Van Rooijen verdedigt hogere rekenrente voor pensioenfondsen

14 maart 2018, initiatiefwetsvoorstel - Een hogere rekenrente kan voorkomen dat pensioenfondsen moeten korten. Van Rooijen (50PLUS) wil daarom voor vijf jaar de disconteringsvoet verhogen.

Pensioenfondsen moeten bij het berekenen van hun verplichtingen uitgaan van een rendement dat gebaseerd is op de risicovrije marktrente, ook wel rekenrente genoemd. Omdat die de afgelopen jaren erg laag is, zijn veel pensioenuitkeringen niet geïndexeerd. Van Rooijen wil pensioenkortingen voorkomen door de rekenrente voor vijf jaar te verhogen. Hij krijgt bijval voor zijn initiatiefwetsvoorstel van Van Kent (SP).

Kwantitatieve verruiming

De afgelopen jaren heeft de Europese Centrale Bank (ECB) een beleid gevoerd van kwantitatieve verruiming, vooral door het opkopen van staatsleningen. De bedoeling hiervan is om de rente te verlagen en de inflatie te verhogen. Dit moet de economische groei in de Europese Unie stimuleren.

Het ingrijpen in de geldmarkten heeft er volgens Van Rooijen voor gezorgd dat er geen normale marktrente meer tot stand komt. Het "extreme ECB-beleid" rechtvaardigt volgens hem het tijdelijk verhogen van de disconteringsvoet voor de pensioenverplichtingen naar 2%.

Rekensom

De gemiddelde rendementen van pensioenfondsen zijn veel hoger dan de rekenrente, stelt Van Rooijen vast. Alleen al aan rente, dividend en huurinkomsten vloeien er jaarlijks miljarden in de pensioenpotten. Er is volgens hem dan ook voldoende ruimte voor een tijdelijke verhoging van de disconteringsvoet.

Het is onverstandig om de rekenrente kunstmatig te verhogen, zegt Omtzigt (CDA). Hij wijst op Amerikaanse pensioenfondsen die dit keer op keer deden en daardoor failliet zijn gegaan. We moeten geen rendementen uitgeven die nog niet zijn gemaakt, vindt ook Van der Linde (VVD).

Van Weyenberg (D66) zet vraagtekens bij de rekensom die de initiatiefnemer maakt. Hij verwijt Van Rooijen onder andere slechts naar één kant van de balans te kijken. De lage rente heeft namelijk niet alleen gezorgd voor hogere verplichtingen, maar ook voor een hogere waardering van obligaties.

Generatie-effecten

PvdA'er Van Dijk is op hoofdlijnen positief over het initiatiefwetsvoorstel. Maar hij maakt zich wel zorgen over mogelijke generatie-effecten: leidt het tot een verschuiving van pensioenen van jong naar oud?

Het generatie-effect van het initiatiefwetsvoorstel is beperkt, verzekert Van Rooijen, omdat het gaat om een kleine correctie voor een beperkte periode van vijf jaar.

Debat uitgesteld

Op verzoek van Grashoff (GroenLinks) wordt het vervolg van het debat uitgesteld. Hij wil graag de uitkomsten van een rondetafelgesprek bij het debat betrekken, zodat er een betere afweging kan worden gemaakt. Het rondetafelgesprek kan zorgen voor "meer wijsheid" bij sommige partijen, hoopt Van Brenk (50PLUS).

Initiatiefnemer Van Rooijen en minister Koolmees (Sociale Zaken) zullen een deel van de in de eerste termijn van de Kamer gestelde vragen schriftelijk beantwoorden.

De Kamer sprak eerder op 24 januari over het initiatiefwetsvoorstel van Van Rooijen. Het debat gaat op een later moment verder.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort
  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
  • Kijk debatten terug via Debat Gemist