Stabiliteits- en Hervormingsprogramma besproken

19 april 2014, debat - Het Stabiliteitsprogramma en het Nationale Hervormingsprogramma zijn aanleiding voor een debat met de ministers Dijsselbloem (Financiën) en Kamp (Economische Zaken) over het (financieel)economische beleid.

Sinds enkele jaren probeert de EU het economische beleid en het begrotingsbeleid van de lidstaten beter op elkaar af te stemmen. Elk jaar maakt de Europese Commissie een analyse van de plannen voor budgettaire, economische en structurele hervormingen van de verschillende landen, wat uitmondt in landenspecifieke aanbevelingen. Vervolgens werken regeringen hun beleid en de resultaten daarvan uit in een Stabiliteitsprogramma en een Nationaal Hervormingsprogramma. Een "rituele dans", vindt Bruins Slot (CDA). De aanbevelingen zijn een aansporing om het dak te repareren voordat het weer gaat regenen, denkt Koolmees (D66). Maar Bashir (SP) laakt de gang van zaken: Nederland laat zich dictaten opleggen door niet-gekozen technocraten in Brussel.

Tevredenheid maar ook zorgen

Na moeilijke jaren staat Nederland er beter voor, stellen Harbers (VVD), Nijboer (PvdA) en Koolmees vast: het aantal banen stijgt, de economie groeit en het begrotingstekort daalt. Maar volgens Schouten (ChristenUnie) zijn extra bezuinigingen nodig om de gestelde begrotingsdoelen te halen, terwijl er juist extra geld nodig lijkt voor de politie en de strafrechtketen, asielzoekers en de langdurige zorg. Ook Bruins Slot vraagt zich af hoe het kabinet binnen de budgettaire kaders blijft, mede gezien onzekere internationale ontwikkelingen. Het is geen eenvoudige opgave, reageert Dijsselbloem, maar of extra bezuinigingen nodig zijn, zal later in het jaar blijken.

Innovatie, duurzame energie en extra hervormingen

Nederland scoort binnen Europa niet hoog op onderzoek, innovatie en duurzame energie. Nijboer betoogt dat dit moet verbeteren. De overheid zou meer moeten investeren in fundamenteel onderzoek, vindt Bashir. We steken grote bedragen in duurzame energie, bijvoorbeeld in de aanleg van windmolenparken, reageert Kamp, die vooral een rol ziet weggelegd voor het bedrijfsleven bij het verhogen van de innovatiebestedingen. Om op langere termijn te blijven groeien, betoogt Koolmees, moet Nederland blijven hervormen. Er kan een tandje bij, aldus Harbers.

Private schulden blijven hoog

De private schulden zijn in Nederland hoger dan in andere Europese landen, vooral door de relatief hoge hypotheken. De regering moet meer doen om de schuldenberg aan te pakken, zegt Bashir. Schouten spreekt van een "tikkende tijdbom": als de rente stijgt, komen velen in de problemen. De overheid zou mensen moeten stimuleren om schulden sneller af te lossen, betoogt Koolmees. Volgens Dijsselbloem is het in de eerste plaats aan de banken om mensen op de risico's van hoge schulden te wijzen.

De Kamer stemt op 26 april over de ingediende motie.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.