Archivering bij het ministerie van Algemene Zaken

15 februari 2024, debat - Een rapport van de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed is aanleiding voor een debat met premier Rutte en staatssecretaris Gräper (Cultuur en Media) over de archivering bij het ministerie van Algemene Zaken.

De Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed publiceerde in september 2022 een rapport over de archivering van chatberichten bij het ministerie van Algemene Zaken. Een belangrijke conclusie is dat chatberichten van de minister-president onvoldoende zijn gearchiveerd. Er is weliswaar gehandeld in lijn met de rijksbrede instructie, maar niet altijd conform de Archiefwet.

Eerder debat

De Kamer debatteerde op 19 mei 2022 al eens over het verwijderen en archiveren van sms-berichten door de premier, naar aanleiding van een artikel in de Volkskrant. De premier verklaarde toen naar zowel de letter als de geest van de wet gehandeld te hebben. Hoe denkt hij daar nu over, vraagt Westerveld (GroenLinks-PvdA) zich af.

Er is met de beste bedoelingen gewerkt op basis van de destijds geldende handleiding, zegt Rutte. Chatberichten werden in het verleden beschouwd als vluchtige berichten. Pas later kwam het inzicht dat het beter is om ze toch te bewaren, mede op basis van een uitspraak van de Raad van State.

Ergin (DENK) denkt op basis van een brief van de inspectie dat er bij Algemene Zaken sinds het vorige debat te weinig is gedaan om zaken te verbeteren. Rutte spreekt dat tegen. In 2024 neemt AZ een gebruiksvriendelijker documentmanagementsysteem in gebruik, zegt de premier, om de te bewaren informatie toegankelijker te maken.

Belang archiveren

Archiveren van relevante documenten is belangrijk, zegt Ellian (VVD), want besluitvorming moet herleidbaar zijn voor de rechtzoekende of de burger. Maar ook voor de geschiedschrijving is het van groot belang.

Goede informatieverstrekking is de bloedbaan van onze democratische rechtsstaat, benadrukt Palmen (NSC). Het zou logisch moeten zijn om een goed passief geheugen beschikbaar te hebben, om te voorkomen dat een herinnering vervliegt. Daarom moet de archivering altijd op orde zijn. En als dat niet zo is, moet de inspectie sancties kunnen opleggen.

De Archiefwet biedt de inspectie al mogelijkheden om sancties op te leggen, zo reageert de staatssecretaris. Het gaat om een aanwijzing, een last onder bestuursdwang of een last onder dwangsom.

Coronacrisis

Is wel alle relevante informatie over de coronacrisis bewaard? Agema (PVV) heeft daar grote twijfels over door het rapport van de inspectie.

Het selecteren van wat er moet worden vernietigd of bewaard, gebeurt bij AZ pas na twee jaar, zegt Rutte. Alles over de coronacrisis is er daarom nog.

De Kamer stemt op 27 februari over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort.
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Direct.