Omroepdebat in het teken van veranderend medialandschap

28 november 2016, begroting – Is de publieke omroep er wel voor iedereen? En kan die publieke omroep zich handhaven in het constant veranderende medialandschap? De Kamer spreekt met staatssecretaris Dekker (Cultuur) over zijn mediabegroting.

Nu de nieuwe Mediawet is aangenomen, moet het debat over de mediabegroting vooral gaan over het toekomstbestendig maken van het Nederlandse omroepbestel, vindt Mohandis (PvdA). Met de aangenomen wet is er een stevig fundament, stelt Dekker. De omroepen kunnen daarmee "volop aan de slag". De staatssecretaris belooft de vinger aan de pols te houden.

Niet het werken met de nieuwe Mediawet, maar de representativiteit en aanwezigheid van de publieke omroep in de veranderende maatschappij met veranderend mediagebruik domineren de discussie.

Publieke omroep voor iedereen?

Is de publieke omroep er nog wel voor alle Nederlanders? Van Dijk (SP) verwijst naar de oproep van de voorzitter van de raad van bestuur van de NPO dat de omroepen niet alleen het geluid van hoogopgeleide Nederlanders moeten laten horen. Ook volgens Mohandis moet de omroep meer een afspiegeling van de samenleving zijn.

Maar Bosma (PVV) verwijt de NPO dat die denkt het beter te weten dan "het volk", en mensen te willen opvoeden in de "ideologie van het multiculturalisme". Als voorbeeld noemt hij de gekleurde Zwarte Pieten in het Sinterklaasjournaal.

De publieke omroep moet een breed, divers publiek bereiken met een pluriform media-aanbod. Dekker wijst erop dat het zo in de Mediawet staat. Het kan altijd beter, vindt hij: alle opvattingen moeten te zien en te horen zijn, niet alleen het progressieve geluid.

Eigen mediabubbel

Mensen kijken minder televisie en vormen hun eigen waarheid in de eigen social-mediabubbel, zegt Van Dijk. Hij wil de rol van de publieke omroep versterken om deze "herzuiling" tegen te gaan. De publieke omroep moet de norm blijven, beaamt Elias (VVD).

Mohandis wil "publieke content" ook op de social media. Met de nieuwe mediawetgeving is dat mogelijk, reageert Dekker. Aanwezigheid van de publieke omroepen op bijvoorbeeld YouTube kan dus prima. Hij wil daarvoor wel een gezamenlijke NPO-strategie.

Schaf de onlinereclames bij Uitzending Gemist af, bepleit Verhoeven (D66). Hij wil sowieso voorkomen dat de publieke omroep een commerciële omroep wordt.

Regionale omroepen

Elias en Mohandis willen eenmalig 17 miljoen voor samenwerking tussen regionale omroepen beschikbaar stellen. Van Dijk en Verhoeven geven liever structurele steun. Dekker wil, als die eenmalige steun er komt, meer besparing en efficiency.

Verschillende woordvoerders bepleiten versterking van de regionale nieuwsvoorziening.

  • Elias: verzorg een kort regiojournaal aansluitend op het NOS Journaal
  • Heerma (CDA) en Verhoeven: werk aan regionale nieuwsvensters
  • Mohandis: er zouden regionale nieuwsapps moeten zijn

Ombudsman

Elias is blij met de komst van een journalistieke ombudsman. Dat moet wat hem betreft wel een zwaargewicht zijn, die rectificaties in programma's kan afdwingen. Dekker vindt dat de uitspraken van de ombudsman zwaarwegender moeten worden, maar in het uiterste geval moet de rechter maar een uitspraak doen.

Onderzoeksjournalistiek

Heerma ziet druk op de onafhankelijke journalistiek in Nederland, mede door de grote rol van buitenlandse bedrijven in het medialandschap. Met Verhoeven wil hij de onderzoeksjournalistiek versterken en beschermen. Dekker zegt toe, de problemen in kaart te brengen. Dan kan nieuw onderzoek naar de toekomst van de onderzoeksjournalistiek worden gedaan.

De Kamer stemt 6 december over de ingediende moties en later dit jaar over de begroting.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.