Zalm onderzoekt coalitie met ChristenUnie

28 juni 2017, debat - Tjeenk Willink adviseert om een regering te vormen van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Voormalig VVD-minister Gerrit Zalm volgt hem op als informateur in de kabinetsformatie.

De enige meerderheidscombinatie van vier partijen die thans onderzocht kan worden met het oog op de vorming van een meerderheidskabinet, bestaat uit de partijen VVD, CDA, D66 en CU. Dit is de belangrijkste conclusie uit het rapport van informateur Tjeenk Willink. Het is goed dat de obstakels voor deze coalitie zijn weggenomen, zegt Van der Staaij (SGP).

Niet alle partijen vinden het aanstellen van Zalm als informateur een goed idee. Roemer (SP) "wordt er niet vrolijk van" gezien het neoliberale beleid van de oud-minister van Financiën. Het is niet iemand met een "sociale inborst", vreest Kuzu (DENK). Thieme (PvdD) noemt hem een exponent van het oude fossiele denken die "van alles de prijs kent maar van niets de waarde".

Wie wil en mag meedoen?

Het was lastig om een combinatie van partijen te vinden die met elkaar willen overleggen over een het vormen van een kabinet, zo blijkt uit het eindrapport van Tjeenk Willink. Het is belangrijk om het landsbelang boven het partijbelang te stellen, benadrukt VVD-leider Rutte. Uitsluiten van partijen past niet in ons bestel dat gebaseerd is op polderen, zegt Krol (50PLUS).

Niet het vormen van een coalitie maar het schadevrij naar de zijlijn manoeuvreren, lijkt volgens Buma (CDA) het streven te zijn geweest van veel partijen. Hij prijst ChristenUnie en D66, die wel de sprong wagen.

Pechtold (D66) had graag gezien dat GroenLinks, SP of PvdA was toegetreden tot een coalitie, maar die "durfden hun nek niet uit te steken". Daarom kiest hij nu voor onderhandelingen met de ChristenUnie: als het niet kan zoals het moet, moet het maar zoals het kan.

De wil om met elkaar samen te werken heeft Nederland groot gemaakt, zegt Segers (ChristenUnie). Kabinetsdeelname is voor hem geen doel maar een middel om de idealen van zijn partij waar te maken.

De deur naar een kabinet met PVV is hard dichtgegooid, stelt Wilders (PVV) vast. En dat is volgens hem spijtig, omdat Nederland een streng immigratiebeleid wil en nodig heeft. Hij krijgt bijval van Baudet (FvD): uitsluiting van de PVV is een flagrante schending van de democratie.

Draagvlak

Een kabinet van VVD, CDA, D66 en ChristenUnie beschikt slecht over een kleine meerderheid in beide Kamers. Daarom is het volgens de fractievoorzitters die gaan onderhandelen, belangrijk om een breder draagvlak te vinden. We moeten afwachten of het "rechts met den bijbel" lukt om rechts en links met elkaar te verbinden, zegt Asscher (PvdA).

Alle voorstellen van een kabinet die de menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit bevorderen, wil Roemer actief steunen. En alles wat daartegenin gaat, zal de SP bestrijden. GroenLinks zal geen oppositie voeren tegen een nieuw kabinet, zegt fractievoorzitter Klaver, maar voor de eigen idealen.

De Kamer sprak eerder op 28 maart, 17 mei, 30 mei en 13 juni over de formatie. Zij stemt aansluitend op het debat over de ingediende motie.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Bekijk het debat via Debat Gemist