Wijziging van de Wet publieke gezondheid
28 april 2021, wetsvoorstel - Reizigers uit het buitenland kunnen in Nederland extra coronabesmettingen veroorzaken. De Kamer bespreekt een aantal voorstellen om dat risico te verminderen met de ministers De Jonge (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en Van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat).
Per 15 mei wil het kabinet een quarantaineplicht invoeren voor alle reizigers die uit "zeerhoogrisicogebieden" komen. Dat zijn landen met bijvoorbeeld hoge besmettingscijfers of een nieuwe variant van het virus. Op overtreding komt een boete te staan van €339.
De strengere regels zijn nodig omdat het dringende advies om in quarantaine te gaan door slechts 21% van de reizigers wordt nageleefd, zegt minister De Jonge. Bovendien zorgt het vakantieseizoen voor extra risico op verspreiding.
Proportionaliteit en handhaving
Deze quarantainewet is een "ophokwet", vindt Van Houwelingen (FVD). Hij spreekt van een verregaande inbreuk van de grondrechten. Ook Bisschop (SGP) is kritisch over de inzet van een belteam en handhavers, die volgens hem "door het raam gluren" om te checken of mensen zich aan de quarantaineplicht houden.
Het belteam maakt de regels juist proportioneler, zegt De Jonge. Hierdoor wordt er namelijk niet meteen een handhaver op iemand afgestuurd. Hij zal de Kamer regelmatig informeren over of het team uitgebreid genoeg is om een redelijke pakkans te garanderen.
Van der Plas (BBB) vraagt zich af hoeveel de nieuwe regels de samenleving kosten en of het geld niet beter naar de overbelaste zorg kan. De Jonge verwacht dat de verwachte kosten van 20 miljoen proportioneel zijn, ook gezien de hoge kosten van de huidige lockdown.
Palland (CDA) ziet de noodzaak van een wettelijke quarantaineplicht, maar maakt zich wel zorgen over de handhaving, met name in de grensstreek. Zij wil harde afspraken over ondersteuning van de politie door de marechaussee.
Voorlichting en hulp
Meer reizigers uit het buitenland zullen vrijwillig in quarantaine gaan als zij inzicht hebben in het risico dat zij zelf vormen, denkt Agema (PVV). Zij ziet daarom meer in betere voorlichting dan in een wettelijke quarantaineplicht. We gaan een intensieve communicatiecampagne opzetten, belooft minister Van Nieuwenhuizen.
We moeten meer doen om mensen in staat te stellen om aan die quarantaineplicht te voldoen, stelt Kwint (SP). Arbeidsmigranten en zzp'ers verdienen volgens hem meer ondersteuning van de overheid.
Minister De Jonge erkent dat financiële ondersteuning voor zzp'ers bij quarantaine ontbreekt. Wel staan er quarantainecoaches en tienduizenden vrijwilligers van het Rode Kruis klaar voor praktische hulp. Het kabinet gaat ook in gesprek met landbouworganisatie LTO over de huisvesting van arbeidsmigranten die in quarantaine moeten.
Vliegverboden
De Vries (VVD) vindt het verdedigbaar dat er een quarantaineplicht komt voor landen met een zeer hoog risico. Zij wil echter geen "stapeling van maatregelen". Bij een quarantaineplicht wil zij daarom de vliegverboden in een aantal gevallen afschaffen.
De luchtvaartsector heeft flink gelobbyd voor de afschaffing van het vliegverbod, constateert Van Esch (PvdD). Zij verwijt het kabinet een laconieke houding. Als het RIVM dat noodzakelijk vindt, wordt een vliegverbod binnen een dag ingesteld, zegt minister Van Nieuwenhuizen. Volgens het RIVM biedt een quarantaineplicht met een verplichte test een vergelijkbare bescherming, maar een vliegverbod blijft altijd mogelijk, benadrukt zij.
Aanwijzing zeerhoogrisicogebieden
Wat is een zeerhoogrisicogebied precies, vraagt Kuzu (DENK) zich af. Die gebieden zijn veranderlijk, meent hij. Het gaat om landen met een nieuwe virusvariant, hoge besmettingscijfers of waar we niet genoeg van weten over de verspreiding van het virus door een gebrek aan informatie, zegt De Jonge. Van Nieuwenhuizen zegt dat met deze voorwaarden het aantal Europese landen dat als zeerhoogrisicogebieden wordt aangemerkt snel zal dalen.
Gevaccineerden
Mensen die gevaccineerd zijn, moeten worden vrijgesteld van de quarantaineplicht, behalve als ze uit een gebied komen waar heel veel zorgen over zijn, zegt Paternotte (D66). Een vaccinatiebewijs kan inderdaad een alternatief gaan vormen voor de quarantaineplicht, maar op dit moment zijn we medisch en technisch nog niet zo ver, zegt De Jonge. Voor 1 juni hoopt hij daar meer duidelijkheid over te hebben.
Ontheffingen
Bikker (ChristenUnie) wil voorkomen dat de quarantaineplicht tot schrijnende situaties leidt. Als er een kind geboren wordt, moet de vader erbij kunnen zijn. Als iemand stervende is, moet een familielid erbij kunnen zijn. Bikker wil dat graag in de wet zelf geregeld zien. Daar heeft De Jonge geen bezwaren tegen.
De quarantaineplicht kent een lange lijst uitzonderingen, maar waarom is er geen individuele ontheffingsmogelijkheid voorzien, vraagt Maatoug (GroenLinks). Dan krijgen de burgemeesters het veel te druk met burgers die met hen in discussie gaan, verwacht De Jonge.
Caribisch gebied
Simons (BIJ1) maakt zich zorgen over de invloed van de quarantainemaatregelen op het toerisme op Bonaire, Sint-Eustatius en Saba. Kuiken (PvdA) pleit voor het toestaan van een test bij aankomst op een van de eilanden. Dat maakt de eilanden toegankelijker voor reizigers uit bijvoorbeeld de Verenigde Staten.
De Kamer stemt op donderdag 6 mei over het wetsvoorstel en de ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Gemist