Begroting LNV, eerste termijn Kamer

31 januari 2024, begroting - De Kamer bespreekt de begroting van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit voor 2024.

Stikstof, toekomstperspectief en dierenwelzijn. Deze en andere onderwerpen komen aan bod in de eerste termijn van de Kamer in het debat over de begroting van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Stikstof en natuur

Moeilijke keuzes zijn nodig om Nederland van het slot te halen, zegt Van Campen (VVD), zodat we PAS-melders kunnen legaliseren, we wegen kunnen aanleggen en onze natuur duurzaam kan herstellen. Daarom is het goed dat boeren zonder opvolger de kans krijgen om tegen een vergoeding te stoppen.

Bromet (GroenLinks-PvdA) staat, ook door het lezen van het boek Gesloten vanwege stikstof, open voor het geven van meer verantwoordelijkheid aan boeren om zelf stikstofemissies en andere uitstoot terug te brengen. Er moeten dan wel duidelijke randvoorwaarden zijn, zoals sancties bij het niet halen van doelen.

Dat de landbouw een gevaar zou vormen voor de natuur, klopt gevoelsmatig én feitelijk niet, stelt Van Meijeren (FVD). Het is volgens hem volstrekt onduidelijk welke planten en dieren er zouden verdwijnen door hoge stikstofneerslag. De staat van de natuur is onvoldoende in beeld en de monitoring is niet op orde, denkt Flach (SGP). Hoe kan er dan goed beleid gevoerd worden?

Het is nodig om de stikstofneerslag terug te dringen, zegt Hertzberger (NSC), maar de gekozen aanpak is volgens haar onvoldoende effectief en efficiënt. De gebruikte modellen komen bijvoorbeeld vaak niet overeen met de realiteit. Zij wil daarom dat het beleid gericht gaat worden op het beperken van emissies.

We moeten af van de harde scheiding tussen landbouw en natuur, betoogt Grinwis (ChristenUnie). Hij wil dat boeren een redelijke beloning krijgen voor hun bijdrage aan het beheren van landschap en natuur, en daar ook langjarige zekerheid over krijgen.

Toekomstperspectief

Boeren, tuinders en vissers moeten weer perspectief krijgen, betoogt Nijhof (PVV), want anders worden we voor ons voedsel afhankelijk van het buitenland. Door strenge regelgeving is er steeds minder mogelijk en zijn de kosten hoog, waardoor er geen gelijk speelveld is met goedkope import.

Gezonde bedrijven worden gewoon kapot gemaakt, zegt Van der Plas (BBB). Zij waarschuwt dat het opleggen van te strenge (stikstof)regels ervoor kan zorgen dat er geen verdienmodel meer is voor boeren. Vedder (CDA) stelt vast dat de landbouwsector "hunkert" naar perspectief. Daarvoor moeten volgens haar duurzaamheid en bestaansrecht bij elkaar gebracht worden.

Wat willen we op het gebied van voedsel en hoe zien we de veehouderij? Als we niks doen, dreigt er een koude sanering, zegt Holman (NSC), wat slecht is voor jonge boeren. Daarom moet er wat hem betreft een toekomstcommissie komen die een visie ontwikkelt. De landbouw moet innovatiever en duurzamer worden, zegt Pierik (BBB), zodat de sector weer perspectief krijgt.

Intensieve landbouw is slecht voor dieren én voor de volksgezondheid, zegt Ouwehand (PvdD). Het enige perspectief is volgens haar een echte verduurzaming van de landbouw waarbij dieren en natuur centraal komen te staan. De noodzakelijke omslag in het landbouwbeleid moet op Europees niveau vorm krijgen, betoogt Koekkoek (Volt). Dit zorgt ook voor een gelijk speelveld binnen de EU.

Dierenwelzijn

Dierenbeulen zijn bijna altijd recidivisten, betoogt Graus (PVV). Slachthuizen die de regels overtreden, zouden daarom sneller gesloten moeten worden. En hondenfokkers die hun dieren slecht behandelen, moeten harder worden aangepakt.

Aan hoe met dieren wordt omgegaan, kun je zien wat het beschavingsniveau van een land is, zegt De Groot (D66). Daarom zouden we volgens hem moeten stoppen met de bio-industrie.

Dierenartsen

De dierenarts wordt voor steeds meer mensen onbetaalbaar, stelt Beckerman (SP) vast. Grote ketens kopen kleine praktijken op en verhogen vervolgens de prijzen. Niet het welzijn van het dier maar de winst lijkt voorop te staan, is haar conclusie. Daarom stelt ze voor om de tarieven te reguleren en het btw-tarief te verlagen.

Ook Kostić (PvdD) maakt zich zorgen: steeds meer mensen stellen de behandeling van hun dier uit vanwege de hoge kosten. De regering zou daarom een voorbeeld moeten nemen aan andere Europese landen waar de dierenartszorg meer gereguleerd is.

Zaadveredeling

Nederlandse zaadveredelingsbedrijven zijn toonaangevend in de wereld, zegt Meulenkamp (VVD), en belangrijk voor de voedselzekerheid. Hij wil voorkomen dat deze ondernemingen in verkeerde handen vallen en suggereert daarom dat ze onder de Wet Vifo zouden moeten vallen.

Het debat over de begroting gaat op 1 februari verder met de reactie van minister Adema (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) en minister Van der Wal (Natuur en Stikstof) op de inbreng van de woordvoerders.

Zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Direct