Begroting BuHa-OS, eerste termijn Kamer

30 januari 2024, begroting - De Kamer gaat in op de begroting van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking voor 2024.

Bezuinigingen, geopolitiek, vrouwenrechten en migratie. De woordvoerders delen deze en andere aandachtspunten met minister Van Leeuwen voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

Geld

Bezuinigingen op ontwikkelingssamenwerking zouden bij toekomstige tegenvallers vermeden moeten worden, vindt Stoffer (SGP). Want ontwikkelingssamenwerking versterkt onze positie in andere landen, verdient zich terug via handel en brengt rust en stabiliteit in roerige regio's. Hirsch (GroenLinks-PvdA) waarschuwt dat de effectieve en slimme Nederlandse aanpak van hulp combineren met handel in deze begroting dreigt te verdwijnen door bezuinigingen.

Verreweg de meeste noodhulp gaat naar grote VN-organisaties, terwijl kleine organisaties beter geworteld zijn in de gemeenschap, zegt Ceder (ChristenUnie). Zij zouden daarom meer geld moeten krijgen.

Vrouwenrechten

De rechten van vrouwen en meisjes staan wereldwijd onder druk, stelt Dobbe (SP). Conflict en oorlog maken hen extra kwetsbaar voor uitbuiting en mensenhandel. Net als Boswijk (CDA) wil zij geen bezuinigingen op steun aan vrouwenorganisaties. Dergelijke steun is effectief, benadrukt Boswijk. Zo blijkt vrede vaak duurzamer als vrouwen bij de onderhandelingen betrokken zijn geweest.

Migratie

Verbind ontwikkelingssamenwerking met het migratiebeleid, is de oproep van Kahraman (NSC). Dat kan de drang verminderen van mensen om hun land te verlaten op zoek naar een betere toekomst. We moeten partnerlanden zoeken die onze asielopvang kunnen overnemen, suggereert Eerdmans (JA21).

Steun aan UNRWA

Verschillende woordvoerders gaan in op het opschorten van toekomstige steun aan VN-hulporganisatie UNRWA na berichten dat medewerkers betrokken zouden zijn bij Hamas.

Ram (PVV) wil een volledige ontmanteling van UNRWA "nu duidelijk is geworden dat de organisatie betrokken is bij terroristische activiteiten". De geloofwaardigheid van en het vertrouwen in UNRWA zijn weg, meent Tuinman (BBB). Hij pleit voor andere manieren om steun te bieden aan de mensen in Gaza.

Bamenga (D66) spreekt over een "drastisch besluit" zonder dat de feiten duidelijk zijn. Van Baarle (DENK) vindt dat er sprake is van "collectieve bestraffing", omdat UNRWA eigenlijk de enige organisatie is die momenteel ter plekke hulp kan bieden.

Geopolitiek

Verschillende woordvoerders spreken over het geopolitieke belang van handel. Infrastructuurprojecten van Nederlandse bedrijven in ontwikkelingslanden kunnen voorkomen dat landen als China hun invloed daar uitbreiden, zegt Kamminga (VVD). Zij roept de regering op om er middelen voor vrij te maken.

De Amerikaanse overheid geeft in de handelsoorlog met China veel staatssteun aan eigen bedrijven. Zeedijk (NSC) wil dat Nederland zoekt naar manieren om het Amerikaans protectionisme af te remmen, bijvoorbeeld door samen op te trekken met buurlanden als Canada en Mexico.

Dierenwelzijn

Dierenwelzijn wordt op papier meegenomen bij het verstrekken van een exportkredietverzekering, maar blijft ongetoetst bij het overgrote deel van de projecten, zegt Teunissen (PvdD). Zij ziet dit als een "achterhaalde vorm van exportsteun" die dierenleed en oneerlijke concurrentie voor Nederlandse boeren oplevert.

Doelen voor duurzame ontwikkeling

Baudet (FVD) vraagt aandacht voor de doelen voor duurzame ontwikkeling. Het zou in essentie gaan om een "neocommunistisch idee" van overheidsinmenging en controle via publiek-private partnerschappen. Hij ziet daarin een aanval op de natiestaat en het "einde van de vrijheid".

Het debat over de begroting gaat op 31 januari 2024 verder met de reactie van minister Van Leeuwen op de inbreng van de woordvoerders.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Direct