Weg vrij voor overeenkomst met Oekraïne
20 december 2016, debat - Premier Rutte wil de associatieovereenkomst tussen de Europese Unie en Oekraïne ondertekenen nu de lidstaten gezamenlijk een verklaring aan die overeenkomst hebben toegevoegd. VVD, PvdA, D66 en GroenLinks steunen hem.
De Europese staatshoofden en regeringsleiders hebben een besluit genomen over een "juridisch bindende interpretatie van de associatieovereenkomst tussen de EU en Oekraïne". Wat staat er in dat besluit?
- Oekraïne is geen kandidaat-lidstaat van de Europese Unie
- Er is geen collectieve veiligheidsgarantie voor Oekraïne
- Oekraïense werknemers hebben geen recht op toegang tot de Europese arbeidsmarkt
- Lidstaten zijn niet verplicht extra financiële steun aan Oekraïne te geven
- De rechtsstaat en de corruptiebestrijding in Oekraïne moeten versterkt worden
Met het besluit bij de associatieovereenkomst wordt volgens Rutte tegemoetgekomen aan de bezwaren van de nee-stemmers bij het Oekraïnereferendum van 6 april 2016. Daar zijn Ten Broeke (VVD), Maij (PvdA) en Verhoeven (D66) het mee eens.
Ook Grashoff (GroenLinks) steunt het resultaat dat de premier met de verklaring bij de associatieovereenkomst met Oekraïne heeft bereikt. Hij volgt daarmee de koers die de leden van zijn partij hebben gekozen op een recent congres. Dat is een koerswijziging, zo erkent de GroenLinkser.
Referendumuitslag
Beertema (PVV) meent dat de premier "verraad aan de kiezers pleegt" door de associatieovereenkomst met Oekraïne toch te willen sluiten, ondanks de uitslag van het referendum. "Totale onbetrouwbaarheid" is de kwalificatie die Bontes (GrBvK) daaraan geeft. Onafhankelijk Kamerlid Monasch vindt dat "de kiezer in zijn hemd is gezet".
Het negeren van de uitslag van het Oekraïnereferendum vergroot de kloof tussen burger en politiek en schaadt de Europese samenwerking, meent Segers (ChristenUnie).
Het nee bij het Oekraïnereferendum ging over meer dan de associatieovereenkomst, zegt Van der Staaij (SGP), namelijk over "de voortdenderende Europese trein". En daar verandert de verklaring bij de associatieovereenkomst niets aan.
Status verklaring
Wat is de betekenis van de verklaring die bij de associatieovereenkomst met Oekraïne is gevoegd? Een inlegvelletje dat niets verandert, meent Omtzigt (CDA). Van Bommel (SP) spreekt van een "zinledige verklaring", die niet eens door Oekraïne hoeft te worden ondertekend.
Rutte benadrukt dat de verklaring een juridisch bindende interpretatie van de associatieovereenkomst is. De tekst van de overeenkomst is onveranderd, maar de lidstaten hebben met de verklaring bepaald "wat er wel en wat er niet in staat".
Europese eensgezindheid
Het Rusland van Poetin probeert chaos en verdeeldheid in Europa te zaaien, zegt Ten Broeke. Daartegenover moet Europa "krachtige eensgezindheid" tonen. Daarom is hij blij dat de premier met de toegevoegde verklaring de weg naar ondertekening van de associatieovereenkomst mogelijk maakt.
Een verdeeld Europa zou een cadeautje aan Rusland zijn, zegt Rutte, en "die luxe kunnen wij ons niet permitteren". Bangmakerij, reageert Van Bommel. Verhoeven is het eens met de premier, maar vindt het jammer dat hij dit argument niet in de aanloop naar het referendum heeft gebruikt.
Toetreding
De associatieovereenkomst is een verdieping van de betrekkingen met Oekraïne, betoogt Van der Staaij, met of zonder toegevoegde verklaring. Het land wordt geschikt gemaakt voor een EU-lidmaatschap, zegt ook Van Bommel, dus Oekraïne kan dat lidmaatschap op elk moment aanvragen.
Het meest corrupte land van Europa. Dat is Oekraïne volgens Ouwehand (PvdD). Daarom mag de passage in de verklaring over het belang van corruptiebestrijding geen dode letter zijn, vindt Grashoff. Zonder een effectieve bestrijding van de corruptie gaat het verdrag de ijskast in, zegt Maij.
De Kamer sprak eerder op 8 november en 14 december over de associatieovereenkomst met Oekraïne. Een motie van wantrouwen van de PVV krijgt steun van de PVV, de SP, 50PLUS, de GrBvK, de PvdD en onafhankelijk Kamerlid Monasch. Over de andere ingediende motie stemt de Kamer op 22 december.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.