Tweede termijn behandeling nieuwe Archiefwet
11 februari 2025, wetsvoorstel – De Kamer debatteert met minister Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) over de vervanging van de Archiefwet uit 1995.
De huidige Archiefwet is niet geschikt voor het digitale tijdperk. Het doel van de nieuwe wet is om overheidsinformatie beter toegankelijk en bruikbaar te maken. De wet past de regels voor openbaarheid van archieven aan en breidt het toezicht op archiefbeheer uit. Overheidsinstellingen moeten bovendien een archivaris aanstellen. De eerste termijn van de wetsbehandeling was op 30 januari.
Informatiehuishouding overheid
Het gaat erom dat de overheid haar informatiehuishouding op orde brengt en informatie toegankelijk maakt, zegt Mohandis (GroenLinks-Partij van de Arbeid). Daaronder valt ook het archiveren, beheren en openbaar maken van chatberichten van bewindspersonen.
Rooderkerk (D66) vindt goede en transparante informatievoorziening van belang voor het functioneren van de democratische rechtsstaat. Ze is blij met de modernisering van de Archiefwet, maar betreurt de problemen bij het openbaar maken van oorlogsarchieven.
Opleiding archivarissen
De nieuwe Archiefwet voorziet in de benoeming van een rijksarchivaris, maar er ontbreekt een duidelijke diploma-eis voor die functie, valt Van der Velde (PVV) op. Zij vindt dat de rijksarchivaris een archivarisdiploma moet bezitten. Wijen (BBB) is het daarmee eens. De uitvoering van de Archiefwet stelt hoge eisen aan de kennis en kunde van de archivaris. BBB wil de eisen uit de oude wet handhaven.
Bruins staat positief tegenover de voorstellen van de Kamer om met de sector zelf eisen uit te werken voor de functie van archivaris.
Beckerman (SP) herinnert de minister aan zijn toezegging om te investeren in meer opleidingsplekken. De concentratie van opleidingen in Amsterdam en hoge kosten voor archivistiek als tweede opleiding beperken volgens haar de instroom.
Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging
Buijsse (VVD) hoopt op een snelle oplossing voor de problemen met het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging. We beogen allemaal hetzelfde doel, namelijk dat nabestaanden zo snel mogelijk toegang krijgen tot betrouwbare informatie, zegt hij.
Hoe kunnen we nou het beste omgaan met de spanning tussen het algemeen belang en individuele privacy bij het openbaar maken van het oorlogsarchief, vraagt Koops (NSC). Kunnen we niet beter in een keer een goede oplossing bedenken via een aparte wet?
Alle eisen van de Autoriteit Persoonsgegevens, die de privacy bewaakt, maken bij elkaar opgeteld algemene toegang tot het archief onmogelijk, meent Van Dijk (SGP). Hij wil een regeling die het algemeen belang vooropstelt, maar rekening houdt met individuele belangen.
In dit geval zijn er grondrechten in het geding, zegt de minister. Daarom moet er volgens hem zorgvuldig gehandeld worden. Dat kan het beste via een losse wet, denkt hij.
De Kamer stemt op 18 februari over het wetsvoorstel en de tijdens het debat ingediende moties.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk debatten terug via Debat Direct