Kritiek op rol Van der Steur en Rutte in nasleep Teevendeal

8 juni 2016, debat - Het tweede rapport van de commissie-Oosting is aanleiding voor een debat met minister Van der Steur (Justitie) en premier Rutte. Vooral de oppositiewoordvoerders zijn kritisch.

Over de inhoud van de Teevendeal, de ontnemingsschikking die toenmalig officier van justitie Fred Teeven zestien jaar geleden sloot met drugscrimineel Cees H., gaat het allang niet meer. Naar aanleiding van het tweede rapport van de commissie-Oosting stellen de woordvoerders vooral vragen over de zoektocht naar het bonnetje met de financiële details. Een aaneenschakeling van geklungel, zo vat Van Oosten (VVD) de conclusies uit het commissierapport samen. Maar ook de rol die Van der Steur als Kamerlid speelde, krijgt veel kritiek. Volgens Krol (50PLUS) heeft de affaire het ministerie van Veiligheid en Justitie en de politiek in het algemeen beschadigd.

Kamerlid Van der Steur schreef mee aan brief Opstelten

Als VVD-Kamerlid heeft Van der Steur een brief van toenmalig VVD-minister Opstelten over de Teevendeal grondig geredigeerd en herschreven. "Staatsrechtelijk gezien onzuivere koffie", concludeert Segers (ChristenUnie). Een Kamerlid hoort een minister immers niet te souffleren, vult Helder (PVV) aan. Van der Staaij (SGP) wijst ook op de grens van gezond dualisme tussen Kamer en regering. Door op te treden als ghostwriter is Van der Steur die overgestoken, zegt Verhoeven (D66). Van der Steur vindt terugkijkend dat hij "die grens inderdaad eerder had moeten trekken". Van Tongeren (GroenLinks) vraagt zich ernstig af of iemand die als Kamerlid zo'n grens overschrijdt, als minister op een integere manier de cultuuromslag naar meer transparantie op het ministerie kan leiden.

Kritiek op regierol van premier

De oppositie is kritisch over het optreden, of eigenlijk over het gebrek daaraan, van premier Rutte in de nasleep van de Teevendeal. Hij hield zich afzijdig en liet zaken uit de hand lopen, betoogt Segers. Maar Van Toorenburg (CDA) denkt dat Rutte zich er meer mee heeft bemoeid dan hij de Kamer eerder voorspiegelde, onder andere bij het aanstellen van onderzoeker Van Brummen, degene die in eerste instantie op zoek ging naar het bonnetje, en het uit de wind houden van Teeven. En daarbij heeft hij volgens Verhoeven kardinale fouten gemaakt. Rutte benadrukt dat hij zich niet heeft bemoeid met de keuze van de onderzoeker.

Oosting: er was geen doofpot

Is bewust geprobeerd om te voorkomen dat het bonnetje van de Teevendeal werd gevonden? Bontes (GrBvK) vindt dat de schijn van een doofpot nog steeds niet is weggenomen. De ambtelijke top ging in ieder geval niet gretig op zoek naar de ongemakkelijke waarheid, denkt Van Nispen (SP). Maar helaas zullen we nooit zeker weten of er een doofpot was, concludeert Segers, door het geheugenverlies van met name de hoogste ambtenaar op het ministerie. De commissie-Oosting acht een doofpot echter niet waarschijnlijk: het ministerie was organisatorisch niet in staat om zaken effectief toe te dekken. Nauwelijks een opluchting, vindt Recourt (PvdA).

Zorgen over ministerie Veiligheid en Justitie

Er lijkt veel mis te gaan op het ministerie van Veiligheid en Justitie. Op het ministerie lijkt sprake te zijn van slechte samenwerking en wantrouwen, aldus Van Nispen. We kunnen ons geen chaos permitteren op een ministerie dat verantwoordelijk is voor de veiligheid, zegt Van Oosten: de bewindslieden moeten de regie en de communicatie verbeteren. Van der Steur benadrukt dat met het programma "VenJ Verandert" een cultuuromslag in gang is gezet. Volgens Krol, Recourt, Segers en Van Tongeren ligt de oorzaak van de problemen mede in de omvang van het megadepartement. Zij zouden liever zien dat het wordt opgesplitst.

De Kamer sprak eerder op 10 maart en 16 december 2015 over de Teevendeal. Zij stemt op 14 juni over de ingediende motie.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.