Bespreking noodpakket banen en economie

25 maart 2020, begroting - Met een noodpakket ondersteunt de regering mensen en bedrijven die getroffen worden door de coronacrisis. De Kamer debatteert met minister Hoekstra (Financiën) over de aanpassingen van de rijksbegroting die daarvoor nodig zijn.

Het kabinet past de begrotingen van de ministeries van Financiën, van Economische Zaken en Klimaat, van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid aan. Daarmee komt er voldoende geld beschikbaar om het economische noodpakket uit te voeren.

Er is brede steun voor het aangekondigde pakket. Stoffer (SGP) is blij dat we hebben gespaard voor magere jaren. Het is goed dat nu de deuren van de graanschuren opengaan, zegt Bruins (ChristenUnie).

Uitvoering

Bedrijven zitten zwaar in de problemen en hebben nu geld nodig, benadrukt Van Dijck (PVV). Veel woordvoerders dringen aan op een snelle uitvoering van het aangekondigde pakket. Maar kunnen UWV, Belastingdienst en gemeenten het wel aan, vraagt Slootweg (CDA). Onafhankelijk Kamerlid Van Haga waarschuwt voor kafkaëske toestanden en bureaucratische eisen.

Iedereen zet alles op alles om de maatregelen snel uit te voeren, verzekert de minister. Die zijn er nadrukkelijk ook voor bedoeld dat flexwerkers hun baan houden, zegt hij in reactie op vragen van onder anderen Snels (GroenLinks), Alkaya (SP) en Nijboer (PvdA).

Fraude en misbruik

Hoe voorkomen we dat de aangekondigde maatregelen misbruikt worden? Veel woordvoerders maken zich daar zorgen over.

Het gaat om belastinggeld dat Nederlanders en bedrijven met hard werken verdiend hebben, zegt Hoekstra. Wees daarom eerlijk en redelijk, zo vraagt hij. De overheid zal volgens hem hard optreden tegen fraude.

Steun individuele bedrijven

Als de overheid individuele bedrijven gaat steunen, zo betogen Sneller (D66), Nijboer (PvdA) en Van Raan (PvdD), dan moeten daaraan harde eisen worden gesteld. Bijvoorbeeld over bonussen, duurzaamheid en klimaatbestendigheid.

We zullen in zo'n geval inderdaad duidelijke eisen stellen, zegt Hoekstra, ook omdat het gaat om belastinggeld.

Volksgezondheid

Door de coronacrisis stijgen de zorgkosten. Moet niet ook de begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport worden aangepast? De Vries (VVD) en Van Otterloo (50PLUS) vragen zich dat af.

De schaarste aan beschermingsmiddelen en beademingsapparatuur is een groter probleem dan een gebrek aan geld, zegt de minister. Het ministerie van VWS overlegt volgens hem met de ziekenhuizen over de mogelijk hogere uitgaven.

Meer nodig?

Wat kan of moet er nog meer gebeuren om de economische gevolgen van de coronacrisis te beperken?

  • Slootweg (CDA): laat overheden en grote bedrijven hun rekeningen snel betalen, zodat kleine bedrijven niet in problemen komen
  • Van Raan (PvdD): kijk naar vergeten groepen, zoals arbeidsmigranten en studenten
  • De Vries (VVD): denk na over specifieke maatregelen voor land- en tuinbouw
  • Baudet (FvD): kom met een visie op economisch herstel voor de langere termijn
  • Alkaya (SP): vraag grote bedrijven met forse reserves om hun belasting vooruit te betalen
  • Azarkan (DENK): kom met een belasting voor bedrijven die extra winst maken door de coronacrisis
  • Bruins (ChristenUnie): kijk naar verruiming van de schenkingsvrijstelling
  • Van Otterloo (50PLUS): sluit AOW'ers niet uit van de steun voor zzp'ers

Europa

Veel lidstaten van de Europese Unie zijn getroffen door de coronacrisis. Sneller (D66) en Snels (GroenLinks) pleiten voor onderlinge solidariteit. Maar Van Dijck (PVV) wil voorkomen dat de crisis wordt gebruikt om Nederland een transferunie "in te rommelen". We moeten ons niet garant gaan stellen voor schulden van andere landen, zo sluit Baudet (FvD) zich daarbij aan.

Nederland is solidair en redelijk, benadrukt Hoekstra. Maar hij vindt het te vroeg om het Europese noodfonds ESM nu al aan te spreken: dat hebben we in de toekomst wellicht nog hard nodig.

De Kamer stemt op 26 maart over de aangepaste begrotingen en de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook