Kamer uit zorgen over terugkeer van IS-strijders

12 juni 2018, debat - Naar aanleiding van berichten over een teruggekeerde IS-strijder wil de Kamer van minister Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) weten hoe er wordt omgegaan met uitreizigers die terug naar Nederland komen.

In november 2017 berichtte de Volkskrant dat een Syrische IS-strijder met een vals paspoort vrij rondliep in Nederland. Hij bezocht in september een bijeenkomst in De Balie met het Syrische journalistencollectief Raqqa is Being Slaughtered Silently en werd daar door activisten herkend.

Minister Grapperhaus kan niet ingaan op dit individuele geval omdat het onderzoek nog loopt. Duurt dat allemaal niet veel te lang, willen De Graaf (PVV) en Van Raak (SP) weten. Grapperhaus vraagt om geduld en beklemtoont dat het momenteel serieus onderzocht wordt door de diensten.

Aanpak terugkeerders

Hoewel het individuele geval nog wordt onderzocht, doen de Kamerleden al wel verschillende suggesties om met terugkerende IS-strijders om te gaan.

• De Graaf (PVV): sluit potentiële terroristen preventief op, zodat de gewone Nederlander zich veilig kan voelen
• Arno Rutte (VVD): maak vaker gebruik van de wettelijke mogelijkheid om het Nederlanderschap van uitreizigers af te pakken
• Van Toorenburg (CDA): zorg dat de consulaten waar terugkeerders zich melden, eerst alle informatie uit ze krijgen voor er hulp wordt geboden
• Van Raak (SP): kijk bij iedere terugkeerder of hij in aanmerking komt voor deradicalisering

Kuiken (PvdA) en Stoffer (SGP) wijzen op een kritisch rapport over de screening van asielzoekers. Ze vragen of de minister inmiddels kan garanderen dat alle naar Nederland teruggekeerde IS-strijders in beeld zijn.

De minister heeft er vertrouwen in dat de diensten alle potentieel gevaarlijke terugkeerders in de gaten houden. In zijn beleid staan vroegtijdige signalering en goede informatie-uitwisseling centraal om zo voor iedere terugkeerder passende maatregelen te kunnen treffen.

Open samenleving

Belhaj (D66) spreekt zich uit tegen retoriek waarmee mensen bang worden gemaakt. Dat dient alleen maar het doel van de terroristen: angst zaaien. Zorg dat we een open maar weerbare samenleving blijven, bepleit de D66-woordvoerder.

Volgens Buitenweg (GroenLinks) kan publiek debat maatschappelijke spanningen wegnemen en bijdragen aan de-escalatie. Daarom vindt ze het jammer dat debatcentra bepaalde evenementen alleen nog kunnen organiseren met speciale beveiligingsmaatregelen, die vaak hoge kosten met zich meebrengen. De minister zegt toe in gesprek te gaan met debatcentra, maar benadrukt dat beveiliging een zaak is van het lokaal gezag.

De Kamer stemt op 19 juni over de ingediende motie.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Gemist