Uitgelicht : Armoede- en schuldenbeleid

De vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid debatteert op donderdag 6 oktober 2022 van 13.45 tot 17.45 uur over armoede- en schuldenbeleid. Hiervoor komt minister Schouten voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen naar de Tweede Kamer.

Veel mensen zijn afhankelijk van de Voedselbank.

Volg live

  • Het debat vindt plaats in de Wttewaall van Stoetwegenzaal. Via deze website kunt u vanaf 13.45 uur live meekijken of meeluisteren. Of kijk via de app en website Debat Direct.
  • Voorafgaand aan het commissiedebat is er een technische briefing van de Nationale ombudsman over sociale minima. Via deze website kunt u vanaf 12.00 uur live meekijken of meeluisteren in de Groen van Prinstererzaal.

Agenda en verslag

U kunt hier alle stukken doornemen die bij deze vergadering horen. Zodra het woordelijk verslag van het overleg klaar is, kunt u dit ook via deze link lezen.

Briefing Nationale Ombudsman

De ombudsman besteedt in de briefing aandacht aan de financiële problemen van verschillende groepen rond de sociale minima. Zo'n miljoen Nederlanders moeten rondkomen van een inkomen rond het sociaal minimum. Velen van hen kunnen het hoofd financieel niet boven water houden. Maar juist zij krijgen in de praktijk te maken met ingewikkelde regelingen en raken regelmatig verstrikt in de regels en verplichtingen van de overheid. Veel van deze mensen kloppen aan bij de Nationale ombudsman.  

Aanpak geldzorgen, armoede en schulden

Veel mensen in Nederland hebben geldzorgen of problematische schulden. Met de ‘Aanpak geldzorgen, armoede en schulden’ wil het kabinet deze problemen gaan aanpakken. De aangekondigde maatregelen zijn onder andere gericht op preventie van geldzorgen, het beter zorgen voor bestaans- en inkomenszekerheid en laagdrempelige mensgerichte schuldhulpverlening van de overheid. Doelstelling is dat ten opzichte van 2015 het aantal kinderen dat in armoede opgroeit in 2025 is gehalveerd en dat het aantal mensen dat in armoede leeft en het aantal huishoudens met problematische schulden in 2030 is gehalveerd.

Kinderarmoede

Opgroeien in armoede belemmert de ontwikkeling van kinderen, hun mentale en fysieke gezondheid en hun kansen voor de toekomst. Het Nationaal Plan Kindergarantie geeft de stand van zaken weer van het kabinetsbeleid om kinderarmoede tegen te gaan en het welzijn van kinderen te bevorderen. De vijf speerpunten zijn: een toegankelijke en kwalitatief goede kinderopvang en vroeg- en voorschoolse educatie; gelijke kansen in het onderwijs; goede toegang tot zorg; aandacht voor preventie en gezonde levensstijl en goede en betaalbare woningen. Kinderen op vijfhonderd bassischolen, waar ruim de helft van de leerlingen ouders heeft met een laag inkomen, krijgen tot eind januari 2023 elke dag een gratis ontbijt.

Het kabinet wil met deze schoolontbijten de tijd overbruggen voordat op 1 januari 2023 maatregelen van kracht worden die zijn bedoeld om de snelle stijging van armoede tegen te houden. Het minimumloon, de huur- en zorgtoeslag en het kindgebonden budget gaan dan omhoog. Het Jeugdeducatiefonds, een particuliere organisatie, heeft de scholen al in kaart gebracht en gaat de maaltijden mogelijk maken. De Alliantie kinderarmoede is gevraagd om nog meer scholen te ondersteunen om honger in de klas tegen te gaan. In Alliantie kinderarmoede hebben meer dan 275 publieke en private partijen zich verenigd om een bijdrage te leveren aan het bestrijden van de gevolgen van armoede onder kinderen en te voorkomen dat er nieuwe gezinnen in armoede bijkomen.

Energiearmoede

Er komt in januari 2023 een prijsplafond voor energie voor gezinnen, verenigingen en kleine bedrijven. In de maanden november en december ontvangen huishoudens 190 euro korting op de energierekening. Naast het energieprijsplafond mogen gemeenten voor minima een deel van de energietoelage die voor volgend jaar was voorzien al dit jaar uitkeren. Ook komt er in samenwerking met energieleveranciers een noodfonds om te voorkomen dat huishoudens met een betalingsachterstand zulke grote schulden opbouwen, dat ze worden afgesloten.

Schuldhulpverlening zelfstandige ondernemers

De toegang tot schuldhulpverlening voor zelfstandig ondernemers verschilt sterk per gemeente. Dat zegt de Nationale ombudsman in zijn rapport ‘Zelfstandigen over de drempel’. In de reactie op het rapport laat minister Schouten weten dat het kabinet extra geld beschikbaar stelt om schuldhulpverlening aan zelfstandigen te verbeteren. Het Waarborgfonds saneringskredieten moet breder toegankelijk worden. Gemeenten kunnen ook aan jongeren en zelfstandigen saneringskredieten aanbieden. Het waarborgfonds vangt het financiële risico van de gemeenten op.