Kritiek oppositie op bed-bad-broodcompromis

30 april 2015, debat - Onwerkbaar, vaag, strijdig met mensenrechtenverdragen. Zo luidt de oppositiekritiek op de bed-bad-broodregeling. Minister-president Rutte en vicepremier Asscher denken niet dé oplossing te hebben gevonden, maar wel een werkbaar compromis.

Bestaande opvangvoorzieningen voor uitgeprocedeerde asielzoekers gaan dicht. Er komen vijf centrale opvangplaatsen waar een "beperkt aantal weken" bed, bad en brood wordt geboden. Na een tijdje wordt gepolst of uitgeprocedeerden willen meewerken aan terugkeer. Dat is de kern van de nieuwe bed-bad-broodregeling. Dit leidt tot een strenger en effectiever uitzetbeleid, verwacht Zijlstra (VVD). Integendeel, zegt Fritsma (PVV), want uitgeprocedeerden krijgen nu zelfs formele opvang. Daardoor blijft er een aanzuigende werking, valt Van Klaveren (GrBvK) hem bij. Kuzu (GrKÖ) en Thieme (PvdD) zien een achterliggende oorzaak van het vluchtelingenprobleem: de grondstoffen die het Westen uit derdewereldlanden rooft zijn welkom, maar de mensen niet.

Oppositie: vaag politiek compromis met open einden

Pechtold (D66) noemt het akkoord een "vaag compromis", Roemer (SP) "een politieke oplossing waarmee de coalitie tijdelijk is gered". Van Ojik (GroenLinks) ziet niet één maar twee akkoorden: dat van Rutte waarin niet-meewerkende gemeenten een boete krijgen, dat van Asscher waarin ze voorlopig geld blijven ontvangen. Van der Staaij (SGP) noemt het gebrek aan draagvlak bij gemeenten een "open einde". Dat draagvlak zal de komende maanden groeien, denkt staatssecretaris Dijkhoff (Veiligheid). Wat houden de financiële sancties in en hoeveel weken is "een beperkt aantal"?, vragen respectievelijk Buma (CDA) en Pechtold. Na goed overleg met gemeenten en deskundigen worden de details ingevuld, reageert Rutte.

Wel noodopvang in meeste gemeenten

Voor gemeenten die weigeren bestaande opvanglocaties te sluiten, dreigen er financiële sancties. Wil het kabinet werkelijk medemenselijkheid beboeten?, vraagt Krol (50PLUS). Slob (ChristenUnie) vreest dat mensen daardoor uiteindelijk toch op straat komen, en daarmee overschrijdt het kabinet volgens hem een principiële grens. Voor individuele gevallen blijft er noodopvang die van dag tot dag wordt beoordeeld, zegt Samsom (PvdA). Zijlstra (VVD) benadrukt dat die opvang niet plaatsvindt in het kader van de terugkeerprocedure maar van de openbare-ordehandhaving. Dus, noem je het "bed-bad-brood", dan krijg je als gemeente een boete, noem je het "noodopvang", dan mag het openblijven, concludeert Roemer.

Bed-bad-brood uitgewerkt in bestuursakkoord

Met de gemeenten moeten afspraken worden gemaakt over de precieze invulling van de bed-bad-broodregeling. Wat gebeurt er als er geen akkoord komt? Dan geldt het bestaande bestuursakkoord over de opvang van vreemdelingen, zegt Rutte, en gemeenten kunnen een boete krijgen als zij zich daar niet aan houden. Onafhankelijk Kamerlid Klein vindt dat het kabinet terecht meer beleidsverantwoordelijkheid bij gemeenten legt, maar hoe past de strafkorting voor gemeenten die zelf opvang willen regelen daarbij? Buma trekt de uitvoering in twijfel vanwege de geplande bezuiniging op de Dienst Terugkeer & Vertrek. Er komt geld voor de uitvoering, zegt Rutte, en de betrokken diensten gaan intensiever samenwerken.

De Kamer stemt 30 april over de ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.