Wijziging van de Vreemdelingenwet
17 januari 2024, wetsvoorstel – Staatssecretaris Van der Burg (Justitie en Veiligheid) wil meer mogelijkheden creëren om criminele vreemdelingen uit te zetten die in Nederland zijn geboren of opgegroeid. De Kamer debatteert over de wijziging van de Vreemdelingenwet die daarvoor nodig is.
Het is nu al mogelijk om een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd te weigeren aan in Nederland geboren of opgegroeide mensen die de Nederlandse nationaliteit niet bezitten, zogenaamde vreemdelingen. Dit kan als iemand veroordeeld is tot een gevangenisstraf van meer dan 60 maanden voor een drugsdelict.
Van der Burg wil dat dit ook mogelijk wordt bij andere ernstige misdrijven, zoals terrorisme en levens- en zedendelicten. Ook schrapt hij de grens van 60 maanden.
Steun
Het is voor Markuszower (PVV) onbegrijpelijk dat voor verkrachting of moord veroordeelde vreemdelingen nu recht kunnen hebben op een verblijfsvergunning. Het wetsvoorstel van de staatssecretaris is een verbetering, maar het gaat voor hem nog niet ver genoeg. Hij wil eigenlijk dat alle criminele vreemdelingen na het uitzitten van hun straf worden uitgezet.
Overlast en criminaliteit van vreemdelingen ondergraven het draagvlak voor het asiel- en migratiebeleid, zegt Brekelmans (VVD). Hij steunt daarom de wetswijziging die de staatssecretaris voorstelt. Dat geldt ook voor Veldkamp (NSC). Voor hem is wel belangrijk dat de individuele omstandigheden van de veroordeelde vreemdeling worden meegewogen. Van der Burg beaamt dat dit zal gebeuren.
Ook Van Dijk (SGP) is positief. Vreemdelingen die een ernstig misdrijf plegen, verspelen in zijn ogen het recht op langdurig verblijf in Nederland. Maar het wetsvoorstel mag geen "lege huls" worden: criminele vreemdelingen moeten daadwerkelijk worden uitgezet. Daarom wil hij de effectiviteit laten evalueren.
Kritiek
Mensen die geboren en getogen zijn in Nederland, zijn ook de verantwoordelijkheid van Nederland, zegt Koekkoek (Volt). Het verruimen van de mogelijkheid om een verblijfsvergunning te weigeren aan mensen die veroordeeld zijn, leidt volgens haar tot rechtsongelijkheid. Het onderscheid tussen Nederlanders en niet-Nederlanders is inherent aan ons systeem, reageert Van der Burg.
Symboolwetgeving waar de Raad van State, de ACVZ en de Nederlandse orde van advocaten zeer kritisch over zijn, zo oordeelt Piri (GroenLinks-PvdA) over het wetsvoorstel. Het gaat om maximaal twintig zaken per jaar, waarbij het maar de vraag is of het überhaupt lukt om mensen uit te zetten.
Drempel of glijdende schaal
De staatssecretaris vervangt de drempel van een veroordeling tot 60 maanden door een glijdende schaal. De duur van een opgelegde straf wordt daarbij afgezet tegen de duur van het rechtmatig verblijf van een vreemdeling in Nederland. Hoe langer de verblijfsduur, hoe zwaarder de straf moet zijn om tot verblijfsbeëindiging te kunnen overgaan.
Podt (D66) wil niet dat relatief lichte vergrijpen gevolgen hebben voor het verblijfsrecht van vreemdelingen. Zij stelt voor om de drempel van een veroordeling tot 60 maanden in de wet te laten staan. Ook waarschuwt zij dat het wetsvoorstel contraproductief kan uitpakken als vreemdelingen die hun verblijfsvergunning verliezen, niet vertrekken maar gaan rondzwerven en misdaden plegen om te overleven.
De Kamer stemt op 23 januari over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct