VAR vervangen door modelovereenkomst

29 juni 2015, wetsvoorstel - Staatssecretaris Wiebes (Financiën) wil de verklaring arbeidsrelatie (VAR) vervangen door modelovereenkomsten. Zijn wetsvoorstel krijgt brede steun in de Kamer.

Met een VAR geeft een zelfstandige aan zijn opdrachtgever te kennen dat die geen sociale premies en loonbelasting hoeft af te dragen, omdat de zelfstandige zelf loonbelasting betaalt. De huidige vier verschillende VAR's komen met het wetsvoorstel te vervallen. Heel goed, vindt Groot (PvdA), want de VAR's konden nauwelijks gecontroleerd worden. In plaats daarvan komen er door de Belastingdienst goedgekeurde voorbeeldovereenkomsten tussen opdrachtgevers en opdrachtnemers. Feiten en omstandigheden worden dan vooraf beoordeeld, zegt Wiebes, waarmee zekerheid vooraf wordt geboden en de handhaving effectiever wordt. De VAR, waarmee een oordeel over de arbeidsrelatie werd gegeven zonder de omstandigheden te bekijken, leidde volgens de staatssecretaris vaak tot "inefficiënte naheffingen".

Belastingdienst komt met modelovereenkomsten

De Belastingdienst zal op zijn site een aantal modelovereenkomsten publiceren. Neppérus (VVD) vraagt Wiebes of alle zelfstandigen met zo'n modelovereenkomst moeten werken. Daarmee zou volgens Van Weyenberg (D66) de principiële contractvrijheid worden aangetast. Hij zou het al helemaal onjuist vinden als cao-partners bepaalde modelovereenkomsten kunnen opleggen. Wiebes wijst erop dat er "niets verandert in de samenhang met cao's". Groot is blij dat gekunstelde zzp-constructies worden bestreden. Maar Bashir (SP) vreest dat opdrachtgevers die feitelijk werkgever zijn, "zelfstandigen klem blijven zetten". Met Omtzigt (CDA) wil hij dat alle modelovereenkomsten openbaar worden gemaakt. Openbaarheid zal "een beetje de norm" worden, reageert Wiebes.

Rol intermediair moet duidelijk zijn

Als een intermediair, bijvoorbeeld een uitzendbureau, meer tussen een werkgever en een zelfstandige doet dan bemiddelen, dan zou er sprake kunnen zijn van een uitzendrelatie tussen het uitzendbureau en de zelfstandige en moet er dus door het uitzendbureau belasting worden geheven. Omtzigt vraagt Wiebes om hiervoor heldere criteria aan te geven. De staatssecretaris zegt dat uitzendorganisaties veel verstand hebben van arbeidsrecht en zelf kunnen beoordelen of een loonheffing moet plaatsvinden. Overigens wordt daarover overlegd met de sector. Wiebes wijst erop dat hem uiteenlopende adviezen hebben bereikt. De uitzendbranche vreesde in zijn dienstverlening te worden beperkt, terwijl zzp-organisaties juist een hardere aanpak van misbruik door intermediairs bepleitten.

De Kamer stemt op 2 juli over het wetsvoorstel en de ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.