Afronding begroting Buitenlandse Zaken

14 februari 2024, begroting - De Kamer debatteert met minister Bruins Slot over de begroting van haar ministerie voor 2024.

Hoe reageert Nederland op dreigingen vanuit het buitenland? Wat moet er gebeuren als landen het internationaal recht overschrijden? Deze en andere vragen komen aan de orde in het tweede deel van het debat over de begroting van het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Israël en Gaza

Meer dan een miljoen Palestijnen schuilen momenteel in de stad Rafah voor de oorlog in Gaza. Meerdere Kamerleden spreken de angst uit dat het Israëlische leger hier binnenkort een grondoffensief begint.

Verschillende landen hebben de Israëlische premier Netanyahu opgeroepen om geen offensief te starten in Rafah, maar hij trekt zich daar volgens Dassen (Volt) niks van aan. Piri (GroenLinks-PvdA) stelt voor dat de minister een spoedoverleg voert met andere Europese landen om te spreken over maatregelen als Israël Rafah toch aanvalt. Ceder (ChristenUnie) wil weten of er een mogelijkheid is om de mensen die op dit moment vast zitten in veiligheid te brengen.

Volgens Bruins Slot is alles er nu op gericht dat er geen grote militaire actie in Rafah zal plaatsvinden. Nederland trekt samen met andere landen op om druk te zetten op Israël.

Van Baarle (DENK) vindt dat Nederland Palestina moet erkennen als staat. Nederland pleit voor een tweestatenoplossing. Het is volgens Van Baarle onrechtvaardig als een van de twee staten waar het om gaat niet wordt erkend. De Roon (PVV) wil absoluut niet dat dit gebeurt: het erkennen van een Palestijnse staat zou een beloning zijn voor de gebeurtenissen op 7 oktober, toen Hamas Israël aanviel.

De erkenning van een Palestijnse staat moet de uitkomst zijn van een vredesproces, zegt de minister. Nu gebeurt dat dus nog niet.

Oekraïne

Boswijk (CDA) vraagt de minister om in kaart te brengen wat de gevolgen voor Nederland zijn als Oekraïne de oorlog met Rusland verliest. Het is belangrijk om aan de bevolking te laten weten waarom wij wapens leveren aan Oekraïne, vindt hij.

Als we Oekraïne nu niet helpen, wordt de rekening later nog veel hoger, zegt Bruins Slot. Dan verliezen ook andere landen hun vrijheid. Het is moeilijk om daar een prijskaartje aan te hangen, stelt ze.

Dobbe (SP) wil het niet over alleen militaire steun hebben. Er moet volgens haar toegewerkt worden naar vrede. Als er een vredesverdrag met Rusland komt, wat is daarvan dan de waarde, vraagt Paternotte (D66).

Volgens Bruins Slot is het aan Oekraïne om te bepalen wanneer er vredesonderhandelingen kunnen worden gevoerd met Rusland. Poetin moet daarvoor eerst erkennen dat hij Oekraïne onterecht is binnengevallen. Het is wel belangrijk dat Oekraïne door blijft vechten, omdat Poetin Oekraïne anders kan veroveren.

Verenigde Staten

Donald Trump deed vorige week de uitspraak dat Rusland NAVO-landen mag aanvallen die niet genoeg geld uitgeven aan defensie. Laat die uitspraak "een alarmbel zijn" dat we moeten voldoen aan de NAVO-afspraak om ten minste 2% van het bbp uit te geven aan defensie, zegt Veldkamp (NSC). Wij moeten de Verenigde Staten duidelijk maken dat wij ons deel van de rekening betalen, vindt Brekelmans (VVD).

De Verenigde Staten zijn een onmisbare partner, maar we moeten ook onze eigen broek op kunnen houden, zegt Bruins Slot. Zij ziet goede contacten met de Verenigde Staten wel als essentieel voor een sterke NAVO.

Internationale dreigingen

We kijken op dit moment vooral naar Oekraïne en het Midden-Oosten als we het over dreigende situaties hebben, zegt Tuinman (BBB). Maar hebben we ook oog voor onheil dat vanuit een andere hoek op ons af kan komen?

We moeten breder blijven kijken dan alleen naar de twee grote conflicten die op dit moment gaande zijn, vindt Bruins Slot. Nederland gaat samenwerkingsverbanden aan met verschillende landen, bijvoorbeeld in Azië, om op de hoogte te blijven van mogelijke dreigingen.

Het debat over de begroting begon op 13 februari met de inbreng van de woordvoerders. De Kamer stemt op 15 februari over de begroting en de bij het debat ingediende moties.

Zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Direct