Uitgelicht : Tien jaar na vliegramp MH17
Deze zomer is het tien jaar geleden dat vlucht MH17 met 283 passagiers en 15 bemanningsleden aan boord werd neergeschoten boven Oost-Oekraïne. Niemand overleefde de ramp. Onder de slachtoffers waren 196 Nederlanders. De commissie voor Buitenlandse Zaken staat op woensdag 26 juni van 16.00 tot 18.00 uur stil bij de vliegramp met een debat.
Volg live
Het debat is in de Troelstrazaal van de Tweede Kamer. Via deze website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de app en website Debat Direct.
Tien jaar geleden
In de middag van 17 juli 2014 vertrok vlucht MH17 vanaf Schiphol Airport richting Maleisië. Met een BUK-raket werd het vliegtuig boven het oosten van Oekraïne uit de lucht geschoten, waarbij alle inzittenden omkwamen. De vliegramp was een schok voor Nederland. De dag waarop de eerste stoffelijk overschotten van de slachtoffers aankwamen in Nederland, 23 juli 2014, werd de eerste dag van nationale rouw sinds 1962.
Herdenking
Het debat in de Tweede Kamer is een moment om stil te staan bij de vliegramp. Er is veel aandacht voor het verdriet van de nabestaanden en de manier waarop zij kunnen worden ondersteund. In dit debat zal de Tweede Kamer ook vooruitblikken op de nationale herdenking die op 17 juli 2024 plaatsvindt bij het Nationaal Monument MH17 in Vijfhuizen. Bij die herdenking zijn verschillende regeringsleiders en ambassadeurs aanwezig.
Nasleep
Na de vliegramp volgden er onderzoeken naar de oorzaak en de verantwoordelijken, rechtszaken en procedures. In 2022 werden twee Russen en een Oekraïner door de rechtbank Den Haag veroordeeld tot levenslang vanwege hun aandeel in het neerhalen van het vliegtuig. Zij zijn bij verstek veroordeeld en zitten dus niet vast in Nederland, omdat Rusland hen niet wil uitleveren. Eén verdachte ging vrijuit omdat er volgens de rechters onvoldoende bewijs was voor zijn betrokkenheid.
Naast deze strafzaak en de klachtprocedures van nabestaanden, diende de Nederlandse Staat in 2020 een statenklacht in tegen Rusland bij het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). Rusland zou volgens Nederland het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens hebben geschonden met zijn rol in het neerhalen van vlucht MH17. Het deel van Oekraïne waar het vliegtuig werd neergeschoten, was in handen van pro-Russische rebellen en het Buk-raketsysteem kwam uit Rusland. Het zal waarschijnlijk nog een jaar duren voordat het EHRM tot een uitspraak komt.
Het neerhalen van vlucht MH17 heeft niet alleen voor veel verdriet gezorgd bij nabestaanden, maar leidde dus ook tot verschillende juridische procedures en tot miljoenen euro’s aan overheidskosten. Op verzoek van het kabinet deed de Algemene Rekenkamer daar onderzoek naar. In februari 2024 bleek dat de overheid tot en met 2020 al meer dan 166 miljoen euro aan kosten heeft gemaakt na de MH17-ramp. Het bedrag zal nog verder oplopen.
Commissies
Demissionair minister van Buitenlandse Zaken Hanke Bruins Slot komt voor het debat naar de Tweede Kamer. De MH17-ramp raakt aan het werk van verschillende commissies in de Tweede Kamer. Daarom debatteren niet alleen leden van de commissie voor Buitenlandse Zaken met de minister, maar zijn ook leden van de commissies voor Defensie, Justitie en Veiligheid en voor Infrastructuur en Waterstaat welkom.
De commissies debatteren ieder jaar over de MH17 en de nasleep van de ramp. De regering stuurt voorafgaand aan het debat een brief met de huidige stand van zaken.
Agenda
U kunt de stukken die bij deze vergadering horen online inzien.
Terugkijken
Het debat is terug te zien en het woordelijk verslag is te lezen zodra dit klaar is.