Vervoersarmoede

15 mei 2024, debat - Mensen die niet naar hun werk, familie of sportclub gaan omdat ze de reis daarnaartoe niet kunnen betalen. Hoe kan deze vervoersarmoede het best worden tegengegaan? De Kamer debatteert met staatssecretaris Heijnen (Infrastructuur).

TNO onderzocht het risico op vervoersarmoede voor Nederlandse huishoudens in het kader van de energietransitie. Dat risico is het grootst bij mensen met een laag inkomen zonder auto. De Kamerleden gaan onder andere in op de uitkomsten van het TNO-onderzoek, afhankelijkheid van de auto en betaalbaar openbaar vervoer.

Auto

Van Dijk (NSC) vindt dat maatregelen zoals de kilometerheffing de verkeerde groep raakt: mensen met lage inkomens wonen vaak ver van hun werk en maken veel autokilometers. Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid gaat nader onderzoek doen naar hun reisgedrag, antwoordt Heijnen.

Het is pas echt armoede als je de binnenstad niet meer in kunt omdat je niet genoeg geld hebt voor een elektrische auto of bus, zegt Heutink (PVV). Hardwerkende mensen, zoals marktondernemers, worden volgens hem de stad uitgejaagd door de duurzaamheidsdoelen van de overheid. Door het klimaatbeleid kunnen mensen met een kleine beurs zich straks niet meer verplaatsen met de auto, stelt Van Houwelingen (FVD).

Een Kamermeerderheid heeft verzocht om duurzame mobiliteit te stimuleren, antwoordt Heijnen. De staatssecretaris heeft zich ingezet voor het toegankelijk maken van duurzame mobiliteit voor iedereen, maar zegt ook dat er nog veel ambities over zijn voor de toekomst.

El Abassi (DENK) wijst erop dat sommige gemeenten betaald parkeren invoeren zonder legitieme reden. Hij vindt dat betaald parkeren bedoeld is om de parkeerdruk te reguleren, dus niet om geld te verdienen. De staatssecretaris antwoordt dat gemeenten zelf gaan over hun parkeerbeleid.

Openbaar vervoer

Van Kent (SP) pleit voor het bevriezen van de prijzen van treinkaartjes. De verhoging van 10% die is aangekondigd, wil hij voorkomen. Heijnen antwoordt dat ze geen structurele middelen heeft om deze prijsverhoging tegen te kunnen gaan.

Volgens Bamenga (D66) kan de invoering van een "Nederlandpas" het openbaar vervoer betaalbaar maken voor iedereen. Voor €49 per maand zouden mensen daarmee onbeperkt buiten de spits kunnen reizen met de trein. Kröger (GroenLinks-PvdA) vraagt of het Limburgse initiatief om mensen met de laagste inkomens in de daluren gratis te laten reizen in meer provincies ingevoerd kan worden.

Sinds eind vorig jaar brengt een werkgroep in kaart wat er nodig is om goedkoper of gratis ov tot stand te brengen, zegt Heijnen. Voor de begrotingsbehandeling van 2025 informeert zij de Kamer over de uitkomsten.

Fiets

Voor mensen die goed ter been zijn is de fiets het beste antwoord op vervoersarmoede, suggereert Grinwis (ChristenUnie). Hij wil weten hoe de regering de "unieke fietscultuur" in Nederland bevordert. Heijnen wijst op verschillende fietsbevorderingscampagnes. Het Rijk heeft de afgelopen coalitieperiode 800 miljoen geïnvesteerd in de fietsinfrastructuur.

De Kamer stemt op dinsdag 21 mei over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Direct