Begroting Defensie afgerond

11 november 2021, begroting - Minister Kamp (Defensie) reageert op vragen van de woordvoerders over zijn begroting uit de eerste termijn.

Er is een sterke basis, "een backbone", om op voort te bouwen, zegt minister Kamp over de krijgsmacht. Het is een unieke organisatie, benadrukt hij, met militairen die er staan als het erop aankomt.

Taken en budget

De Amerikanen geven 3,5% van hun bnp uit aan defensie, Nederland maar 1,5%. Het grote verschil tussen de VS en de Europese landen zorgt volgens de minister voor spanningen in het bondgenootschap. Om op het Europese gemiddelde te komen moet het Nederlandse budget met zo'n 4 miljard omhoog. Dat geld is ook nodig om aan de internationale verplichtingen en grondwettelijke taken te voldoen.

Zorg ervoor dat het benodigde extra geld al in de formatie beschikbaar komt, zegt Van Haga (Groep Van Haga). Dan kunnen er plannen worden gemaakt om het op een goede manier uit te geven.

Het is niet realistisch om ervan uit te gaan dat Defensie er op korte termijn 4 miljard bij krijgt, denkt Van Dijk (SP). Stop met "pappen en nathouden", betoogt hij, en maak duidelijke keuzes in wat je wel of niet wilt doen.

Samenwerking en specialisatie

Bromet (GroenLinks) pleit voor meer specialisatie en samenwerking met andere landen. Dit kan bijdragen aan de effectiviteit en de efficiency, reageert de minister. Maar het heeft wel gevolgen voor de autonomie van de inzet.

Nederland zou zich meer moeten richten op defensiesamenwerking binnen de Europese Unie, vindt Belhaj (D66). Dit is nog niet uitgekristalliseerd, betoogt de minister: landen denken er verschillend over. EU-samenwerking zou volgens hem de NAVO moeten versterken, waarbij we moeten voorkomen dat dingen dubbelop worden gedaan.

Cyber

We moeten ons kunnen verdedigen tegen cyberaanvallen, zegt Kamp. Boswijk (CDA) oppert dat er meer mogelijkheden moeten komen voor training in het cyberdomein. Er zou volgens hem een virtuele omgeving moeten komen waarin men kan oefenen met hacks.

Het Defensie Cyber Commando zoekt personeel op een atypisch onderdeel van de arbeidsmarkt, stelt Van Wijngaarden (VVD) vast. Hij vindt daarom dat het meer mogelijkheden moeten krijgen om zelf personeel te werven, selecteren en belonen.

Personeel

Hoeveel ruimte is er om de lonen bij Defensie te verhogen? Jansen (FVD) vraagt de minister om duidelijkheid. Volgens Kamp verschilt het per functie: je moet geen geld brengen waar dat niet nodig is, en te weinig naar plekken waar het wel nodig is. Invoering van het nieuwe personeelsmodel moet prioriteit krijgen, vindt Piri (PvdA), om voldoende personeel te kunnen werven en behouden.

Er komt een generatie aan waarvan de vaders geen dienstplicht meer hebben vervuld, stelt Van der Plas (BBB) vast. Wordt het niet steeds moeilijker om die te interesseren voor de krijgsmacht? Kamp is daar optimistisch over: het werk is interessant. Ook kan en moet volgens hem het arbeidspotentieel van vrouwen beter worden benut.

Een diverse organisatie presteert beter dan een eenzijdig samengestelde organisatie, zegt de minister. Daarom worden streefcijfers vastgesteld. Ook komt er meer aandacht voor in de opleidingen. Maar Fritsma (PVV) waarschuwt dat met "diversiteitsgedram" mensen worden weggejaagd: militairen zitten er niet op te wachten. Voorkom in ieder geval dat de critical race theory wordt onderwezen, benadrukt Eppink (JA21), want die leidt tot verdeeldheid.

Onderzeeboten

De tijdsplanning voor de vervanging van vier onderzeeboten was achteraf gezien te ambitieus, erkent de minister. We zoeken naar een balans tussen beste boot, beste prijs, borging van nationale veiligheid en strategische autonomie, risicobeheersing en tijd, zegt Kamp.

Kan de Nederlandse industrie zelf een onderzeeboot bouwen? Volgens de minister is de benodigde ontwerpcapaciteit er niet. Daarom wordt er samengewerkt met buitenlandse werven.

Is er in het traject sprake van politieke druk, wil Ceder (ChristenUnie) weten. Kamp antwoordt dat er druk is van diverse kanten. Er zijn verschillende ministeries bij betrokken. Bij de Kamer is er druk. De werven en hun lobbyisten doen hun werk. En de landen waar de werven gevestigd zijn, bemoeien zich er ook mee.

Veteranen en jongeren

Veteranen kunnen een positieve rol spelen in de disciplinering, arbeidstoeleiding en resocialisatie van jongeren met problematisch gedrag, denkt Stoffer (SGP). Hij wil geld vrijmaken voor initiatieven. Het begeleiden van jongeren is een belangrijke taak, zegt de minister, maar geen taak voor Defensie.

De behandeling van de begroting begon op 10 november. De Kamer stemt op 17 november over de tijdens het debat ingediende moties. Over de begroting wordt op 7 december gestemd.

Zie ook: