Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Ellian en Rajkowski over de capaciteit vreemdelingendetentie

Antwoord van Minister Faber-Van de Klashorst (Asiel en Migratie), mede namens de Staatssecretaris
van Justitie en Veiligheid (ontvangen 19 maart 2025)Zie ook Aanhangsel Handelingen,
vergaderjaar 2024–2025, nr. 1529

Vraag 1

Op welke wijze is uitvoering gegeven aan de in het kabinet gemaakte afspraken van
oktober jl. dat 50 tot 100 extra plekken voor vreemdelingenbewaring worden gerealiseerd?1

Antwoord 1

Samen met de Dienst Justitiële Inrichtingen (hierna: DJI) hebben we gesprekken gevoerd
op welke wijze invulling gegeven kan worden aan de afspraak om tot 50 tot 100 extra
plekken vreemdelingenbewaring te komen. We hebben besloten om per 1 augustus 2025
90 plekken voor vreemdelingenbewaring te realiseren op het Justitieel Complex Schiphol
(hierna: JCS).

Vraag 2

Op welke locaties (Detentiecentrum Rotterdam, Justitieel Complex Schiphol, Justitieel
Complex Zeist) was deze celcapaciteit voorzien en klopt het dat 45 plekken al gerealiseerd
zijn in Justitieel Complex Schiphol?

Antwoord 2

Zoals aangegeven in de beantwoording van vraag 1 zullen er 90 plekken worden gerealiseerd
op JCS. Op dit moment zijn er 282 plekken op JCS gealloceerd voor de tenuitvoerlegging
van grensdetentie ex artikel 6 Vreemdelingenwet 2000 (hierna: Vw). Dit betreft 192
vaste plekken en 90 plekken buffercapaciteit in het geval van hoge instroommomenten.
In normale omstandigheden wordt de buffercapaciteit niet benut. Dit is nu het geval.
Daarom is besloten om de leegstaande afdeling voor de buffercapaciteit te benutten
voor vreemdelingenbewaring. De buffercapaciteit ten behoeve van de uitvoering van
de grensprocedure wordt op alternatieve wijze door DJI gecreëerd nabij luchthaven
Schiphol.

In eerste instantie was voorzien om per 1 mei 2025 45 plekken in gebruik te nemen
voor vreemdelingenbewaring en per 1 augustus 2025 de overige 45 plekken. In het licht
van de problematiek met het gevangeniswezen, is besloten om drie maanden extra de
tijd te nemen om te voorkomen dat strafrechtelijke capaciteit uit de sterkte moet
worden gehaald. Per 1 augustus 2025 komen 45 plekken en per 1 november 2025 volgen
nog eens 45 plekken.

Vraag 3

Hoeveel extra capaciteit voor vreemdelingenbewaring is er noodzakelijk om uitvoering
te geven aan de voorgenomen asielmaatregelen van het kabinet?

Antwoord 3

Op basis van onder meer de reeds geïntensiveerde inzet op vertrekprocedures door Dienst
Terugkeer en Vertrek (hierna: DTenV) is via het Prognose Model Justitiële ketens (hierna:
PMJ) vastgesteld dat in 2025 136 plekken nodig zijn voor vreemdelingenbewaring ex
artikel 59 Vw. In samenspraak met DJI wordt in 2025 bezien op welke wijze de overige
46 plekken kunnen worden gerealiseerd.

Vraag 4

Is de extra capaciteit voor vreemdelingenbewaring ten koste gegaan van de reguliere
capaciteit van het gevangeniswezen? Zo ja, hoe zouden die tekorten dan opgevangen
worden? Zo nee, hoe zijn deze extra cellen dan gerealiseerd?

Antwoord 4

De 90 extra plekken voor vreemdelingenbewaring worden zoals aangegeven ingericht op
twee leegstaande afdelingen die nu als buffer dienen voor grensdetentie en zullen
op 1 augustus 2025 worden opgeleverd. Per 1 mei 2025 worden zoals aangegeven de 45
plekken in JCS tijdelijk beschikbaar gesteld voor het gevangeniswezen. DJI zet zich
in om het benodigde extra personeel hiervoor beschikbaar te krijgen. Mocht dit onvoldoende
lukken, bestaat het risico dat in DC Schiphol een deel van de strafrechtelijke capaciteit
tijdelijk buiten gebruik moet worden gezet totdat er voldoende personeel beschikbaar
is. Personeel kan immers maar één keer worden ingezet.

Vraag 5

Op welke wijze is rekening gehouden met het grote capaciteitstekort in het gevangeniswezen
bij het creëren van capaciteit voor vreemdelingenbewaring?

Antwoord 5

Zoals aangegeven wordt jaarlijks door middel van het PMJ traject de algehele bewaringscapaciteit
bij DJI vastgesteld. Dit wordt door het Wetenschappelijk Onderzoek- en Datacentrum
(hierna: WODC) uitgevoerd. In samenspraak met DJI is bezien op welke wijze het best
invulling gegeven kan worden aan de afspraken van het kabinet, rekening houdend met
de opgaven waar DJI voor staat. Het kabinet streeft naar een structurele oplossing
met een goede balans tussen de benodigde capaciteit voor de uitvoering van de opgaven
binnen de migratieketen en de strafrechtketen. Voor de oplossing op JCS is rekening
gehouden met het capaciteitstekort door leegstaande cellen te gebruiken op een locatie
waar personele bezetting te realiseren is met een beperkte impact op de capaciteit
in het gevangeniswezen. Zoals hierboven aangegeven is DJI hierbij wel afhankelijk
van het tijdig werven van het benodigde personeel.

Vraag 6

Wat is uw reactie op het bericht in NRC «omstreden plan om gevangenen eerder vrij
te laten alweer van de baan: ministerie regelt extra cellen op Schiphol»?2

Antwoord 6

Zie antwoord op vraag 1 en 2.

Vraag 7

Hoeveel extra cellen voor het reguliere gevangeniswezen kunnen er in Justitieel Complex
Schiphol en Detentiecentrum Rotterdam gerealiseerd worden?

Antwoord 7

Voor de periode van 1 mei tot augustus 2025 worden 45 extra plekken beschikbaar gesteld
voor het gevangeniswezen op Justitieel Complex Schiphol.

Vraag 8

Hoeveel extra cellen voor vreemdelingenbewaring kunnen er in Justitieel Complex Schiphol
en Detentiecentrum Rotterdam gerealiseerd worden?

Antwoord 8

Zie de beantwoording van vragen 1 en 2.

Vraag 9

Kunt u deze vragen afzonderlijk en uiterlijk vóór de regeling van werkzaamheden van
dinsdag 11 februari 2025 beantwoorden?

Antwoord 9

We zorgen ervoor dat de beantwoording zo spoedig mogelijk aan uw Kamer gestuurd worden.