Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van het lid Vermeer over het bericht dat PostNL brievenbussen eerder gaat legen

Antwoord van Minister Beljaarts (Economische Zaken) (ontvangen 3 maart 2025).

Vraag 1

Bent u bekend met de berichtgeving waaruit blijkt dat PostNL vanaf februari de post
al vanaf 09.00 uur wil ophalen in plaats van na 17.00 uur?1,
2

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat het hierbij zal gaan om ongeveer 75% van alle brievenbussen in Nederland?

Antwoord 2

Dat klopt. PostNL geeft aan vanaf februari 2025 75% van de brievenbussen overdag te
gaan legen.

Vraag 3

Welke gevolgen heeft dit voor mensen die niet bij de resterende 25% van de brievenbussen
in de buurt wonen?

Antwoord 3

PostNL geeft aan dat er altijd een brievenbus in de buurt is waar consumenten brieven
voor bezorging de volgende dag kunnen posten. De brievenbussen die na 17:00 worden
geleegd staan op plekken waar mensen regelmatig komen, zoals winkelgebieden. Het postbedrijf
benadrukt dat 98% van de Nederlanders op niet meer dan 5 kilometer afstand van zo’n
winkelgebied woont. Op de brievenbus en in de locatiewijzer op de website van PostNL
kunnen consumenten zien of een desbetreffende brievenbus na 09:00 of na 17:00 wordt
geleegd.

Vraag 4 en 5

Kunt u gedetailleerd toelichten hoe de stap van PostNL verenigbaar is met de eis uit
het Postbesluit dat PostNL er voor moet zorgen dat de brieven die binnen de Universele
Postdienst (UPD) verzonden worden, ten minste in 95% van de gevallen binnen 24 uur
bezorgd moeten worden? Is dat ook haalbaar als de brievenbussen massaal eerder geleegd
worden zoals PostNL beoogt? Zo nee, bent u voornemens te handhaven op de afgesproken
bezorgnorm van 95% binnen 24 uur of bent u bereid om de Autoriteit Consument & Markt
(ACM) te vragen om daarop te handhaven? Zo nee, waarom niet?

Is de stap die PostNL zette niet een feitelijke teruggang van 24-uurs- naar 48-uursbezorging
van post binnen de UPD? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 4 en 5

Het Ministerie van Economische Zaken is verantwoordelijk voor het wettelijk kader.
In dat wettelijk kader zijn geen regels over de precieze lichtingstijden van brievenbussen
vastgelegd. Daarom heeft PostNL de wettelijke ruimte om tijdstippen van lichting zelf
te bepalen en is dit geen norm waar de Autoriteit Consument en Markt (ACM) toezicht
op houdt. Als zou blijken dat PostNL door het nemen van deze maatregel niet meer voldoet
aan de overige eisen die voortvloeien uit de regelgeving voor de UPD, dan kan de ACM
beslissen om hierop te handhaven. De ACM bepaalt daarbij als onafhankelijke toezichthouder
haar eigen prioriterings- en handhavingsbeleid.

Vraag 6

Hoe apprecieert u de stap van PostNL in het licht van de expliciete wens van de Kamer
om niet af te schalen op de 24-uursbezorging en de bijbehorende norm van 95% voor
UPD-poststukken?

Antwoord 6

Deze maatregel past in het beeld dat de financiële houdbaarheid van het huidige postnetwerk
onder toenemende druk staat. Zolang de dienstverlening van PostNL voldoet aan het
wettelijk kader staat het PostNL vrij om haar dienstverlening aan te passen. Ik vind
het hoe dan ook belangrijk dat PostNL transparant is over de lichtingstijden van brievenbussen
zodat consumenten weten waar ze aan toe zijn.

Om aan de zorgen van de Kamer tegemoet te komen heb ik inderdaad toegezegd om geen
onomkeerbare stappen te zetten terwijl het onderzoek naar de postmarkt van de ACM
nog gaande is. Zoals ik eerder heb aangegeven, zal ik dit in het voorjaar verwachte
onderzoek en de daaruit volgende bouwstenen meenemen richting mijn toekomstvisie op
de postmarkt. Dit betekent dat het vervolgproces is dat ik na de oplevering van het
ACM-onderzoek aan uw Kamer een appreciatie wil sturen van het ACM-onderzoek samen
met de nota van wijziging, aan de hand waarvan uw Kamer vervolgens de afweging kan
maken om het proces van behandeling van de Postwet te starten.

Vraag 7

Klopt het zoals de verantwoordelijk directeur van PostNL zei in genoemde publicaties,
dat voor deze stap geen aanpassing van relevante wet- en regelgeving nodig is? Hoe
verhoudt zich dat tot de genoemde eisen uit het Postbesluit en overige eisen?3,
4

Antwoord 7

De huidige Postwet en lagere regelgeving bevatten geen bepalingen over de exacte lichtingstijden
waarop brievenbussen moeten worden geleegd. Daarom heeft PostNL de wettelijke ruimte
om tijdstippen van lichting zelf te bepalen en is dit geen norm waar de Autoriteit
Consument en Markt (ACM) toezicht op houdt. Als zou blijken dat PostNL door het nemen
van deze maatregel niet meer voldoet aan de overige eisen die voortvloeien uit de
regelgeving voor de UPD, dan kan de ACM beslissen om hierop te handhaven. Op basis
van het Postbesluit stelt PostNL zelf de voorwaarden vast waaraan verzenders van poststukken
moeten voldoen.

Vraag 8

Heeft PostNL haar voornemen om 75% van de brievenbussen eerder op de dag te legen
voorafgaand met het Ministerie van Economische Zaken besproken? Zo ja, heeft het Ministerie
van Economische Zaken daarvoor voorafgaand toestemming gegeven? Kunt u toelichten
hoe dat verlopen is en waarom er, als er wel toestemming is gegeven, de Kamer daarover
niet geïnformeerd is nu zij zich juist keerde tegen het voornemen om de postbezorging
te verruimen naar 48 uur?

Antwoord 8

Nee, PostNL heeft bij het Ministerie van Economische Zaken geen toestemming gevraagd
voor de aangekondigde maatregel. Zolang een interne maatregel binnen het bestaand
wettelijk kader past hoeft dit ook niet en staat het PostNL vrij om haar dienstverlening
zelfstandig aan te passen.

Vraag 9

Welke gevolgen heeft de stap van PostNL voor de andere postbedrijven in de markt die
van het netwerk van PostNL afhankelijk zijn? Kunt u toelichten hoe die consequenties
door PostNL en/of het Ministerie van Economische Zaken meegewogen zijn bij de stap
die PostNL besloot te zetten en welke eventuele reparatiestappen u van PostNL eist
om te voorkomen dat andere postbedrijven gedupeerd raken?

Antwoord 9

Zoals hierboven toegelicht is dit niet met EZ afgestemd. Postbedrijven die onder het
toegangsregime gebruikmaken van het netwerk van PostNL leveren hun poststukken direct
aan bij PostNL en niet via brievenbussen. Hiervoor gelden afspraken tussen PostNL
en andere postvervoerders. Deze zakelijke markt is niet gereguleerd. Het is aan PostNL
en de postvervoerders onderling om eventuele wijzigingen te bespreken.