Wet open overheid voor meer transparantie

13 april 2016, initiatiefwetsvoorstel - Met een initiatiefwetsvoorstel willen Voortman (GroenLinks) en Van Weyenberg (D66) de overheid transparanter maken. Of hun Wet open overheid (WOO) voldoende steun krijgt, is nog onzeker.

Een cultuuromslag. Die willen de initiatiefnemers bereiken met het vervangen van de Wet openbaarheid van bestuur (WOB) door de WOO. De reikwijdte wordt breder, overheden moeten informatie actief openbaar gaan maken en de weigergronden worden duidelijker omschreven. Openbaarheid moet geen gunst zijn, betoogt Sjoerdsma (D66), maar een recht. Een open werkwijze moet standaard zijn, vindt Oosenbrug (PvdA). Ook Van Raak (SP) is in grote lijnen positief over het initiatiefwetsvoorstel. Maar Veldman (VVD), Amhaouch (CDA) en Bruins (ChristenUnie) plaatsen kritische kanttekeningen. Zij vrezen voor hoge kosten, extra administratieve lasten en verplichte openbaarmaking van bedrijfsgevoelige informatie van private partijen.

Vragen over kosten en administratieve lasten

Welke kosten brengt de invoering van de WOO met zich mee, bijvoorbeeld voor de verplichte informatieregisters? Minister Plasterk (Binnenlandse Zaken) denkt dat het alleen al bij de Belastingdienst mogelijk gaat om 55 miljoen. Een bedrag waar Sjoerdsma vraagtekens bij zet. Veel overheidsorganen hebben hun informatievoorziening nu onvoldoende op orde, stelt Oosenbrug, die het onterecht vindt om de kosten voor verbetering aan de WOO toe te schrijven. Veldman en Amhaouch suggereren om Actal en het Bureau ICT-toetsing (BIT) onderzoek te laten doen zodat er meer inzicht komt in de administratieve lasten, de kosten en de haalbaarheid, en pas daarna over het initiatiefwetsvoorstel te stemmen.

Discussie over reikwijdte wetsvoorstel

De reikwijdte van de WOO is breder dan van de WOB. Het is goed dat semipublieke organisaties er ook onder kunnen komen te vallen, vindt Van Raak. Veldman is echter bang dat gevoelige bedrijfsinformatie die in het bezit van overheden is, op straat komt te liggen door de verplichte openbaarmaking. Daarbij kan ook worden gedacht aan onderzoeksvoorstellen die wetenschappers indienen bij de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), zegt Bruins. Maar volgens Voortman staan er voldoende waarborgen in de wet die voorkomen dat dit soort informatie openbaar moet worden gemaakt. Wat geheim moet blijven, aldus Van Weyenberg, kan geheim blijven.

De Kamer sprak eerder op 9 december 2014 en 31 maart over het initiatiefwetsvoorstel van Voortman en Van Weyenberg. Zij stemt op 19 april over het wetsvoorstel en de ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.