Begroting Klimaat en Groene Groei afgerond

7 november 2024, begroting - De Kamer debatteert met minister Hermans (Klimaat en Groene Groei) over de begroting van haar ministerie voor 2025.

Klimaatverandering heeft steeds vaker ontwrichtende gevolgen voor de samenleving, de natuur, de economie en de levens van mensen, betoogt Hermans. Om onze welvaart in stand te houden en onze planeet schoon door te geven aan volgende generaties moeten we klimaatverandering voortvarend en krachtig tegengaan.

Klimaatdoelen

Is het doel nog steeds om in 2030 de uitstoot van broeikasgassen met 55% te verminderen? Kröger (GroenLinks-PvdA) benadrukt dat dit is vastgelegd in de Klimaatwet. Je kunt niet scoren als je niet weet waar het doel staat, zegt Rooderkerk (D66): het is onduidelijk waar de minister op koerst.

Het halen van het doel is nu uit zicht, erkent de minister. Daarom komt ze in het voorjaar met een extra pakket. De inzet is om daarmee weer binnen de bandbreedte van de berekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving te komen.

Ondernemers en maatschappelijke initiatieven kunnen bijdragen aan het halen van klimaatdoelen, denkt Koekkoek (Volt). Maar dat gebeurt alleen als het kabinet stabiel en voorspelbaar beleid voert. Grinwis (ChristenUnie) is het daarmee eens. We moeten volgens hem af van "zwabberbeleid", zoals het weer schrappen van de verplichte (hybride) warmtepomp.

We moeten als rijk land onze verantwoordelijkheid nemen, benadrukt Teunissen (PvdD), en de klimaatdoelen gewoon halen. De aanpak van de minister is in haar ogen "halfslachtig" en andere ministers aarzelen bij noodzakelijke maatregelen, bijvoorbeeld het laten krimpen van Schiphol en het verkleinen van de veestapel.

Van Houwelingen (FVD) hekelt juist het nastreven van klimaatdoelen. In zijn ogen is er geen enkele aanwijzing dat het klimaat in een noodtoestand verkeert. Er zijn altijd weersextremen en rampen geweest, benadrukt hij, en er zijn geen bewijzen dat overstromingen, orkanen en droogte toenemen.

Betaalbaarheid

Het kabinet lijkt extra maatregelen te willen nemen om klimaatdoelen te halen, stelt Eerdmans (JA21) vast. Hij wil de garantie dat die niet leiden tot nog hogere kosten voor huishoudens of bedrijven.

Energiebesparing, bijvoorbeeld door het isoleren van woningen, is een belangrijke manier om de energierekening van huishoudens omlaag te brengen. Het energiefonds kan daarvoor volgens de minister gebruikt worden. Maar dit fonds is vooral bedoeld voor het direct helpen van mensen die hun energierekening niet kunnen betalen, zegt Postma (NSC). Voor het isoleren van woningen zijn volgens haar al andere potjes.

Het aantal mensen dat hun energierekening niet meer kan betalen stijgt, stelt Beckerman (SP) vast, en het kabinet doet daar veel te weinig tegen. Het is niet zo dat we mensen in de kou laten staan, reageert Hermans, maar de middelen zijn beperkt. Ze wijst onder andere op het Social Climate Fund. Flach (SGP) oppert om dit geld ook te gebruiken voor leningen met 0% rente in het Warmtefonds.

Energie-infrastructuur

Netcongestie is een belemmering voor verduurzaming. Hermans wil afspraken maken met sectoren om het elektriciteitsnet slimmer en flexibeler te gebruiken. Maar het moet ook uitgebreid en verzwaard worden.

Zorgt netcongestie ervoor dat huizen niet aangesloten kunnen worden op het elektriciteitsnet? Kops (PVV) wil dat het kabinet prioriteit geeft aan het aansluiten van nieuwe woningen. De minister verzekert dat dit gebeurt. Er zijn op dit moment ook geen wachtrijen om woningen aan te sluiten.

Als projecten voor de energie-infrastructuur, bijvoorbeeld voor het transport van waterstof, niet doorgaan of vertraging oplopen, lukt het niet om te verduurzamen en doelen te halen, waarschuwt Erkens (VVD). Door er projecten van nationaal belang van te maken kunnen procedures volgens hem versneld worden.

Waarom betalen Nederlandse bedrijven en burgers via de netwerktarieven mee aan de export van windenergie? Dit is oneerlijk en onlogisch, vindt Vermeer (BBB). De minister zet zich op Europees niveau in voor een eerlijke verdeling van de kosten en harmonisatie van netwerktarieven. Daarnaast loopt het ibo Bekostiging Elektriciteitsinfrastructuur, waarin ook wordt gekeken naar andere mogelijkheden om de kosten te verdelen.

Landbouw

Het kabinet heeft geld uit het transitiefonds gehaald en dit overgeheveld naar het Klimaatfonds, constateert Bontenbal (CDA). Hierdoor krijgt de landbouw geen geld om te verduurzamen. Hij wil daarom vastleggen dat 5 miljard uit het Klimaatfonds beschikbaar komt voor de agrarische sector. Maar de minister gaat daar niet in mee, omdat het ten koste zou gaan van geld voor kernenergie.

Het debat over de begrotingen van Klimaat en Groene Groei en het Klimaatfonds begon op 6 november met de inbreng van de woordvoerders. De Kamer stemt op 12 november over de tijdens het debat ingediende moties en in december over de begrotingen.

Zie ook:

Het overzicht van de laatste debatten in het kort
De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
Kijk debatten terug via Debat Direct