Afhandeling van compensatie van aanvullende werkelijke schade in de toeslagenaffaire
13 juni 2024, debat - Hoe loopt het met de compensatie van de aanvullende werkelijke schade van toeslagenouders? De Kamer debatteert erover met staatssecretaris De Vries (Toeslagen) en minister Weerwind (Rechtsbescherming).
Om de schade van toeslagenouders te vergoeden, zijn er drie routes. De eerste loopt via de Commissie Werkelijke Schade. De tweede is de zogeheten vaststellingsovereenkomst-regieroute. Een pilot met een derde route, via de Stichting (Gelijk)waardig Herstel (SGH), is onlangs stopgezet.
Huidige situatie
Een pijnlijke werkelijkheid. Omtzigt (NSC) betreurt het zeer dat slachtoffers van het toeslagenschandaal nog steeds in financiële, morele en psychische problemen zitten en vaak nog steeds hun uithuisgeplaatste kinderen niet kunnen zien. Ga eindelijk aan de slag met de mensen die het het zwaarst gehad hebben, luidt de oproep van Mulder (PVV). Daarvoor staat volgens hem 10 miljard klaar.
Dijk (SP) meent dat het fundament voor het herstel niet op orde is. Concrete oplossingen die de Kamer heeft aangedragen, zijn genegeerd. Hij hoopt dat een nieuw kabinet voortvarender en zonder wantrouwen te werk gaat. Gezien het hoofdlijnenakkoord is Van Baarle (DENK) daarover niet optimistisch. Hij wil meer geld om recht te doen aan de ouders.
Er is veel werk verzet, maar er moet helaas nog heel veel gebeuren, zegt staatssecretaris De Vries. Alle integrale beoordelingen zullen in 2025 afgerond moeten zijn, maar de bezwaren vormen nog een knelpunt. De staatssecretaris hoopt dat eind 2026 alle bezwaren tegen de integrale beoordelingen zijn behandeld. Om ervoor te zorgen dat de zwaarste gevallen het eerst aan de beurt komen, zijn urgentieroutes ingericht.
Stichting (Gelijk)waardig Herstel
De pilot met de route via de SGH is door staatssecretaris De Vries stopgezet, constateert Grinwis (ChristenUnie). Hij vindt dat gedupeerden daarmee opnieuw gedupeerd zijn en wil dat de pilot zo snel mogelijk wordt omgezet in een reguliere route.
Voor Stultiens (GroenLinks-PvdA) heeft het debat maar één acceptabele uitkomst, namelijk het handhaven van de SGH-route, waarin het gaat om eigen regie, vertrouwen en lage uitvoeringskosten. Ook Van Dijk (CDA) ziet veel voordelen in de SGH-route, zoals het opstellen van een feitenrelaas. Voor haar is heel belangrijk dat de ouders tevreden zijn over deze methode.
Het op zichzelf goede systeem van de SGH moet navolgbaar en transparant zijn, zegt Kamminga (VVD), en de uitkomsten mogen niet te veel verschillen van die van de andere routes. Van der Werf (D66) vindt het logisch om op grond van de evaluatie tot een bijsturing van de route te komen.
Vermeer (BBB) wijst erop dat de evaluatie van de SGH-route niet alleen positief is. Zo is er het risico dat schade vergoed wordt die niets met het toeslagenschandaal te maken heeft. Bovendien dreigt de route vast te lopen door het grote aantal aanmeldingen. Flach (SGP) is voor het handhaven van de route, maar de compensatie moet dan wel herleidbaar zijn tot de geleden schade.
De Vries benadrukt dat het haar wens is om de SGH-route voort te zetten. Wel moeten er uit de evaluatie lessen worden geleerd. De staatssecretaris wil daarover zo snel mogelijk tot een overeenkomst komen met de Stichting (Gelijk)waardig Herstel. Dat zal zeker leiden tot extra kosten, die in een wijziging van de begroting moeten worden geregeld.
Ondersteuningsteam
Weerwind complimenteert de mensen in het Ondersteuningsteam, "die groots werk doen". Zij staan naast de ouders, kinderen en jongvolwassenen en begeleiden hen volgens de minister op weg naar schuldsanering, bijzondere bijstand en huisvesting om zo de bestaanszekerheid te verbeteren.
Inmiddels zijn 36 uithuisgeplaatste kinderen teruggeplaatst, zegt de minister. Hij wijst erop dat de behoeften variëren en dat het Ondersteuningsteam dus maatwerk moet bieden. Sommige ouders zijn nog niet toe aan een hereniging, bijvoorbeeld door hun woonomstandigheden of middelengebruik.
De Kamer stemt op 18 juni over de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct