Begroting Buitenlandse Zaken afgerond

21 november 2024, begroting - Minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken) debatteert met de Kamer over de begroting van zijn ministerie.

Er is oorlog, onrust en onzekerheid in de wereld, betoogt de minister. Dat kenmerkt de wereld van 2024, zegt hij, en ook in 2025 zullen we ons hier sterk mee bezighouden.

Oekraïne

Het kabinet sprak van een "escalatie” wanneer Rusland Noord-Koreaanse militairen inzet, of massale aanvallen de energie-infrastructuur in het land lamleggen, zegt Paternotte (D66). Maar welke daden verbindt de minister hieraan? Wil de regering volgend jaar hetzelfde bedrag begroten voor militaire steun als dit jaar?

We doen veel en blijven veel doen, benadrukt Veldkamp. De aanvallen met ATACMS-raketten zijn volgens hem een “heel stevige reactie”, weliswaar niet van Nederland, maar wel van EU- en NAVO-lidstaten. Besluitvorming over toekomstige financiële steun komt aan bod bij de volgende Voorjaarsnota. 

Dobbe (SP) maakt zich zorgen over een wapenwedloop. Wat gaat de minister op diplomatiek vlak doen, vraagt zij. Hoe zorgt hij dat de onderhandelingen snel op gang komen? We steunen de "vredesformule van Zelensky", antwoordt de minister. Tussen nu en het moment dat Zelensky meent dat onderhandelingen kunnen starten, moeten we Oekraïne voluit steunen, zegt Veldkamp, zodat het zo sterk mogelijk staat aan de onderhandelingstafel.

Iedere poging van Europa om in militaire zin een verschil te willen maken in dit conflict is “futiel, wereldvreemd, belachelijk en bovendien bijzonder gevaarlijk”, oordeelt Dekker (FVD).

Gaza en Israël

We moeten Israël onverkort steunen in haar strijd tegen de strijd tegen terroristen van Hezbollah en Hamas, vindt De Roon (PVV). Hamas moet vernietigd worden, zegt hij, militair en ook politiek.

Tijdens het debat bericht RTL Nieuws dat Nederland en andere EU-landen worstelen met de situatie in Gaza en mogelijke sancties tegen Israël. Veldkamp vindt het “buitengewoon ernstig” dat vertrouwelijke stukken zijn ingezien door journalisten, mede omdat het ook gaat over onderhandelingsposities in de EU. Het bericht is volgens hem geen adequate weergave van zijn inzet. Stoffer (SGP) adviseert de minister om degene die gelekt heeft “hard aan te pakken”.

Ambtenaren schrijven dat er sprake is van uithongering in Gaza, beklemtoont Piri (GroenLinks-PvdA). Ze roept de minister op om ambtelijke analyses over de situatie in Gaza te delen en daarbij delen over de politieke inzet in Brussel weg te lakken. De minister gaat bekijken wat wel en niet gedeeld kan worden en komt daar binnen twee weken op terug.

Arrestatiebevelen

Het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag heeft arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen de Israëlische premier Netanyahu, voormalig Defensieminister Gallant en Hamasleider Deif. Gaat de minister zich ervoor inzetten dat deze mensen worden opgepakt, vraagt Van Baarle (DENK). En worden alle niet-essentiële contacten met hen per direct gestaakt?

We werken volledig samen met het Internationaal Strafhof en leven het Statuut van Rome voor honderd procent na, antwoordt Veldkamp. Arrestatiebevelen volgen we op als iemand zich op Nederlands grondgebied bevindt, en niet-essentiële contacten gaan we niet aan, bevestigt de minister.

Weerbaarheid en veiligheid

Boswijk (CDA) wijst op het belang van weerbaarheid. Als in een noodsituatie het internet eruit ligt, kunnen mensen de website Wees Voorbereid niet bereiken. Hij oppert een papieren handboek te verstrekken aan heel Nederland, net zoals veel Scandinavische landen doen. De minister vindt dit een “nuttige en sympathieke suggestie” en gaat het opbrengen in de ministeriële onderraad.

We zien dat bij cyberdreiging of hybride oorlogsvoering vaak ook niet-statelijke actoren een probleem vormen, stelt Koekkoek (Volt). Vragen die om een andere aanpak dan statelijke actoren? Veldkamp zegt toe dit mee te nemen in de brief over weerbaarheid die hij naar de Kamer gaat sturen.

Een rood reisadvies wordt bij lange na niet altijd opgevolgd, zegt Van der Burg (VVD). Mensen die zonder gegronde reden in een rood reisgebied zijn, zouden wat hem betreft een financiële bijdrage moeten betalen als ze gebruikmaken van een door de regering georganiseerde evacuatie.

IS-tribunaal

Kahraman (NSC) wil dat er werk wordt gemaakt van een IS-tribunaal, waarover afspraken zijn gemaakt in het regeerprogramma. Kan de minister in het eerste kwartaal van 2025 met een concreet plan komen? Veldkamp zegt toe in het eerste kwartaal te komen met een “alomvattende brief” over de uitwerking van dit initiatief.

Saudi-Arabië

Saudi-Arabië heeft zich als enige land beschikbaar gesteld voor de organisatie van het WK voetbal in 2034, zegt Ceder (ChristenUnie). Maar alleen al in 2022 zijn ruim 1.500 arbeidsmigranten in Saudi-Arabië overleden. Hij wil dat het kabinet bij de Saudische regering aandringt op het respecteren van rechten van arbeiders. Een kritische dialoog over mensenrechten en arbeidsrechten is al onderdeel van het gesprek met de Saudische autoriteiten, antwoordt Veldkamp.

Het debat over de begroting begon op 19 november met de inbreng van de woordvoerders. De Kamer stemt op 26 november over de tijdens het debat ingediende moties en in december over de begroting.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort.
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Direct.