Begroting Binnenlandse Zaken afgerond

19 oktober 2023, begroting - De Kamer debatteert met minister De Jonge (Binnenlandse Zaken) en staatssecretaris Van Huffelen (Digitalisering) over de begroting van Binnenlandse Zaken.

In het debat komen onder andere de democratische rechtsstaat, het lokale bestuur, digitalisering en de bestrijding van discriminatie aan de orde.

Democratische rechtsstaat

We moeten onze democratische rechtsstaat beschermen, vernieuwen en versterken, zegt De Jonge, met hoge dijken tegen ondermijning en lage drempels om deel te nemen. De onzekerheden bij veel mensen vragen volgens hem om een dienstbare en beschermende overheid.

In reactie op het pleidooi van Sneller (D66) voor het behoud van parlement.com, zegt De Jonge toe dat het kabinet de overbruggingskosten op weg naar een structurele oplossing voor zijn rekening wil nemen. Met anderen bepleit Teunissen (D66) meer steun voor ProDemos. De minister wil de organisatie voor één jaar meer geld toekennen, maar zou het goed vinden als de organisatie zich wat meer richt op jongeren buiten de Randstad.

Grinwis (ChristenUnie) wijst op het belang van politieke partijen en vraagt om een voortzetting van eerdere extra steun. De Jonge vindt dat iets om aan de formatietafel te regelen.

Pyromanenpolitiek. Dat is het oordeel van De Jonge over de bijdrage van Van Meijeren (FVD), waarin hij sprak van een corrupt parlement, een corrupte overheid en een corrupte rechterlijke macht.

Demonstratierecht

Het demonstratierecht is een heel belangrijk grondrecht, vindt de minister. De overheid moet demonstraties faciliteren, maar demonstranten moeten zich bij hun uitingen wel aan de wet houden. Als dat niet gebeurt, kan de lokale overheid ingrijpen.

Zijn de gronden voor regulering van demonstraties wel toereikend, vraagt Bisschop (SGP). Bosma (PVV) heeft zich geërgerd aan leuzen die tijdens een pro-Palestinademonstratie in Amsterdam werden geroepen. De burgemeester heeft dat terecht “onverteerbaar” genoemd, reageert De Jonge. Hij zegt dat de lokale beperkingen vooral bij de capaciteit van politie en Openbaar Ministerie liggen.

Discriminatie

Van Baarle (DENK) wijst op het toenemend aantal gevallen van discriminatie. Wat meer aandacht krijgt, lijkt te groeien, reageert De Jonge. Hij verzekert dat het kabinet alles doet wat in zijn vermogen ligt om “het gif van discriminatie” te bestrijden en verwijst onder meer naar het nationaal programma tegen discriminatie en racisme.

Gemeenten

Wordt er van tevoren wel nagedacht over de gevolgen van het overdragen van taken naar de gemeenten, vraagt Temmink (SP). De minister antwoordt dat voor het overdragen van een taak altijd eerst een uitvoeringstoets wordt gedaan. Ook moet het Rijk vooraf de financiële consequenties aangeven. Maar De Jonge erkent dat er spanning staat op de balans tussen taken, budget en uitvoeringskracht van gemeenten.

Simons (VVD) vraagt aandacht voor de werkdruk bij gemeenten. Volgens Nijboer (PvdA, ook namens GroenLinks) is het onverantwoord dat het Rijk de gemeenten met een financieel gat opzadelt terwijl er tegelijkertijd zo veel van hen wordt verwacht. Zorg er in ieder geval voor dat gemeenten zo snel mogelijk duidelijkheid krijgen over het in de Gemeentewet genoemde criterium van structureel en reëel evenwicht.

Digitalisering

Van Huffelen schetst het belang van digitalisering. Voor haar staat voorop dat iedereen de vaardigheden moet hebben om te kunnen meedoen in de digitale wereld. In het belang van vertrouwen wordt gewerkt aan privacybescherming en bestrijding van desinformatie. Er is transparantie over de algoritmes die de overheid gebruikt en wereldwijde platforms worden aan regels gebonden.

Het debat over de begroting begon op 17 oktober met de inbreng van de woordvoerders. De Kamer stemt op 24 oktober over de begroting en de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook: