Behandeling initiatiefwetsvoorstel correctief referendum afgerond

25 mei 2022, initiatiefwetsvoorstel - De Kamer debatteert over het initiatiefwetsvoorstel van Leijten (SP) om een bindend correctief referendum in de Grondwet op te nemen. Met zo'n referendum kan de bevolking besluiten van de Tweede en Eerste Kamer wegstemmen.

Het initiatiefwetsvoorstel voor de invoering van een bindend correctief referendum is in 2020 al behandeld en goedgekeurd door het parlement. Maar omdat het gaat om een grondwetswijziging, moet het een tweede keer behandeld worden. Nu is steun van een tweederdemeerderheid van zowel Tweede als Eerste Kamer nodig.

Steun

De zeggenschap van mensen vergroten, het vertrouwen in de politiek verbeteren en de democratie versterken. Van Nispen (SP) is ervan overtuigd dat het bindend referendum een goede aanvulling is op de representatieve democratie en de "diplomademocratie".

Het bindend correctief referendum draagt bij aan het weer beter luisteren naar elkaar, zo hoopt Van der Graaf (ChristenUnie). We moeten vertrouwen aan mensen geven, betoogt ze, ook in de hoop om zo vertrouwen terug te winnen.

Baudet (FVD) is voorstander van referenda, maar het voorstel dat er nu ligt, is in zijn ogen "gemankeerd". Bepaalde onderwerpen zijn uitgesloten en het aantal mensen dat tegen moet stemmen, de uitkomstdrempel, is te hoog. Toch steunt hij het initiatiefwetsvoorstel. Omdat bij een referendum onder FVD-leden een meerderheid voor was en omdat hij hoopt dat er uiteindelijk wel een volwaardig referendum komt.

Burgerparticipatie

Strolenberg (VVD) en Van Dijk (CDA) zien weinig in een correctief referendum, maar ze vinden het wel belangrijk om burgers bij beleid en wetgeving te betrekken. Ze willen daarom de bestaande burgerparticipatie laten evalueren en op basis daarvan komen tot nieuwe vormen daarvan.

Tweederdemeerderheid

Lukt het om in zowel de Tweede als de Eerste Kamer een tweederdemeerderheid te vinden voor het bindend correctief referendum? Het is spannend, zegt initiatiefnemer Leijten. Wees niet de rem op de vooruitgang en op het herstel van het vertrouwen in de democratie, zo luidt haar oproep aan fracties en Kamerleden die nog twijfelen.

Als het onverhoopt niet lukt om die tweederdemeerderheid te krijgen, betoogt Ephraim (Groep Van Haga), moeten we proberen om het raadgevend referendum opnieuw in te voeren. Sneller (D66) oppert om in ieder geval provincies, waterschappen en gemeenten de optie te geven om op lokaal niveau wel bindende referenda te organiseren.

Het is mogelijk om het initiatiefwetsvoorstel te splitsen, zegt initiatiefnemer Leijten, zodat er apart gestemd wordt over de mogelijkheid van een correctief referendum voor lokale overheden. Er moet in dat geval wel nog steeds een tweederdemeerderheid zijn, benadrukt minister Bruins Slot (Binnenlandse Zaken), die de Kamer adviseert. Voor Bosma (PVV) is niet precies duidelijk welke procedure dan gevolgd moet worden.

De Kamer debatteerde eerder over het initiatiefwetsvoorstel op 1 september en 9 september 2020 en 13 april 2022. Op 31 mei wordt er over het initiatiefwetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties gestemd, maar een eventuele splitsing van het wetsvoorstel zou ervoor kunnen zorgen dat dit op een later moment gebeurt.

Zie ook: