Veiligheid en Justitie krijgt er geld bij

30 november 2016, begroting - Het ministerie van Veiligheid en Justitie van minister Van der Steur en staatssecretaris Dijkhoff krijgt er in 2017 geld bij. Maar is het genoeg en gaat het naar de juiste zaken?

Geen vrijheid zonder veiligheid, stelt Tellegen (VVD). Zij is dan ook blij met de extra 450 miljoen voor Veiligheid en Justitie voor 2017. Dat kan besteed worden aan de strijd tegen terreur en criminaliteit.

Maar is het wel extra geld? De oppositie is kritisch. Het is gewoon een minder grote bezuiniging, vindt Helder (PVV). Die 450 miljoen vergoedt geenszins de schade die de VVD-bewindslieden hebben toegebracht aan het functioneren van onze rechtsstaat, zegt Verhoeven (D66). Bovendien dreigen er daarnaast tegenvallers omdat het eigen vermogen van de politie en de rechtspraak volgens Van Nispen (SP) is uitgeput.

Belangrijke thema's in het debat zijn de politie, de strafrechtketen, cyber security, migratie en de bed-bad-broodregeling.

Nationale politie

Het vormen van een nationale politie duurt langer en is duurder dan verwacht. Van het streven naar meer blauw op straat is niets terechtgekomen, stelt Van Toorenburg (CDA) vast.

De politie loopt financieel op zeer dun ijs, benadrukken Helder en Van Nispen. Dat er nu geld bij komt bij de politie is niet meer dan normaal, gezien wat we vragen van de politie, vindt Helder. En zijn de dure adviseurs in de politietop hun vorstelijke salaris wel echt waard, vraagt Segers (ChristenUnie).

De politie moet terug naar Binnenlandse Zaken, vindt Kuzu (GrKÖ). Want het ministerie van V en J is een monsterministerie geworden: te groot en mislukt.

Agenten

Agenten op straat moeten gewoon hun werk kunnen doen, betogen verschillende woordvoerders. Marcouch (PvdA) schetst dat omstanders steeds vaker op een hinderlijke manier politieacties filmen. Hij wil dat agenten niet langer zichtbaar in beeld komen als de gemaakte filmpjes op internet geplaatst worden.

Tellegen wil dat agenten die gedwongen zijn om hun wapen of geweld te gebruiken, een betere rechtsbescherming krijgen. Van der Staaij (SGP) vindt dat het Openbaar Ministerie prioriteit moet geven aan dit soort zaken.

De afspraken over de inzet van wijkagenten worden niet nagekomen, zeggen Van der Staaij en Bontes (GrBvK). En dat terwijl zij een cruciale schakel zijn binnen de politie, vult Verhoeven aan.

Strafrechtketen

Segers wijst op de naam van het ministerie: Veiligheid en Justitie. Hij benadrukt dat hij die naam niet goed gekozen vindt: juist het recht zou weer voorop moeten staan.

Het piept en kraakt bij het Openbaar Ministerie en in de rechtspraak, zegt Van Toorenburg. Zij wil dat de minister snel plannen maakt om de strafrechtketen te versterken. Swinkels (D66) ziet knelpunten in de rechtsbescherming. Ook wijst zij op gerechtelijke dwalingen, die het vertrouwen in de rechtspraak schaden.

Digitale veiligheid

Ons leven speelt zich steeds meer af op internet. Dat heeft veel positieve kanten, betoogt Recourt (PvdA), maar hoe zorgt de overheid voor digitale veiligheid? Tot nu toe is volgens hem nagelaten om normen te stellen op social media, waardoor agressie, discriminatie en leugens niet gecorrigeerd worden.

Volgens Helder is de pakkans online nihil, en dat baart haar zorgen. Verhoeven waarschuwt voor het op grote schaal verzamelen van data: "Dat creëert schijnveiligheid en brengt de vrijheid van het onschuldige individu in gevaar".

Migratie

Het aantal asielzoekers is afgenomen, onder andere door de afspraken met Turkije. Azmani (VVD) is blij met de deal, want Nederland kon de grote instroom niet aan. Dergelijke afspraken zou hij ook wel met Noord-Afrikaanse landen willen maken.

Maar hebben we de afname van de migratiestroom inderdaad aan de Turkijedeal te danken? Keijzer (CDA) betwijfelt dat: de stroom stopte door het sluiten van de grenzen op de Balkan.

De Graaf (PVV) zou het liefst de nationale grenzen sluiten voor asielzoekers. Maar volgens Gesthuizen (SP) kunnen we niet andere landen het werk laten opknappen. Zij vindt dat Nederland voorop moet lopen en meer vluchtelingen moet hervestigen.

Opvang asielzoekers

Asielzoekers moeten zo snel mogelijk Nederlandse les krijgen, betoogt Sjoerdsma (D66), zodat ze snel kunnen integreren. Onafhankelijk Kamerlid Klein pleit juist voor Engelse les, want daarmee kunnen ze in veel verschillende landen terecht. Ook vindt hij dat mensen met een status een basisinkomen zouden moeten krijgen.

Bed-bad-brood

Hoe moet het verder met uitgeprocedeerde asielzoekers? De staatssecretaris wil dat gemeenten stoppen met de opvang, beter bekend onder de term "bed-bad-brood". Recourt (PvdA) is tegen een verbod op opvang. Niemand is erbij gebaat om mensen in de winter op straat te laten slapen, waarschuwt Voortman (GroenLinks). Ook Sjoerdsma en Voordewind (ChristenUnie) vinden dat de financiering aan gemeenten voor bed-bad-brood moet blijven bestaan.

Minister Van der Steur en staatssecretaris Dijkhoff reageren op 1 december op de inbreng van de Kamer.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.