Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op Vragen van de leden Michon- Derkzen, Becker en Rajkowski over de komst van omstreden predikers naar de Ramadan Expo in de Jaarbeurs

Antwoord van Minister Van Weel (Justitie en Veiligheid) (ontvangen 3 maart 2025).
Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 1420.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichten dat op de Ramadan Expo, 22-23 februari in de Jaarbeurs
Utrecht drie omstreden buitenlandse predikers zijn uitgenodigd, waaronder Ali Hammuda,
Mohammed Hijab en Abu Bakr Zoud, die in het verleden antisemitische, homofobe en extremistische
uitspraken hebben gedaan?

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat Stichting Dawah Groep samen met Moslim Jongeren Almere, de Hadiethshop
en Stichting Rizq de organisatoren zijn van dit evenement? Heeft u zicht op de activiteiten
van deze organisaties en hun banden met extremistische netwerken?

Antwoord 2

Volgens berichtgeving van de Stichting Dawah groep zijn de organisatoren van de Ramadan
Expo in de Jaarbeurs de Stichting Dawah-Groep, HadiethShop en MJA.

Organisaties zijn zelf verantwoordelijkheid voor de inhoud van hun activiteiten en
kunnen deze vrijelijk organiseren binnen de daarvoor bestaande wet- en regelgeving.
In beginsel vindt er dan ook geen toezicht plaats op organisaties tenzij er daartoe
aanleiding is, bijvoorbeeld bij overtreding van de wet.

Vraag 3

Welke juridische mogelijkheden heeft u om deze predikers uit Nederland te weren of,
indien ze al op Nederlands grondgebied zijn, hen uit te zetten?

Antwoord 3

Voor alle vreemdelingen geldt dat, als zij naar Nederland willen komen, zij moeten
voldoen aan de toegangsvoorwaarden, ongeacht of personen visumplichtig zijn of niet.
Hierin speelt de Schengengrenscode een belangrijke rol. Zo kunnen visum- of grensautoriteiten
vreemdelingen weren als zij niet voldoen aan de eisen voor doel, duur of middelen
ten aanzien van hun bezoek aan Nederland. Lidstaten kunnen vreemdelingen ook weigeren
als zij een dreiging vormen voor de openbare orde of nationale veiligheid van Nederland.
Indien de vreemdeling een bedreiging voor de openbare orde of nationale veiligheid
vormt is het mogelijk om de betrokkene ongewenst te verklaren en/of te signaleren
in het Schengeninformatiesysteem (SIS III). De toegangsvoorwaarden gelden ook in de
periode dat vreemdelingen op Nederlands grondgebied verblijven. Indien zij hier niet
meer aan voldoen, dienen zij Nederland te verlaten. Als zij weigeren om Nederland
zelfstandig te verlaten, kan het gevolg zijn dat zij gedwongen worden uitgezet.

Vraag 4, 5, 6 en 7

Kunt u aangeven of de drie predikers een visum hebben aangevraagd of reeds hebben
verkregen voor hun komst naar Nederland? Bent u bereid deze personen een visum te
weigeren?

Bent u bereid te bezien of genoemde predikers door de Immigratie- en Naturalisatiedienst
(IND) ongewenst kunnen worden verklaard?

Deelt u de mening dat de uitspraken van deze predikers een werkelijke, actuele en
ernstige bedreiging kunnen vormen voor de openbare orde en nationale veiligheid?

Bent u het ermee eens dat het totaal onacceptabel is als haatpredikers als Ali Hammuda,
Mohammed Hijab en Abu Bakr Zoud de mogelijkheid krijgen om naar Nederland te komen
om te spreken op een groot publiek evenement? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 4, 5, 6 en 7

Het kabinet is er alles aan gelegen om personen die naar Nederland komen om hier extremistisch
gedachtegoed te verspreiden, te weren. De vrijheid van meningsuiting is een groot
goed. Hierin mag het ook best schuren, maar wel binnen de democratische waarden die
we met elkaar hebben afgesproken. De drie sprekers die zijn uitgenodigd voor het evenement
hebben in het verleden verwerpelijke uitspraken gedaan, waaronder over homoseksualiteit,
geslachtsgemeenschap met minderjarigen en het bagatelliseren en vergoelijken van daden
van terrorisme. Dit kan bijdragen aan een klimaat van haat, vijandigheid en het vergoelijken
van geweld, waar in Nederland geen plek voor is. Dit heeft ertoe geleid dat de Minister
van Asiel en Migratie, in samenspraak met de Minister van Justitie en Veiligheid,
op 19 februari 2025 besloten heeft om de drie sprekers uit Nederland te weren door
hen te signaleren in het Schengeninformatiesysteem. Hiermee is tevens invulling gegeven
aan de motie van de leden Eerdmans (JA21) en Rajkowski (VVD).1 Op 20 februari 2025 heeft de voorzieningenrechter deze besluiten geschorst tot zes
weken na bekendmaking van de beslissing op bezwaar, met als gevolg dat de signaleringen
in het Schengeninformatiesysteem verwijderd zijn en personen Nederland in kunnen reizen.

