Wet Adviescollege ICT-toetsing

17 mei 2023, wetsvoorstel – Er komt een permanent adviesorgaan voor toetsing van informatiesystemen, ICT-projecten en onderhoud- en beheeractiviteiten van de overheid. De Kamer debatteert met staatssecretaris Van Huffelen (Digitalisering) over het wetsvoorstel dat dit regelt.

In 2015 werd op basis van het advies van de Tijdelijke commissie ICT-projecten bij de overheid het Bureau ICT-toetsing (BIT) opgericht. Dit tijdelijke orgaan moest zorgen voor een cultuurverandering, zodat minder overheidsgeld verspild zou worden aan mislukte ICT-projecten. Toen het BIT ophield te bestaan, bleek er nog steeds behoefte aan een adviesorgaan over ICT. Daarom ging op 1 januari 2021 het Adviescollege ICT-toetsing (AcICT) van start. Met het wetsvoorstel wordt dit nu een permanent orgaan.

Onafhankelijkheid

Van Weerdenburg (PVV, mede namens Groep Van Haga) is positief over de onafhankelijke adviezen van de "ICT-waakhond". Die zijn altijd opgesteld in duidelijke taal, en waar nodig snoeihard over ICT-projecten. Het is daarom goed dat het adviescollege op afstand van de ministeries wordt geplaatst.

Het instellen van een permanent adviescollege is niet alleen wenselijk maar ook noodzakelijk, zegt Dekker (D66). Ook zij hecht aan de onafhankelijkheid, omdat het bij ICT-trajecten binnen de overheid vaak gaat om grote belangen en grote bedragen.

Ook als adviezen niet worden overgenomen door een ministerie, zouden die volgens Rahimi (VVD) wel naar de Tweede Kamer gestuurd moeten worden. Leijten (SP) wil dat alle adviezen direct openbaar worden gemaakt en worden toegestuurd aan de Tweede en Eerste Kamer. Ook wil ze de benoemingsduur van leden van het adviescollege niet beperken, om te voorkomen dat herbenoemingen gebruikt worden om kritische leden weg te sturen.

Het AcICT stuurt een advies eerst aan een ministerie, zegt Van Huffelen, zodat men tijd heeft om erop te reageren. Dit gaat altijd ook na twee weken naar de Tweede Kamer, zo verzekert ze, zonder dat het ministerie daarin wijzigingen kan aanbrengen. Verder hecht ze aan de mogelijkheid om andere leden in het adviescollege te kunnen benoemen, omdat ontwikkelingen in de ICT ervoor kunnen zorgen dat nieuwe kennis en expertise nodig is.

Capaciteit en budget

Een onafhankelijke ICT-adviseur voor de overheid is hard nodig, zegt Bouchallikh (GroenLinks, mede namens de PvdA). Zij vraagt zich wel af of er voldoende budget en capaciteit beschikbaar is om alle noodzakelijke adviezen te kunnen geven.

De verwachting is dat het adviescollege gaat groeien, reageert Van Huffelen. Daarvoor is de komende jaren nog ruimte binnen het bestaande budget. Mocht er meer nodig zijn in de toekomst, dan moet daarover het gesprek worden aangegaan.

Inhoud adviezen

Waaraan moet het AcICT in zijn adviezen zeker aandacht besteden? Slootweg (CDA) vraagt aandacht voor drie onderwerpen: de ruimte om bij beslissingen maatwerk toe te passen, het perspectief van de burger als eindgebruiker en risico's op het gebied van strategische digitale veiligheid.

Het is belangrijk dat deze punten worden meegewogen, zegt de staatssecretaris. Dat kan wat haar betreft worden geregeld in een toetsingskader dat het AcICT opstelt.

De Kamer stemt op 23 mei over het wetsvoorstel.

Zie ook: