Nieuwe maatregelen voor aanpak terrorisme

14 februari 2018, wetsvoorstel - De Kamer is overwegend positief over nieuwe strafrechtelijke maatregelen tegen terrorisme uit het wetsvoorstel van minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid).

De dreiging van terrorisme is er nog steeds. Daarom komt het kabinet met een wetsvoorstel om "beter het hoofd te kunnen bieden aan die dreiging", aldus Grapperhaus. De belangrijkste maatregel is de mogelijkheid om de voorlopige hechtenis te verlengen zonder dat er ernstige bezwaren zijn tegen de verdachte.

Van Toorenburg (CDA) benadrukt het belang van de nieuwe maatregelen. Op dit moment verblijven er nog enkele honderden Nederlandse uitreizigers in (voormalig) IS-gebied. Zij zijn vrijwel zeker militair getraind en blootgesteld aan IS-propaganda. Deze toekomstige terugkeerders zijn volgens haar gevaarlijker.

100% veiligheid bestaat niet, maar we moeten wel alles doen wat we kunnen om Nederland te beschermen tegen terrorisme, zegt Arno Rutte (VVD). Ook hij steunt het wetsvoorstel van harte.

Voorlopige hechtenis verlengen

De belangrijkste nieuwe maatregel is de mogelijkheid om iemands voorlopige hechtenis te verlengen tot maximaal 44 dagen. Van Raak (SP) is op zich bereid die ruimte te geven, maar dan moet het wel nodig zijn. Hij betwijfelt of de voorlopige hechtenis in de huidige praktijk te kort is.

Ook Buitenweg (GroenLinks) wil weten of er een dwingende maatschappelijke noodzaak bestaat voor een langere hechtenis. Volgens haar is het denkbaar dat het nodig is, maar is dat genoeg reden om deze wet aan te nemen? Zij stelt voor een horizonbepaling toe te voegen, zodat er na een jaar of vijf opnieuw naar de wet gekeken kan worden.

Van Toorenburg merkt op dat de politiek vaak achter de feiten aanloopt met wetgeving. Zij is juist blij dat rechters nu op tijd instrumenten in handen krijgen om terrorisme aan te pakken.

DNA afnemen en bewaren

De mogelijkheden voor DNA-onderzoek bij verdachten van terroristische misdrijven worden verruimd. Verhoeven (D66) wijst erop dat dit een forse inmenging op iemands privéleven is. Net als Van Raak (SP) heeft hij vraagtekens bij de bewaartermijnen, die bij een veroordeling kunnen oplopen tot maximaal 80 jaar.

Kiesrecht

Bij strafbare feiten die een "ernstige aantasting van de grondslagen van het Nederlandse staatsbestel" zijn kan ontzetting uit het kiesrecht plaatsvinden. Van der Staaij (SGP) is blij dat deze aanbeveling van de Kiesraad gevolgd is. Azarkan (DENK) vraagt zich af of de ontzetting definitief is.

Aangifteplicht

Er wordt ook een brede aangifteplicht ingevoerd voor iedereen die kennis draagt van terroristische misdrijven. Maar wanneer is dat nou precies het geval?, wil Verhoeven weten. Ook Van Raak vraagt zich af wat precies de grens is tussen kennis en een vermoeden.

Iemand die zelf risico loopt als hij aangifte doet, hoeft zich niet te melden. Dat is een algemene rechtsregel, want niemand hoeft mee te werken aan zijn eigen veroordeling. Van der Staaij vraagt zich af of dat in deze situatie strikter zou moeten zijn.

Azarkan spreekt de vrees uit dat de aangifteplicht kan leiden tot spanning tussen bevolkingsgroepen en discriminatie.

Wat er niet in zit

Oorspronkelijk was ook strafbaarstelling van het opzettelijk verblijf in een aangewezen terreurgebied onderdeel van het wetsvoorstel. Op advies van de Raad van State heeft de minister dit eruit gehaald. Hij zal daar een aparte wet over maken. CDA, VVD en SGP zeggen alvast welwillend naar dat voorstel uit te zien.

De Graaf (PVV) betreurt het dat dit onderdeel uit het wetsvoorstel is gehaald, wat volgens hem alleen maar tot vertraging leidt. "Zo lopen we toekomstige terugkeerders misschien te weinig voor de voeten", vreest hij.

De Kamer stemt op 20 februari over het wetsvoorstel en de ingediende moties.

zie ook

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

• Kijk het debat terug via Debat Gemist