SZW gericht op gelijke kansen en voorkomen tweedeling

27 november 2014, begroting - De bewindslieden van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) verdedigen hun begroting. "Gelijke kansen" en "voorkoming van tweedeling" lopen als rode draad door hun beleid.

Minister Asscher voelt zich meer dan ooit "minister van sociale zaken, integratie en werkgelegenheid". Op al die terreinen moeten we ongewenste tweedeling tegengaan, is de centrale boodschap van Asscher. Dankzij de verbetering van de economie komt er weer meer perspectief. Iedereen moet daarin volgens de minister mee kunnen doen, met gelijke rechten, plichten en kansen. Staatssecretaris Klijnsma benadrukt het ook: echt iedereen hoort erbij en verdient een gelijke kans op werk en inkomen. Zij werkt daaraan met beleid op het gebied van participatie, pensioenen en armoedebestrijding.

Hervorming van de arbeidsmarkt is goed voor de toekomst

Nederland is door de hervorming van de arbeidsmarkt beter voorbereid op de toekomst, zegt Asscher, en hij noemt daarbij het ontslagrecht, kindregelingen, pensioenen en sectorplannen. Dat alles zorgt voor een duurzaam perspectief op werk en inkomen. Van Ojik (GroenLinks) vraagt naar de werkgelegenheidsambities van de minister. De werkloosheid moet sneller dalen en de kansen van mensen op werk moeten worden vergroot, stelt Asscher. Schouten (ChristenUnie) vindt, evenals Dijkgraaf (SGP), dat de vereenvoudiging van de kindregelingen er niet toe mag leiden dat pleegouders geen vergoeding meer krijgen. Krol (50PLUS) waarschuwt voor een tweedeling tussen werkenden en gepensioneerden.

De arbeidsmarkt wordt flexibeler

Duurzaam inzetbaar zijn voor werk is belangrijk, stelt Asscher. Werk moet gezond en veilig zijn, er moet een goede balans zijn tussen werk en privé en er zijn verschillende contractvormen, vast en flexibel. Flexibiliteit mag worden gevraagd, maar die mag niet doorschieten ten koste van de werknemer, vindt de minister. Kerstens (PvdA) is tegen tweedeling en uitbuiting van werknemers. Ulenbelt (SP) zegt "niet van de afdeling zzp'er pesten" te zijn. In cao's zou niet moeten worden vastgelegd dat de inhuur van zzp'ers wordt beperkt, zegt "zzp-superman" Mulder (VVD). Vermeij (PvdA) vraagt om meer maatwerk bij kinderopvang voor zzp'ers en flexwerkers.

Hoge lasten zijn soms een barrière om mensen aan te nemen

Loondoorbetaling bij ziekte en arbeidsongeschiktheid is de grootste hindernis voor werkgevers om mensen in dienst te nemen, stelt Schut (VVD). Asscher wil echter geen nieuw onderzoek op dit punt, zoals de VVD-politica vraagt. Verlaging van de loondoorbetalingslasten is niet gratis, waarschuwt de SZW-bewindsman. Van Weyenberg (D66) pleit voor lagere lasten bij het aannemen van een eerste werknemer. Dit moet je zien in het kader van doorgroei, is de mening van de minister, want een tweede werknemer wordt dan weer duurder.

Schijnconstructies leiden tot tweedeling

Het kabinet is voor eerlijk werk, eerlijke voorwaarden en eerlijke betaling. Daarom, zo stelt Asscher, is bestrijding van schijnconstructies een prioriteit. Die veroorzaken verdringing en een tweedeling tussen werknemers. De minister wijst op het wetsvoorstel voor de aanpak van schijnconstructies dat in de maak is. Karabulut (SP) wil een veel algemenere bestrijdingswet. Dat het afgesproken aantal specifieke inspecties op dit gebied steeds niet wordt gehaald, ergert Van Weyenberg (D66). Onafhankelijk Kamerlid Klein vindt dat het bestrijden van schijnconstructies er niet toe mag leiden dat het zzp-schap onaantrekkelijk wordt gemaakt.

Asscher: integratiedebat vraagt om goede toon

Asscher is bezorgd over "het beeld van toenemende onverdraagzaamheid". Iedereen moet de juiste toon op het juiste moment vinden, stelt hij. Dat De Graaf (PVV) zegt dat moslims niet dezelfde rechten zouden moeten hebben als andere Nederlanders, gaat volgens de minister in tegen de beginselen van de democratische rechtsstaat. Volgens Van Ojik kan de minister zelf meer doen om de spanningen te verminderen. Heerma (CDA) wenst dat Asscher meer "groots en meeslepend" actie onderneemt, "want integratie is dé sociale kwestie van dit moment". Laat de onderwijsinspectie een belangrijke rol spelen tegen radicalisering op scholen, bepleit Dijkgraaf. Van Klaveren (GrBvK) wil dat ook Turkse Nederlanders deelnemen aan inburgeringsexamens.

Zo veel mogelijk mensen moeten kunnen meedoen

Klijnsma wil met de Participatiewet, de borging en modernisering van het huidige pensioenstelsel en haar armoede- en schuldhulpverleningsbeleid ervoor zorgen dat zo veel mogelijk mensen "kunnen meedoen". Maar Karabulut stelt dat mensen door de Participatiewet juist hun baan verliezen. Bij het voorstel van Kerstens voor extra geld voor de sociale werkplaatsen stelt ze de vraag waar dat vandaan moet komen. In het kader van schuldpreventie dringt Schouten bij de staatssecretaris aan op aansluiting van de overheid op het landelijk beslagregister. De overheid is vaak de grootste schuldeiser en werkt met haar eigen schuldinningspraktijken mensen in de nesten, voegt Karabulut toe.

De Kamer sprak eerder op 26 november over de begroting. Zij stemt op 27 november over de ingediende moties en de begroting.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.