Schriftelijke vragen : Het massale gebruik van glyfosaat voor de productie van veevoer
Vragen van het lid Kostic (PvdD) aan de Ministers van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur en van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over het massale gebruik van glyfosaat voor de productie van veevoer (ingezonden 17 april 2025).
Vraag 1
Bent u bekend met het artikel van Follow the Money van 6 april 2025, waarin wordt
beschreven dat glyfosaat massaal wordt ingezet om vanggewassen en grasland te vernietigen,
met als doel de productie van veevoer?1
Vraag 2
Hoe beoordeelt u het feit dat de meeste glyfosaattoepassingen in Nederland plaatsvinden
op akkers waar gras of snijmaïs is geteeld; gewassen die vrijwel uitsluitend dienen
als voer voor de veehouderij?
Vraag 3
Kunt u bevestigen dat glyfosaat in Nederland nog steeds grootschalig wordt toegepast
in de buurt van woonwijken, en dat miljoenen mensen – waaronder kinderen – binnen
een straal van één kilometer van bespoten velden wonen? Kunt u uitsluiten dat dit
risico’s heeft voor de volksgezondheid? Zo ja, met welke recente wetenschappelijke
conclusies onderbouwt u dat?
Vraag 4
Kunt u reflecteren op de keuze van boeren om glyfosaat te gebruiken vanwege de lagere
kosten en tijdsdruk, terwijl er mechanische en biologische alternatieven voorhanden
zijn?
Vraag 5
Acht u economische motieven een legitieme reden om volksgezondheid en biodiversiteit
op het spel te zetten? Zo ja, waarom? Zo ja, hoe weegt u dat dan precies? Brengt u
bijvoorbeeld de directe economische schade in kaart, de schade voor biodiversiteit
en de schade in volksgezondheid? Kwantificeert u het in termen van geld en weegt u
vervolgens af wat het minste de maatschappij kost?
Vraag 6
Bent u bereid om het gebruik van glyfosaat voor het vernietigen van vanggewassen en
grasland zo snel mogelijk te verbieden, gezien het feit dat wetenschappelijk is aangetoond
dat alternatieven even effectief zijn en minder schadelijk? Zo nee, waarom niet?
Vraag 7
Waarom heeft u de eerder door uw voorganger aangekondigde en uitgewerkte maatregel,
die dit jaar zou ingaan, om glyfosaatgebruik in te perken uitgesteld?
Vraag 8
Wat is de planning rondom het verkrijgen van het advies van de Raad van State over
het wijzigingsvoorstel van het «Besluit gewasbeschermingsmiddelen en biociden» om
alternatieven voor glyfosaat verplicht te maken?
Vraag 9
Erkent u dat glyfosaat wordt aangeduid als één van de meest verdachte pesticiden die
neurodegeneratieve ziektes, zoals Parkinson, kunnen veroorzaken?2
Vraag 10
Hoe verklaart u dat in landen als Frankrijk en Duitsland de link tussen pesticidengebruik
en Parkinson inmiddels zo overtuigend is dat de ziekte daar als beroepsziekte is erkend,
terwijl Nederland dat niet doet? Hoe wordt er uitvoering gegeven aan de motie van
de leden Podt en Grinwis (Kamerstuk 27 858, nr. 670) die hierover gaat?
Vraag 11
Kunt u reflecteren op het feit dat Parkinson inmiddels de snelst groeiende neurologische
aandoening in Nederland is?3
Vraag 12
Erkent u het feit dat, in 2021 al, het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen
en biociden (Ctgb) de zorgen over Parkinson in relatie tot glyfosaat en gewasbeschermingsmiddelen
en biociden in het algemeen heeft geuit in een brief aan de Europese Autoriteit voor
Voedselveiligheid (EFSA)?4
Vraag 13
Op welke manier wordt momenteel toezicht gehouden op de naleving van bestaande regels
rond glyfosaatgebruik, met name op zand- en lössgronden? Wordt hierbij ook gemonitord
of boeren daadwerkelijk alle alternatieven hebben overwogen en zo ja hoe precies en
door wie? Zo ja, welk percentage boeren wordt jaarlijks gecontroleerd en wat zijn
de resultaten van deze monitoring?
Vraag 14
Erkent u dat het intensieve gebruik van glyfosaat ten behoeve van de veehouderij een
duidelijk voorbeeld is van een landbouwsysteem dat niet alleen ecologisch onhoudbaar
is, maar ook onhoudbaar is voor de volksgezondheid?
Vraag 15
Welke stappen bent u bereid te zetten om de afhankelijkheid van landbouwgif in de
veevoerketen af te bouwen?
Vraag 16
Erkent u dat het feit dat 669.000 Nederlanders binnen 250 meter van een glyfosaatveld
wonen en 4,3 miljoen op minder dan één kilometer afstand, in combinatie met het feit
dat glyfosaat massaal wordt ingezet om vanggewassen en grasland te vernietigen met
als doel de productie van veevoer, problematisch is omdat we niet zeker weten dat
glyfosaat géén gezondheidsrisico’s met zich mee brengt en dat zelfs het Ctgb in 2021
zijn zorgen daarover uitte richting de EFSA? Zo nee, waarom niet en hoe onderbouwt
u dat en weegt u dat precies?
Vraag 17
Bent u bekend met het feit dat ook dit jaar de sterfte van honingbijenvolken extreem
hoog is en dat bijen doodgaan aan hun eigen honing omdat deze vol pesticiden zit?5
Vraag 18
Deelt u de mening dat in het kader van voedselzekerheid en voedselsoevereniteit (wilde)
bijen belangrijker zijn dan de vee-industrie die in Nederland grotendeels produceert
voor de export en dat bijen dus dienen te worden beschermd? Zo nee, waarom niet?
Vraag 19
Welke extra maatregelen gaat u nemen om bijen te beschermen, gezien de nog steeds
zorgwekkend dalende trend bij bijenpopulaties?
Indieners
-
Gericht aan
M. Agema, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport -
Gericht aan
F.M. Wiersma, minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur -
Indiener
Ines Kostić, Kamerlid