Uitgelicht : Overleg over AOW-onderwerpen
De commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid houdt donderdag 15 oktober 2020 van 19.00 tot 23.00 uur een notaoverleg over verschillende AOW-onderwerpen. Minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid komt hiervoor naar de Kamer.
Agenda en verslag
U kunt het overleg live volgen via de livestream van deze website of de app Debat Direct. Naderhand kunt u het terugkijken via Debat Gemist. U kunt alle stukken doornemen die bij deze vergadering horen. Zodra het woordelijk verslag van het overleg klaar is, kunt u dit ook via deze link lezen.
Helft AOW’ers met recht op aanvulling AOW krijgen die niet
Tienduizenden ouderen leven onder het bestaansminimum omdat ze niet de financiële aanvulling krijgen waar ze recht op hebben. Naast de Algemene Ouderdomswet (AOW) bestaan er aanvullende regelingen voor specifieke categorieën ouderen. De Aanvullende inkomensvoorziening ouderen (AIO) is zo’n regeling. Deze is bedoeld voor ouderen die onvoldoende inkomen of vermogen hebben om in hun levensonderhoud te voorzien. Bijvoorbeeld mensen die geen volledige AOW-rechten hebben opgebouwd in de jaren dat zij werkten.
Uit het onderzoek Ouderdomsregelingen ontleed van de Algemene Rekenkamer blijkt dat 48 tot 56 % van deze ouderen de aanvulling AIO niet krijgen, terwijl zij er wel recht op hebben. Dat zijn 34.000 tot 51.000 huishoudens van een of meer personen.
Dat zoveel ouderen niet het geld krijgen waar ze recht op hebben, komt onder meer door beperkte informatie-uitwisseling, stelt de Rekenkamer. De Sociale Verzekeringsbank (SVB), die verantwoordelijk is voor de uitkering, kan gegevens over inkomen en vermogen bij het Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen (UWV) en de Belastingdienst niet inzien. Dat mag niet volgens privacyregels. Maar de instantie heeft die gegevens wel nodig om ouderen die voor de aanvulling in aanmerking komen, op te sporen. De commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft naar aanleiding van het onderzoek op 3 februari 2020 een rondetafelgesprek gehouden.
AOW-gat Surinaamse Nederlanders
Ongeveer 31.000 oudere Surinaamse Nederlanders hebben te maken met een AOW-gat. Bij de pensioenberekening van Surinaamse Nederlanders die naar Nederland zijn gekomen, tellen niet de jaren tussen de invoering van de AOW in 1956 en de Surinaamse onafhankelijkheid in 1975. In de periode tot aan de onafhankelijkheid van Suriname bouwde alleen een ingezetene van het Europese deel van het Koninkrijk AOW-pensioen op.
De 31.000 Surinaamse Nederlanders zouden de volledige AOW moeten ontvangen, vinden veel betrokkenen. Zij hebben hier namelijk wél premie voor betaald. Ze deden dit voor de onafhankelijkheid in 1975 op Nederlands grondgebied: Suriname. Maar tot aan de Hoge Raad is bevestigd dat inwoners van het gebiedsdeel Nederland wel AOW ontvangen, maar niet zij die woonden in overige delen van het Koninkrijk der Nederlanden.
Over dit onderwerp is op 28 januari 2020 een petitie aangeboden aan de commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid. In het rondetafelgesprek op 3 februari 2020 is ook gesproken over het AOW-gat van de Surinaamse Nederlanders. Minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid reageert in een brief van 9 augustus 2020 op vragen van Tweede Kamerleden. Hij wijst erop dat de landen in het Koninkrijk bij de totstandkoming van het Statuut voor het Koninkrijk der Nederlanden uit 1954 hebben afgesproken dat sociale zekerheid een landsaangelegenheid is. Dit betekent dat de afzonderlijke onderdelen van het Koninkrijk ieder vanaf 1954 voor het socialezekerheidsstelsel van de eigen inwoners verantwoordelijk zijn.
Waarom notaoverleg?
In verband met de maatregelen die zijn genomen om het coronavirus te bestrijden worden de korte plenaire debatten die dienen om moties in te dienen, het zogeheten Verslag Algemeen Overleg (VAO), de komende weken niet ingepland. Het algemeen overleg AOW-onderwerpen is daarom omgezet in een notaoverleg. Tijdens een notaoverleg kunnen Tweede Kamerleden die het woord voeren, moties indienen.