Opkoopbeleid ECB ter discussie
4 oktober 2017, debat - Hoe heeft het opkopen van obligaties door de Europese Centrale Bank (ECB) uitgepakt? De Kamer bespreekt met minister Dijsselbloem (Financiën) het rapport hierover van het Centraal Planbureau.
Sinds maart 2015 koopt de ECB maandelijks voor 60 tot 80 miljard aan obligaties van overheden en bedrijven. De bedoeling hiervan is om de eurozone te stabiliseren, de inflatie aan te jagen en de economie te stimuleren.
De ECB heeft een mandaat om het monetaire beleid zelfstandig, zonder politieke inmenging, vorm te geven, benadrukt de minister.
Effecten beleid
Het schieten met een kanon om een mug uit de slaapkamer te verjagen. Zo omschrijft Harbers (VVD) het besluit van de ECB om op grote schaal obligaties op te kopen.
Het ECB-beleid heeft geholpen om de financiële sector te stabiliseren, zegt Nijboer (PvdA), maar het monetaire beleid heeft ook risico's. Leijten (SP) denkt dat vooral banken, multinationals en vermogenden profiteren van het opkoopbeleid.
Eigenlijk hadden Europese overheden tijdens de crisis de economie moeten stimuleren door hun uitgaven te verhogen en de belastingen te verlagen, betoogt Snels (GroenLinks), maar dat bleek niet mogelijk door de (te) strenge begrotingsregels. Volgens hem dwong dit de ECB om een monetaire impuls te geven.
Het opkopen van obligaties heeft grote economische gevolgen gehad, zegt Omtzigt (CDA), en dat zal ook gelden voor het weer stoppen van het programma. Het afbouwen zal zorgvuldig en geleidelijk moeten plaatsvinden, zegt Dijsselbloem. De verantwoordelijkheid daarvoor ligt volgens hem bij de ECB.
Nadelen
Verschillende woordvoerders wijzen op de negatieve gevolgen van het op grote schaal opkopen van obligaties.
- Leijten: het leidt tot bubbels in de economie, onder andere op de huizenmarkt
- Van Rooijen (50PLUS) en Azarkan (DENK): het pakt slecht uit voor gepensioneerden door de lage rekenrente
- Van Dijck (PVV): Nederlandse belastingbetalers betalen de rekening van het "kamikazebeleid" als overheden en bedrijven hun schulden niet kunnen terugbetalen
- Omtzigt: het zorgt voor een perverse prikkel, het afwentelen van schulden op andere landen
De Kamer stemt op 10 oktober over de ingediende motie.
Zie ook:
- Het overzicht van de laatste debatten in het kort
- De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
- Kijk het debat terug via Debat Gemist