Antwoord schriftelijke vragen : Antwoord op vragen van de leden Diederik van Dijk en Bikker over het bericht dat de Campagne van Platform Zorg voor Leven geweerd is vanwege “te veel negatief commentaar”

Antwoord van Staatssecretaris Karremans (Volksgezondheid, Welzijn en Sport), mede
namens de Minister en Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (ontvangen
20 december 2024). Zie ook Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2024–2025, nr. 807.

Vraag 1

Bent u bekend met het berichtCampagne Platform Zorg voor Leven geweerd om «te veel
negatief commentaar»?1

Antwoord 1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat er in Nederland ruimte zou moeten zijn om via reclame-uitingen
op te komen voor de bescherming van ongeboren kinderen?

Antwoord 2

Ja.

Vraag 3

Wat vindt u ervan dat onderwijsinstellingen weigeren om reclame-uitingen van de «Week
van het Leven» te vertonen die niet strijdig zijn bevonden met de richtlijnen van
de Nederlandse Reclame Code?

Antwoord 3

Scholen en onderwijsinstellingen bepalen zelf hoe zij hun onderwijs vormgeven. Dat
betekent niet alleen dat ze zelf kiezen welke lesmethodes ze gebruiken maar ook dat
de besturen van de betreffende onderwijsinstellingen zelf afwegen welke reclame-uitingen
zij (laten) vertonen binnen de instelling. Als een school of onderwijsinstelling besluit
dat een reclame-uiting niet passend is, dan staat het hen vrij deze niet te (laten)
vertonen. In dit geval heeft de exploitant van de billboards besloten om de campagne
stop te zetten, op dringend verzoek van de onderwijsinstellingen.

Vraag 4

Hoe zorgt u ervoor dat scholieren en studenten op evenwichtige wijze worden geïnformeerd
over ondersteuning bij onbedoelde zwangerschap en alternatieven voor abortus, en in
hoeverre is dit belang in beeld bij onderwijsinstellingen en koepelorganisaties, mede
gelet op het feit dat genoemde, waardige campagneboodschap door onderwijsinstellingen
wordt geweerd?

Antwoord 4

In algemene zin is het belangrijk om leerlingen vanuit verschillende invalshoeken,
die passen binnen de kaders van de democratische rechtsstaat, thema’s aan te reiken.
Aandacht voor relationele en seksuele vorming, en in het verlengde daarvan aandacht
voor (onbedoelde of ongewenste) zwangerschap, komt terug in de kerndoelen voor het
primair onderwijs (po) en de onderbouw van het voortgezet onderwijs (vo). Op dit moment
worden de kerndoelen herzien en aangescherpt. In de opgeleverde conceptkerndoelen
wordt relationele en seksuele vorming concreter benoemd dan in de huidige kerndoelen.
Ook in de bovenbouw van het vo kan aandacht gegeven worden aan relationele en seksuele
vorming, bijvoorbeeld bij het vak biologie. In het middelbaar beroepsonderwijs (mbo)
is relationele en seksuele vorming geen verplicht onderdeel van het curriculum, maar
we zien dat instellingen hier in burgerschapslessen wel aandacht aan besteden.

Scholen kiezen zelf met welk lesmateriaal zij invulling geven aan de kerndoelen. Dit
past bij de autonomie die scholen onder artikel 23 van de Grondwet hebben. Het is
daarbij belangrijk dat leerkrachten inzichten uit wetenschap en praktijk betrekken
en onderwijs geven dat aansluit op de ontwikkeling en belevingswereld van het kind.

De door de overheid gestimuleerde voorlichting aan scholieren en studenten betreft
een brede relationele en seksuele vorming. Met daarin, met name op het vo en mbo,
ook aandacht voor regie op kinderwens en anticonceptie. De onderwerpen onbedoelde
of ongewenste zwangerschap en abortus kunnen hierbij aan de orde komen. Het is hierbij
ons doel jongeren te informeren over al hun mogelijkheden, mocht dit hen overkomen.

De Aanpak onbedoelde en ongewenste zwangerschap van het Ministerie van VWS bevat activiteiten
die ook voor jongeren, scholieren en studenten (buiten het onderwijs om) ter beschikking
staan. Jongeren en scholieren kunnen informatie vinden over alle keuzeopties bij een
onbedoelde zwangerschap bij het Landelijk Informatiepunt onbedoelde zwangerschap.
En zij kunnen desgewenst een beroep doen op keuzehulp, waarbij cliënten over al hun
keuzeopties worden geïnformeerd. Als er een keuze is gemaakt, is er ondersteuning
beschikbaar voor iedereen die hieraan behoefte heeft, ook voor jongeren, scholieren
en studenten. Hierbij valt te denken aan psychosociale hulp na abortus of lokale ondersteuning
bij het (aanstaand) jong ouderschap via de jeugdgezondheidszorg, de Wet maatschappelijke
ondersteuning (Wmo) of de Jeugdwet.

Vraag 5

Welk ondersteunend aanbod op het gebied van onbedoelde zwangerschap is er in Nederland
gericht op scholieren en studenten in het mbo, hbo en wo?

Antwoord 5

De Aanpak onbedoelde en ongewenste zwangerschap behelst diverse maatregelen en activiteiten
voor een brede doelgroep. Scholieren en studenten kunnen hiervan desgewenst gebruik
maken, en doen dit ook. Wij noemden in de beantwoording op vraag 4 al het Landelijk
informatiepunt onbedoelde zwangerschap en de keuzehulp.

Voor sommige doelgroepen is binnen de Aanpak onbedoelde en ongewenste zwangerschap
extra aandacht, bijvoorbeeld voor jongeren. Zo worden scholen voor po, vo en mbo-instellingen
met de Stimuleringsregeling Seksuele en Relationele vorming geholpen om structureel
aandacht te besteden aan seksuele en relationele vorming. Scholen kunnen hierdoor
extra geld krijgen om lespakketten te kopen die zijn afgestemd op de leeftijd van
het kind of om bijvoorbeeld een gastdocent in te huren. Ook krijgt de school advies
vanuit de GGD. Er zijn voor het mbo-onderwijs 12 activiteiten op het gebied van gezonde
relaties en seksualiteit beschikbaar van verschillende aanbieders die mbo-instellingen
kunnen inkopen.

Ook is er op 16 december jl. een campagne over anticonceptie, gericht op jongeren,
van start gegaan. Jongeren worden met deze campagne op sociale media doorgeleid naar
het platform Sense.info. Dit is de plek voor jongeren waar zij betrouwbare informatie
kunnen vinden over anticonceptiemethoden, soa-preventie, condooms en seks.

Jongeren, scholieren en studenten kunnen met vragen rondom seksualiteit anoniem en
vrijblijvend terecht bij Sense. Via Sense.info kunnen zij via de chat vragen stellen
en via de zogenoemde Sense-spreekuren ook gebruik maken van counseling door GGD’en.
Indien nodig vindt er een doorverwijzing plaats. Onderwerpen die bijvoorbeeld besproken
worden bij Sense zijn anticonceptie, seksuele grensoverschrijding of seksuele identiteit.
De laagdrempeligheid en openheid van Sense biedt een veilige omgeving om seksualiteitsvraagstukken
te bespreken. Dit valt ook terug te zien in het toenemend aantal jongeren dat hun
weg naar Sense weten te vinden.

Tot slot bieden de kenniscentra Fiom en Rutgers via verschillende kanalen betrouwbare
informatie over anticonceptie, onbedoelde zwangerschap en abortus.