Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Dobbe over het bericht dat bij GGZ Veenendaal het omzetplafond van Zilveren Kruis/Achmea al in januari bereikt is

Antwoord van Staatssecretaris Karremans (Volksgezondheid, Welzijn en Sport), mede
namens de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (ontvangen 17 maart 2025)

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht dat bij GGZ Veenendaal het omzetplafond van Zilveren
Kruis/Achmea al in januari bereikt is?1

Antwoord 1

Ik heb kennis genomen van het bericht op de website van GGZ Veenendaal dat het budget
dat Zilveren Kruis beschikbaar heeft gesteld voor 2025 alleen nog toereikend is voor
verzekerden van Zilveren Kruis die op de wachtlijst staan bij GGZ Veenendaal. Er kunnen
daarom geen nieuwe verzekerden van Zilveren Kruis op de wachtlijst worden gezet bij
GGZ Veenendaal.

Voor mij is het van belang dat zorgverzekeraars aan hun zorgplicht voldoen. Ik ga
daar in mijn volgende antwoorden op in.

Vraag 2

Deelt u de mening dat het onacceptabel is dat een zorgverzekeraar, door toepassing
van zo’n streng omzetplafond, diens verzekerden vrijwel het hele jaar de toegang tot
een ggz-aanbieder ontzegt?

Antwoord 2

Ook bij een omzetplafond blijft de zorgverzekeraar gehouden aan de zorgplicht. Verzekerden
kunnen hun zorgverzekeraar om zorgbemiddeling vragen. Als iemand niet snel genoeg
bij een zorgaanbieder terecht kan, moet de zorgverzekeraar bemiddelen naar een zorgaanbieder
waar deze wel terecht kan. Als dat niet lukt, kan de zorgverzekeraar ook de zorg van
(bepaalde) niet-gecontracteerde aanbieders vergoeden alsof er een contract is, om
aan zijn zorgplicht te voldoen.

Vraag 3

Deelt u de mening dat dit onuitlegbare verschillen in de toegang tot noodzakelijke
zorg creëert tussen mensen die bij verschillende verzekeraars verzekerd zijn?

Antwoord 3

Verzekerden kunnen ieder jaar kiezen voor een polis die het beste bij hen past. Het
is belangrijk – als verzekerden specifieke wensen hebben ten aanzien van zorgaanbieders
– dat zij er daarbij op letten of de zorgaanbieder van hun voorkeur is gecontracteerd
en of er omzetplafonds worden gehanteerd. Zorgverzekeraars zijn verplicht hun verzekerden
daar goed over te informeren, op grond van de Regeling informatieverstrekking ziektekostenverzekeraars
aan consumenten.2

Vraag 4

Bent u bereid om Zilveren Kruis/Achmea aan te spreken op het feit dat zij hun verzekerden
in Veenendaal de toegang tot noodzakelijke geestelijke gezondheidszorg (ggz) dichtbij
ontzeggen?

Antwoord 4

Het is niet aan mij om een zorgverzekeraar aan te spreken op hun zorgplicht. De NZa
houdt onafhankelijk toezicht op de zorgplicht van zorgverzekeraars.

Vraag 5

Wat zijn hiervan de gevolgen voor de mensen die ggz nodig hebben? Op welke manier
is de zorg hiermee gediend?

Antwoord 5

Zorgverzekeraars kopen zorg in zodat zij aan hun zorgplicht voor hun verzekerden kunnen
voldoen. Daarbij worden omzetplafonds door verzekeraars met name ingezet om schaarse
capaciteit te verdelen. In de ggz is er namelijk sprake van een grotere vraag naar
zorg dan dat er aanbod beschikbaar is. Dit is een complex vraagstuk, dat onder meer
te verklaren is vanuit de toenemende vraag naar (lichtere) ggz-zorg die niet kan worden
opgevangen met nog grotere groei in het aantal professionals dat in de ggz werkt.
Ondanks dat het aantal zorgprofessionals werkzaam in de ggz en het budget voor de
ggz nog nooit zo groot zijn geweest als nu, nemen de wachttijden toe, zeker voor mensen
met complexe psychische problematiek. Het is aan zorgverzekeraars om ervoor te zorgen
dat omzetplafonds eraan bijdragen dat de zorg terecht komt bij de cliënten die de
zorg het hardst nodig hebben. Dit voorjaar zal de Staatssecretaris van Jeugd, Preventie
en Sport uw Kamer informeren over de maatregelen die hij wil treffen om de toegankelijkheid
van de ggz te verbeteren, zeker voor mensen met ernstige, complexe problematiek.

Vraag 6

Hoe vaak lukt het verzekeraars om verzekerden die aanlopen tegen een omzetplafond
in de ggz alsnog binnen de Treeknormen ggz aan te bieden?

Antwoord 6

Zilveren Kruis heeft mij hierover laten weten dat zij voor de Basis GGZ de zorg binnen
de Treeknorm kunnen aanbieden, echter niet in alle regio’s; dat heeft ermee te maken
dat met name in dunnerbevolkte gebieden minder aanbod aanwezig is. Voor de specialistische
GGZ en complexere zorgvragen is de Treeknorm – uitgaande van 4 weken wachttijd voor
een intake – moelijker te halen dan in de Basis GGZ. De zorgverzekeraar kan dit niet
kwantificeren, door een gebrek aan betrouwbare wachtlijst- en wachttijdeninformatie.

In 2024 heeft Zilveren Kruis zorgbreed circa 10.000 mensen bemiddeld naar een zorgaanbieder
waar ze sneller geholpen kunnen worden en daarmee 822.964 wachtdagen bespaard.

In zijn algemeenheid ben ik van mening dat de wachttijden in de ggz te lang zijn,
zeker voor mensen met een complexe zorgvraag. Dit is een complex vraagstuk, dat onder
meer te verklaren is vanuit de toenemende vraag naar geestelijke gezondheidszorg in
combinatie met toenemend gebrek aan personeel. In het kader van het Integraal Zorgakkoord
is daarom een brede set aan afspraken gemaakt om de toegankelijkheid van de ggz te
borgen. Daarbij is de handhaving van de zorgplicht een deel van de oplossing, maar
ben ik van mening dat we breder moeten kijken. De NZa vervult als toezichthouder op
de zorgplicht een belangrijke rol, in dit kader wijs ik graag op de maatregel die
zij eerder aan meerdere zorgverzekeraars hebben opgelegd. Hiermee pakt de NZa nadrukkelijk
de handschoen op als het gaat over de handhaving van de zorgplicht.

Vanuit mijn stelselverantwoordelijkheid kijk ik op mijn beurt breed naar maatregelen
die ten goede komen aan de toegankelijkheid van de ggz; hierover hopen we uw Kamer
binnen afzienbare termijn te kunnen informeren.

Vraag 7

Is bij u bekend hoeveel ggz-aanbieders nu al hun omzetplafond bij één of meerdere
zorgverzekeraars hebben bereikt? Zo nee, bent u bereid om dit uit te zoeken?

Antwoord 7

Ik heb hier geen informatie over. Zoals hiervoor al aangegeven gaat het mij erom dat
zorgverzekeraars aan hun zorgplicht voldoen. Bij het bereiken van een omzetplafond
bij een zorgaanbieder kan de zorgverzekeraar nog op verschillende manieren aan de
zorgplicht voldoen. De NZa houdt daar toezicht op. Ik zie daarom geen meerwaarde in
het uitzoeken hoeveel zorgaanbieders hun omzetplafond hebben bereikt.