Begroting VWS, eerste termijn Kamer

23 oktober 2024, begroting - De Kamer bespreekt de begroting van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport voor 2025.

Bezuinigingen, zorgfraude, preventie en mantelzorg. Deze en meer onderwerpen komen aan bod in de eerste termijn van de woordvoerders in het debat over de begroting van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Bezuinigingen

De zorgbegroting is een gatenkaas, vindt Bushoff (GroenLinks-PvdA): bezuinigingen zijn slechts deels ingevuld. Welke visie zit er achter de korting op subsidies? En de bezuiniging op de pandemische paraatheid lijkt eigenlijk niemand te willen.

Bezuinig niet op gezondheid, zegt Dobbe (SP), en stop met het afbreken van de zorg. Het is bijvoorbeeld absurd dat er bezuinigd wordt op zorgstages terwijl er al grote personeelstekorten zijn.

Er is een grote afstand tussen enerzijds de minister en anderzijds zorgmedewerkers en mensen die zorg nodig hebben, stelt Dijk (SP) vast. In plaats van te bezuinigen zou ze het zorgstelsel moeten hervormen.

Zorgfraude

Als de schatting van 10 miljard aan zorgfraude klopt, stelt Claassen (PVV), dan kan aanpak ervan genoeg geld opleveren om het eigen risico af te schaffen of de zorgpremie te halveren. Daarom moet er meer gebeuren, zoals het verhogen van de pakkans en de boetes.

De zorguitgaven stijgen in totaal en per persoon fors, stelt Eerdmans (JA21) vast. Dit maakt het extra noodzakelijk om zorgfraude aan te pakken. Te weinig fraudezaken komen volgens hem nu voor de rechter.

Het is onbestaanbaar dat er jaarlijks zo'n 1.000 euro per Nederlander verdwijnt naar zorgcowboys, nephulpjes en spookzorg, vindt ook Tielen (VVD). Zij komt met een zevenpuntenplan om zorgfraude op te sporen, te vervolgen en te bestraffen.

Preventie

Gezond leven zou makkelijker en goedkoper moeten worden, vindt Teunissen (PvdD). Maar het kabinet maakt andere keuzes. De bezuinigingen op preventie zijn volgens haar in tegenspraak met adviezen van experts. Ouwehand (PvdD) wil geld vrijmaken zodat mensen met weinig geld gezond en duurzaam voedsel kunnen eten.

Preventie zou meer prioriteit moeten krijgen, betoogt Slagt (GroenLinks-PvdA), maar het kabinet bezuinigt er juist op. Ze vraagt specifiek aandacht voor de dalende vaccinatiegraad. Daarom wil ze 10 miljoen vrijmaken voor een wijkgerichte aanpak.

Bewegen, gezondheid en preventie zijn belangrijk, zo leest Paulusma (D66) in het regeerprogramma. Maar in de praktijk wordt er gekort op de GGD en de pandemische paraatheid. Ze doet voorstellen om dit terug te draaien.

Roken is de grootste risicofactor voor kanker en chronische ziektes, zegt Jansen (NSC) en veroorzaakt tientallen miljarden aan maatschappelijke kosten. Zij spoort het kabinet daarom aan om meer maatregelen te nemen om te komen tot een rookvrije generatie.

De zorgvraag groeit maar het aanbod niet, stelt Krul (CDA) vast. Daarom is het volgens hem onverstandig om geld te steken in het verlagen van het eigen risico, wat de vraag juist vergroot. Het geld moet gaan naar maatregelen die de zorgvraag verlagen, zoals het verbeteren van welzijn en het bestrijden van eenzaamheid.

Van Meijeren (FVD) hekelt het doorgaan met vaccineren tegen corona, in zijn ogen een "experimentele gentherapie". Uit de cijfers blijkt volgens hem dat prikrondes telkens gepaard gaan met een flinke oversterfte. Er zou daarom zorgvuldig onderzoek moeten worden gedaan naar een mogelijk causaal verband.

Kwetsbare groepen

Het kabinet is vooral bezig met een "ervaren asielcrisis", stelt Westerveld (GroenLinks-PvdA) vast, terwijl er geen aandacht is voor de crises waar kwetsbare groepen dagelijks mee te maken hebben. Ze vraagt aandacht voor de wachtlijsten in de ggz, de hulp voor daklozen en het ondersteunen van mensen met een beperking.

Joseph (NSC) heeft zorgen over het uitwisselen van gegevens in de zorg. Bijvoorbeeld van mensen die op een wachtlijst staan voor de ggz. Zitten die er wel op te wachten dat hun (gevoelige) persoonlijke informatie wordt gedeeld?

Ouderen en mantelzorg

Rikkers (BBB) is blij dat ouderenzorg een prioriteit is van het kabinet. Zo is de bezuiniging op de Wet langdurige zorg van 615 miljoen voor 2025 geschrapt. Wat is het meerjarenperspectief vanaf 2026?

Door het grote personeelstekort wordt in de wijkverpleging veel minder geld uitgegeven dan gepland, stelt Thiadens (PVV) vast. Hij oppert om dit geld deels te gebruiken voor het werven van nieuw personeel.

We zijn te veel "zorg" gaan noemen, vindt Bevers (VVD). De personeelstekorten maken het noodzakelijk om zaken anders in te vullen. De samenleving moet een grotere rol krijgen, bijvoorbeeld in het bestrijden van eenzaamheid onder ouderen.

De 5 miljoen mantelzorgers ontlasten de zorg en verdienen ondersteuning, benadrukt El Abassi (DENK). Hij spoort de regering aan om meer voor hen te doen. Ook Van Dijk (SGP) pleit voor concrete maatregelen om vrijwilligers en mantelzorgers meer te ondersteunen.

Vrijwilligers en mantelzorgers zijn het cement van de samenleving, betoogt Bikker (ChristenUnie). Zij wil onder andere geld vrijmaken voor het ondersteunen van de inzet van vrijwilligers in hospices.

Het debat over de begroting gaat op 24 oktober verder met de reactie van minister Agema (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en de staatssecretarissen Karremans (Jeugd, Preventie en Sport) en Maeijer (Langdurige en Maatschappelijke Zorg) op de inbreng van de woordvoerders.

Zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Direct