Zorgen over misstanden in varkensstallen

17 mei 2018, debat - Moeten de problemen in de varkenshouderij worden opgelost door de overheid of door de sector zelf? De Kamer debatteert hierover met minister Schouten (Landbouw). Kamerleden maken zich zorgen over beelden van misstanden in varkensstallen.

De beelden van Varkens in Nood van misstanden in varkensstallen waren voor De Groot (D66) aanleiding om een debat te willen voeren. Volgens hem moet er echt iets veranderen aan het systeem in de varkenshouderij.

Over de vraag of en hoe het systeem in de varkenshouderij moet veranderen lopen de opvattingen van de fracties nogal uiteen. Moet de overheid ingrijpen of kan dit worden overgelaten aan de sector zelf?

Misstanden

Het is geen feest om als varken te worden grootgebracht in Nederland, stelt Futselaar (SP). De beelden van Varkens in Nood maar ook allerlei rapporten laten volgens verschillende woordvoerders zien dat er iets grondig mis is in de varkenshouderij.

De lijst van kwalen waaraan varkens lijden is eindeloos en diep beschamend, vindt Ouwehand (PvdD). Wat haar betreft zou het al helpen als boeren ophouden met zeugen steeds meer biggen te laten krijgen. Maar de enige echte oplossing is volgens haar minder vlees eten en krimp van de veestapel.

Volgens Graus (PVV) zijn de wantoestanden in de varkenshouderij dermate schandalig dat de NVWA de controle niet aankan. Hij wil met een dierenpolitie het toezicht en de handhaving versterken.

Overheid versus de sector

Moeten de problemen in de varkenshouderij worden opgelost door de overheid of door de sector zelf? De analyse van De Groot (D66) is dat boeren vastzitten in een systeem van kostprijsverlaging en schaalvergroting. Die normen moeten van binnenuit worden veranderd door de sector zelf.

Hoewel Geurts (CDA) en Weverling (VVD) van mening zijn dat misstanden en overtredingen keihard moeten worden aangepakt, vinden zij dat de sector zelf aan zet is. Ze zijn blij met het initiatief van de Producenten Organisatie Varkenshouderij om onderzoek te doen.

Ook Moorlag (PvdA) vindt dat er betere zelfregulering nodig is, maar daarnaast ziet hij een belangrijke rol voor de overheid. Hij wil dat bedrijven zich onderwerpen aan periodieke audits.

Volgens Grashoff (GroenLinks) is de overheid "absoluut aan de beurt" voor een grondige herziening van de sector, omdat de sector zelf niet in staat is om dat op een behoorlijke en sociaal verantwoorde manier te doen.

Als je de markt zijn werk laat doen, wordt er zo veel mogelijk geproduceerd tegen een zo laag mogelijke prijs, vult Futselaar (SP) aan. Hij vindt daarom dat de overheid wel degelijk in moet grijpen.

In het regeerakkoord staan plannen voor een warme sanering van de varkenshouderij in veedichte gebieden. In die zin springt de overheid dus in, zegt Schouten. Maar verder wil zij niet treden in keuzes die boeren, verwerkers en de retail maken.

Dierenrechtenextremisten

Geurts (CDA) en Weverling (VVD) wijzen erop dat dierenrechtenextremisten soms onrechtmatig stallen en erven betreden. Dat is illegaal en kan bovendien tot gevaarlijke situaties leiden voor de boeren en hun dieren. Zij vragen de minister hiertegen op te treden.

Schouten laat weten dat boeren zeker aangifte moeten doen als hun privéterrein zomaar wordt betreden. Verder zal zij op de LNV-website links plaatsen naar brochures over hoe hiermee om te gaan.

De Kamer stemt op 22 mei over de ingediende moties.

zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

• Kijk debatten terug via Debat Gemist