Nederlanderschap sneller ontnomen bij terrorisme

26 februari 2015, wetsvoorstel - Niet alleen een veroordeling voor terrorisme, maar ook voor (hulp bij) de voorbereiding daarvan wordt reden om het Nederlanderschap te ontnemen. De Kamer debatteert over dit voorstel van minister Opstelten (Justitie).

Het Nederlanderschap kan worden ingetrokken wanneer iemand handelingen verricht die de essentiële belangen van het Koninkrijk ernstig schaden. Opstelten wil dat ook voorbereiding van en hulp bij terroristische misdrijven hieronder komen te vallen. Daarvoor krijgt hij steun van Van der Steur (VVD). Oskam (CDA) had liever gezien dat het eerder was ingevoerd. "Too little, too late", oordeelt Van Klaveren (GrBvK). Ook voor Van der Staaij (SGP) gaat het wetsvoorstel niet ver genoeg. De Graaf (PVV), Gesthuizen (SP), Van Tongeren (GroenLinks) en Schouw (D66) vragen zich af of er geen sprake is van "symboolwetgeving".

Ontnemen Nederlanderschap alleen bij dubbele nationaliteit

Het Europees Verdrag inzake nationaliteit (EVN) bepaalt dat een nationaliteit niet ontnomen mag worden als de betrokken persoon daardoor staatloos zou worden. Van der Steur en Oskam willen in internationaal verband ter discussie stellen dat dit ook geldt voor terroristen, maar Schouw vindt het voorkomen van staatloosheid belangrijk. Er ontstaat zo wel ongelijke behandeling, betogen Gesthuizen, Kuzu (GrKÖ) en Van Tongeren. Iemand met alleen de Nederlandse nationaliteit kan deze niet kwijtraken, een persoon met een dubbele nationaliteit wel. Maar Recourt (PvdA) spreekt van "een gerechtvaardigd onderscheid". Kan de consequentie zijn dat iemand wordt uitgezet naar een land met de doodstraf voor terrorisme?, vraagt Segers (ChristenUnie).

Nederlanderschap niet automatisch ontnomen

Opstelten was aanvankelijk van plan om het Nederlanderschap automatisch te ontnemen bij een onherroepelijke veroordeling voor (hulp bij) de voorbereiding van terrorisme. Recourt is blij dat de minister dit uit zijn wetsvoorstel heeft gehaald. Er moet nu eerst een belangenafweging worden gemaakt, wat in lijn is met jurisprudentie van het Europees Hof van Justitie. Logisch dat het wetsvoorstel is aangepast, zegt Van der Steur, maar De Graaf spreekt over "buigen voor Europa". Ook Van der Staaij wil dat dat het Nederlanderschap toch "van rechtswege" vervalt bij een veroordeling voor betrokkenheid bij terrorisme.

Er is meer nodig om radicalisering en terrorisme te bestrijden

Wat kan er, los van het ontnemen van het Nederlanderschap bij terrorisme, nog meer gebeuren om radicalisering en jihadisme tegen te gaan? Stop de asielstroom, sluit de grenzen, voer grenscontroles in en voorkom dat vertrokken jihadisten terugkeren, zegt De Graaf. Van Klaveren bepleit hogere straffen voor voorbereiding van en hulp bij terrorisme. Help leraren om radicalisering te voorkomen, zegt Recourt. Segers pleit voor het "weerbaar maken van de samenleving". Doe meer om te voorkomen dat mensen in gevangenissen radicaliseren, zegt Oskam. Ook Van Tongeren wil meer preventieve maatregelen.

Het debat gaat op donderdag 5 maart verder met het antwoord van de minister.

Zie ook:

Het overzicht van de laatste debatten in het kort
De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.