Zorgen over dreigende overname PostNL

15 november 2016, debat -We versturen steeds meer post digitaal, maar de klassieke postdienst is voorlopig nog van groot belang. Daarom maakt de Kamer zich zorgen over een dreigende overname van PostNL door het Belgische bpost.

Een overname van PostNL door bpost is nog niet van tafel. Dat zei topman Van Gerven dinsdag tijdens een beleggersdag van het Belgische postbedrijf. Het volledig geliberaliseerde PostNL sloeg al twee keer eerder een bod van bpost af, dat nog voor een groot deel in handen is van de Belgische staat. De Kamer debatteert over de consequenties.

Belgische staat

De Belgische minister van Economische Zaken zei dat een toekomstig gefuseerd bedrijf waarvan de Belgische staat nog steeds grootaandeelhouder zal zijn, nooit besluiten zal nemen zonder dat de Belgische staat het daarmee eens is. Zijn de Nederlandse belangen dan wel gegarandeerd, vragen Gesthuizen (SP), Graus (PVV) en Mulder (CDA). Ook minister Kamp (Economische Zaken) maakt zich hierover zorgen.

De Nederlandse staat heeft de postbezorging al vanaf 1989 doelbewust geprivatiseerd, zegt Kamp. Als postbezorging nu weer voor een deel in staatshanden zou komen, maar nu van de Belgische staat, dan zou dat "een stap terug" zijn. Hij overlegt hierover met zijn Belgische collega-minister.

Volledig geprivatiseerd

In tegenstelling tot bpost is PostNL sinds 2007 een volledig particulier bedrijf, benadrukt Kamp. Uiteindelijk gaan de aandeelhouders over de besluiten die het bedrijf neemt. Maar PostNL is wel een bijzonder bedrijf, vindt de minister. Het is voortgekomen uit een Nederlands staatsbedrijf, het heeft wettelijke taken voor postbezorging en het is de grootste particuliere werkgever van Nederland.

De Nederlandse regering moet daarom volgens de minister "een opvatting hebben" over het overnameproces. Met die opvatting zullen de raad van bestuur, de aandeelhouders en de Belgische overheid rekening houden, stelt Kamp.

Vitaal belang

De Nederlandse overheid mag van Europa ingrijpen als een overname van een Nederlands bedrijf door een buitenlands bedrijf een risico vormt voor de nationale veiligheid of de openbare orde. Daarop wijzen Mulder en Gesthuizen. Dit is eerder gebeurd toen een Mexicaans bedrijf KPN dreigde over te nemen.

Volgens Kamp is bij de postbezorging de nationale veiligheid niet meer in het geding. Dit is in het verleden een aantal keren zorgvuldig beoordeeld, ook door de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid. Steeds was de uitkomst dat postbezorging, in tegenstelling tot telecommunicatie, niet meer van strategisch belang is. Daarom kan de overheid niet ingrijpen bij een overname, aldus de minister.

Postwet wijzigen

Mei Li Vos (PvdA), Gesthuizen, Mulder, Bruins (ChristenUnie) en Graus roepen de minister op om de Postwet zo te wijzigen dat de toestemming van de minister nodig wordt bij een dreigende overname. De minister kan alleen beloven dat hij zal onderzoeken of dit juridisch mogelijk is.

In antwoord op vragen van Koşer Kaya (D66) meldt Kamp dat de Europese Commissie zal beoordelen of een overname van PostNL door bpost geoorloofd is.

Liberalisering

Verbiedt Europa niet dat de Belgische staat grootaandeelhouder is van het Belgische postbedrijf, vraagt Bosma (VVD). Nee, dat mag van Europa, reageert Kamp. Nederland heeft in het verleden vooropgelopen bij liberaliseringen. De huidige groeicijfers bewijzen volgens Kamp dat dit de economie van Nederland geen windeieren heeft gelegd.

De Kamer stemt 17 november over de ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.