Begroting LNV afgerond

1 februari 2024, begroting – De Kamer debatteert met de ministers Adema (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) en Van der Wal (Natuur en Stikstof) over de begroting van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Verduurzaming van de agrarische sector, dierenwelzijn en stikstofreductie. Deze onderwerpen staan centraal in het debat over de begroting van het ministerie van LNV voor 2024.

Verduurzaming landbouw

Alles is gezegd en de problemen zijn helder, zegt Van Campen (VVD). Hij dringt erop aan dat de minister van mooie woorden overschakelt naar acties, zodat er duidelijkheid komt over verduurzaming en het verdienmodel van boeren.

Verduurzaming heeft consequenties voor het inkomen in de melkveehouderij en de akkerbouw, stelt Pierik (BBB). Ook hij vraagt daarom aandacht voor een goed verdienmodel. Een integrale visie is nodig om een koude sanering te voorkomen, zegt Holman (NSC).

Iedereen zit klem in dit systeem, stelt Ouwehand (PvdD). Zij benadrukt dat het beter beschermen van de natuur ook in het belang is van boeren, omdat zij ook een schone bodem, schoon water en een stabiel klimaat nodig hebben.

Koekkoek (Volt) wijst erop dat door een wijziging van de gemeenschappelijke marktordening (GMO) het maken van prijsafspraken eenvoudiger is geworden. Zij spoort de regering aan ervoor te zorgen dat er ook in de Europese voedselstrategie aandacht komt voor prijsafspraken gericht op duurzaamheid en verdienvermogen.

Adema wil graag aan de slag, maar benadrukt dat het aan een volgend kabinet is om geld uit te gaan geven en te werken aan een duurzame toekomst. Inkopende ketenpartijen kunnen niet gedwongen maar wel gestimuleerd worden om afspraken te maken over verduurzaming en het verdienmodel, benadrukt de minister.

Generieke maatregelen zetten de hele sector klem, meent Nijhof (PVV). Zij pleit voor meer maatwerk. Bromet (GroenLinks-PvdA) vindt dat een uitzondering moet worden gemaakt voor biologische boeren in de buurt van Natura 2000-gebieden, om te voorkomen dat zij emigreren.

Het is niet eenvoudig om zo'n uitzonderingspositie te creëren, zegt Adema, omdat de wetgeving generiek is. Wel zet hij in op meer ruimte voor boeren om op hun eigen manier te verduurzamen.

Jonge boeren hebben de toekomst en zijn nodig zijn voor een gezonde en duurzame sector, betoogt Vedder (CDA). Maar bedrijfsovernames zijn lastig te financieren. Daarom moet de financiële steun voor jonge boeren waarover is gesproken in de onderhandelingen over het landbouwakkoord, er wat haar betreft alsnog snel komen.

Stikstof

Het reduceren van stikstofuitstoot is een grote opgave, stelt De Groot (D66), en het is zonde van belastinggeld als stikstofuitstoot van de ene naar de andere locatie wordt verplaatst. Van der Plas (BBB) vraagt zich af hoe aantrekkelijk verplaatsen is als het jaren duurt voor een boer weet waar hij terechtkomt.

De verplaatsingsregeling levert stikstofreductie op, benadrukt Van der Wal, want na verplaatsing wordt de achtergelaten locatie gesloten. Daarbij moet gelijk helderheid worden geboden aan de betrokken boeren.

Hertzberger (NSC) dringt aan op het zoeken van oplossingen voor PAS-melders. Kijk naar mogelijkheden voor bedrijven in de buurt van natuurgebieden die in goede staat zijn, zo oppert ze. Het is complex, reageert Van der Wal, maar ze streeft naar maatwerk.

Dierenwelzijn

Er moet een stop komen op de overname van dierenartspraktijken, vindt Graus (PVV), want hierdoor dreigt dierennoodhulp onbetaalbaar te worden. Ook Beckerman (SP) wil dat de minister maatregelen neemt om monopolievorming tegen te gaan.

Adema zegt niet zomaar in te kunnen grijpen in de vrije markt en overnames te verbieden. Wel vindt de minister dat basisdierenzorg betaalbaar moet blijven, ook voor mensen met een kleine beurs.

Bij het in beslag nemen van honden moet gekeken worden naar diervriendelijke oplossingen in plaats van snel inslapen, vindt Kostić (PvdD). Adema staat achter zijn beleid dat honden worden geëuthanaseerd na ernstige bijtincidenten.

Visserij

Innovatieregelingen zijn nodig om de visserij te laten voortbestaan, betoogt Flach (SGP). Hij dringt aan op een strategie om de sector te laten groeien. We moeten vissers perspectief bieden, beaamt Adema, maar de sector moet wel verduurzamen en zal waarschijnlijk krimpen.

Grinwis (ChristenUnie) vraagt aandacht voor de garnalenvissers, die problemen hebben bij het krijgen van nieuwe vergunningen. Het is ingewikkeld, zegt Adema, maar hij geeft ruimte aan de sector om de voor vergunningverlening vereiste gegevens aan te leveren.

Zaadveredeling

De zaadveredelingssector moet beter worden beschermd, bepleit Meulenkamp (VVD), bijvoorbeeld door die onder de Wet Vifo te laten vallen. Omdat zaadveredeling niet geclassificeerd is als sensitieve technologie of vitale infrastructuur, is dat niet mogelijk, legt Adema uit.

Het debat over de begroting begon op 31 januari met de inbreng van de woordvoerders. De Kamer stemt op 6 februari over de bij het debat ingediende moties. Over de begroting wordt op 15 februari gestemd.

Zie ook:

Het overzicht van de laatste debatten in het kort.
De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
Kijk debatten terug via Debat Direct.