Brief regering : Reactie op verzoek commissie over de petitie 'Richt een "circulair plastic"-tafel

Nr. 304
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 18 december 2024

Met veel interesse heb ik kennisgenomen van de oproep van meerdere brancheorganisaties
uit de plasticketen om een circulaire plastictafel op te richten om met elkaar, overheid
en plasticsector, tot een circulair-plastic-akkoord te komen. In deze brief wordt,
zoals verzocht door de vaste commissie voor Infrastructuur en Waterstaat,1 een eerste reactie gegeven op de oproep.

Allereerst is het kabinet zich ervan bewust dat de plasticsector in Europa en in Nederland
zich in een moeilijke situatie bevindt. De mondiale concurrentiepositie van de Europese
plasticmarkt staat onder druk bij zowel de productie van virgin plastic als de recycling
van plastic afval. Het afgelopen jaar zijn meerdere plasticrecyclingbedrijven failliet
gegaan. Het is dus zaak dat we structureel iets gaan veranderen aan de markt voor
circulair plastic. En hierbij is het belangrijk om een gebalanceerd en ambitieus pakket
aan maatregelen te nemen. Er bestaat helaas geen simpele oplossing. Om die reden bespreekt
het Ministerie van IenW graag met de sector op welke wijze een circulaire plastictafel
kan bijdragen als klankbord voor het gehele plasticbeleid.

Daarom treft het kabinet ook een combinatie van verschillende maatregelen.

Op Europees niveau spant het kabinet zich in voor beleid voor duurzame koolstof (recyclaat,
duurzame biogrondstoffen en CO2) in de chemie. Nederland heeft samen met andere lidstaten via een Joint Statement2 de Europese Commissie opgeroepen te komen met een samenhangend beleidspakket om het
gebruik van duurzame koolstof in de chemie te stimuleren. Een breed Europees pakket
voor duurzame koolstof is essentieel voor het creëren van een koploperspositie in
de groene chemie, waarbij een gelijk speelveld wordt geborgd en het concurrentievermogen
van de Nederlandse chemische industrie wordt versterkt.

Om de recyclaatmarkt en de circulaire plasticketen te verbeteren heeft Nederland in
het kader van de wetsvoorstellen uit het EU Actieplan Circulaire Economie (waaronder
de Europese Verpakkingenverordening en de Verordening circulaire voertuigen) steeds
actief gepleit voor ambitieuze doelstellingen voor het verplicht toepassen van recyclaat
én biogrondstoffen en ook richting de huidige Europese Commissie blijft Nederland
deze boodschap uitdragen, om de vraag naar recyclaat en biogrondstoffen te versterken,
hoogwaardige recycling te stimuleren, CO2-emissies te reduceren en de afhankelijkheid van derde landen te verminderen.

Ook bespreekt het kabinet met de Commissie welke mogelijkheden er zijn om de polymeer-
en recyclaatproductie beter te ontwikkelen en te beschermen. De Europese Commissie
komt naar verwachting begin volgend jaar met een Clean Industrial Deal, die onder
andere strekt tot verduurzaming en versterking van de (chemische) industrie in de
EU.

Nationaal werkt het kabinet aan de vormgeving van een visie en een transitiepad voor
het gebruik van duurzame koolstof in de chemie. Het kabinet kijkt hierbij hoe het
gebruik van duurzame koolstof in de chemie kan bijdragen aan de klimaat- en circulaire
doelen en groene groei kan stimuleren. Daarnaast neemt het kabinet maatregelen om
de recyclaatmarkt te verstevigen, namelijk met een circulaireplasticnorm en een plastic
heffing. Hierbij is het kabinet zich bewust van de economische consequenties die dit
kan hebben. Daarom zal het kabinet de sector ook bij de verdere uitwerking intensief
blijven betrekken. Daarnaast is het kabinet van mening dat het instrument van uitgebreide
producentenverantwoordelijkheid moet worden verbeterd en ook voor meer productgroepen
kan worden ingevoerd. Hier is het kabinet dan ook mee bezig.

Op zowel nationaal als internationaal niveau werkt het ministerie binnen de eigen
bevoegdheid aan de ervaren knelpunten ten aanzien van de einde-afvalstatus. Zo is
er informatie beschikbaar voor de beoordeling die bedrijven kunnen doen (Afvalstof of niet-afvalstof - Afval Circulair) en rondt het ministerie eind dit jaar de handreiking voor de einde-afvalstatus voor
pyrolyseolie af. Verder wordt samen met de betrokken decentrale overheden en instanties
gewerkt aan kennisontwikkeling en -deling, en het verduidelijken van procedures voor
bedrijven. Hiervoor wordt onder leiding van Omgevingsdienst-NL het Kennisplatform
«Afval of niet» opgezet. Naar verwachting is het platform begin volgend jaar operationeel.

Tot slot stelt het kabinet financiële middelen uit het Klimaatfonds ter beschikking
om met circulair plastic CO2-reductie te realiseren. In totaal is € 267 miljoen aan subsidies geoormerkt om de
sector te helpen bij de transitie naar circulair plastic. De subsidies zijn onder
meer bedoeld voor het doen van investeringen voor het opschalen van inzamel- en recyclecapaciteit
van circulair plastic.

Het kabinet werkt op dit moment aan maatregelen om de plastic keten circulair te maken.
Uiteraard is het van groot belang om de sector hierbij goed te betrekken. In verschillende
gremia vindt al overleg plaats over (onderdelen van) het plasticbeleid, maar de petitie
vraagt om meer. Ik neem dan ook graag de uitnodiging aan voor het opzetten van een
circulaire plastictafel en zal samen met de sector bekijken op welke wijze de overlegstructuur
verder kan worden verstevigd als klankbord voor het gehele plasticbeleid.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
Ch.A. Jansen