Uitgelicht : Brandweer
De vaste commissie voor Justitie en Veiligheid spreekt op donderdag 17 oktober 2019 van 10.00 tot 13.00 uur over de brandweer. Hiervoor komt minister van Justitie en Veiligheid, Grapperhaus, naar de Kamer.
Volg live
Het overleg vindt plaats in de Thorbeckezaal van de Tweede Kamer. Via deze website kunt u live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de handige app en website Debat Direct.
Agenda en verslag
U kunt alle stukken doornemen die bij deze vergadering horen. Zodra het woordelijk verslag van het overleg klaar is, kunt u dit via deze link lezen.
25 korpsen
De taken van de brandweer zijn divers. Ze zijn vastgelegd in de Wet veiligheidsregio’s. De brandweer maakt deel uit van de veiligheidsregio’s. Er zijn momenteel 25 brandweerkorpsen in Nederland. Elk korps staat onder leiding van een brandweercommandant.
De brandweer heeft te maken met veranderingen voortvloeiend uit regelgeving, behoefte aan een grotere flexibiliteit in de bedrijfsvoering en nieuwe kabinetsplannen, zoals de energietransitie.
Veiligheidsregio’s en controlerende rol van raadsleden
De veiligheidsregio’s zijn verantwoordelijk voor de brandweerzorg. Democratische controle daarop is belangrijk. Gemeenteraden krijgen door een wetsaanpassing meer mogelijkheden om gemeenteraadsleden verder bij de veiligheidsregio te betrekken. Een groot aantal gemeenten en veiligheidsregio’s experimenteert al met nieuwe initiatieven. Resultaten hiervan zullen te vinden zijn op de website van het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV).
Rechtspositie brandweervrijwilligers
De brandweer bestaat uit beroepskrachten en vrijwilligers. Om ook in de toekomst te kunnen werken met beide groepen, moet worden voldaan aan rechtspositionele normen uit Europese en internationale regelgeving en jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie. Het Veiligheidsberaad laat momenteel in samenwerking met het ministerie van Justitie en Veiligheid onderzoek uitvoeren naar een passende rechtspositie voor brandweervrijwilligers. Daarbij wordt ook in kaart gebracht welke mogelijke consequenties dit heeft voor de brandweerorganisatie.
Gebiedsgerichte opkomsttijden
Burgers rekenen op een brandweer die snel ter plaatse is bij incidenten. Daarom moeten opkomsttijden scherp en realistisch zijn. Volgens de Inspectie Justitie en Veiligheid bevat het Besluit veiligheidsregio’s (Bvr) geen realistische tijdnormen en draagt het niet bij aan een transparante besluitvorming in de veiligheidsregio’s over opkomsttijden. Burgers weten hierdoor niet binnen welke tijd zij op brandweerhulp kunnen rekenen.
In een project ‘Gebiedsgerichte opkomsttijden’ wordt daarom gewerkt met tijdnormen per gebied. Daarbij bepaalt het overheersende risico het risiconiveau in dat gebied. Objecten met een zwaarder risico dan geldt in het gebied, worden vooraf gesignaleerd en krijgen extra aandacht.
Dit voorgestelde landelijke uniforme systeem zal in een aantal pilotregio’s worden getoetst. Naar verwachting treedt het aangepaste Besluit veiligheidsregio’s per 1 juli 2021 in.
Een veilige energietransitie
De energietransitie is het beleidsplan van de overheid om van fossiele brandstoffen naar volledig duurzame energiebronnen zoals zonne- en windenergie over te stappen. Dit brengt nieuwe veiligheidsrisico’s met zich mee. De brandweer wordt daarmee onder andere geconfronteerd bij de bestrijding van incidenten met elektrische voertuigen, zonnepanelen en windturbines. Het kabinet heeft de energietransitie daarom nadrukkelijk als aandachtspunt benoemd in de agenda risico- en crisisbeheersing 2018-2021. Om veilig en doelmatig te kunnen optreden bij incidenten wordt kennis ontwikkeld en verspreid. De opgedane kennis wordt omgezet in praktische handvatten voor brandweermensen.
Geoefendheid brandweer
Naar aanleiding van het bericht “Amsterdamse brandweercommandant: geoefendheid brandweer ‘absoluut niet op orde" (NRC.nl, 29 september 2019) wijst de minister op de reactie van de voorzitter van de Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland. Hij meldt dat de geoefendheid van de brandweer voldoet aan de vakbekwaamheidseisen. Er is wel ruimte voor verbetering. De Inspectie Justitie en Veiligheid doet in 2020 onderzoek naar de vakbekwaamheid van het brandweerpersoneel.