Gelet op de verwerpelijke uitspraken van deze omstreden sprekers, die bij kunnen dragen
aan een klimaat van haat en vijandigheid, is het teleurstellend dat deze sprekers
naar Nederland hebben kunnen afreizen en een podium hebben gekregen. Voor haatzaaien
en het vergoelijken van geweld is in Nederland geen plek. Het lokaal bevoegd gezag
heeft aangegeven uiteraard alert te zijn op ongeregeldheden rondom het evenement.
Indien blijkt dat er mogelijk strafbare uitlatingen zijn gedaan, kan het Openbaar
Ministerie besluiten om hen te vervolgen.

Vraag 8, 9 en 10

Wat kan de gemeente Utrecht doen om te voorkomen dat extremistische predikers op een
publiek evenement in een gemeentelijke instelling als de Jaarbeurs een platform krijgen?

De gemeente Utrecht heeft in oktober 2024 de samenwerking met Stichting Dawah Groep
beëindigd wegens herhaalde uitnodigingen van omstreden sprekers; bent u het ermee
eens dat deze stichting zich herhaaldelijk niet houdt aan de gemaakte afspraken en
hoe kan hiertegen worden opgetreden?

Welke juridische en bestuurlijke maatregelen kunnen worden genomen tegen organisaties
zoals Stichting Dawah Groep die herhaaldelijk extremistische sprekers uitnodigen,
ondanks waarschuwingen van de overheid en de gemeente?

Antwoord 8, 9 en 10

Ik heb kennisgenomen van de brief van burgemeester en wethouders van Utrecht welke
zij aan de gemeenteraad hebben gestuurd over de samenwerking met de Stichting Dawah
Groep. Ik deel de zorgen die zij daarin uiten. Het is verwerpelijk dat omstreden sprekers
herhaaldelijk een podium wordt geboden. De burgemeester is verantwoordelijk voor handhaving
van de openbare orde en zal binnen de lokale driehoek in dat kader een beoordeling
maken. Het vooraf verbieden is alleen mogelijk als sprake is van een concrete en ernstige
bedreiging van de openbare orde. Het lokaal bestuur maakt daarin een eigen afweging.

Vraag 11

Wat doet u om te voorkomen dat anti-integratieve en haatzaaiende boodschappen worden
verspreid via religieuze evenementen? Bent u bereid de regels rondom visumverstrekking
voor dit soort sprekers aan te scherpen?

Antwoord 11

De EU-regelgeving rondom kort verblijf visumverlening biedt nu reeds alle ruimte om
visumaanvragen af te wijzen als een aanvrager wordt beschouwd als een bedreiging van
de openbare orde of binnenlandse veiligheid van EU-landen. In het kader van visumverlening
wordt interdepartementaal nauw samengewerkt om te achterhalen of voorgenomen activiteiten
van visumplichtige sprekers een bedreiging van de openbare orde of binnenlandse veiligheid
met zich meebrengen.

Vraag 12

Kunt u garanderen dat de veiligheid en openbare orde in Utrecht gewaarborgd blijven
tijdens dit evenement en dat er geen sprake zal zijn van haatzaaiende toespraken?
Kunt u garanderen dat er wordt ingegrepen en het evenement wordt beëindigd zodra er
haatzaaiende toespraken plaatsvinden?

Antwoord 12

Het lokaal bestuur is verantwoordelijk voor de handhaving van de openbare orde en
maakt daarin een eigen afweging. Zij hebben aangegeven uiteraard alert te zijn op
ongeregeldheden rondom het evenement. Het Openbaar Ministerie kan, indien blijkt dat
er mogelijk strafbare uitlatingen zijn gedaan, besluiten om sprekers te vervolgen
die dergelijke boodschappen uiten.

Vraag 13

Kunt u deze vragen zo snel mogelijk beantwoorden, in ieder geval voor aanvang van
het evenement?

Antwoord 13

De vragen zijn binnen de reguliere termijn zo spoedig mogelijk beantwoord.