Kamer spreekt over hoofdlijnen klimaatakkoord

31 oktober 2018, debat - De Kamer spreekt met minister Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) over de door de regering gepresenteerde hoofdlijnen van het klimaatakkoord en de analyse daarvan door het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en het Centraal Planbureau (CPB).

Het kabinet-Rutte III wil "het groenste kabinet ooit" worden. Met een groot aantal klimaatvoorstellen, bijvoorbeeld een CO2-reductie van minimaal 49%, wordt volgens minister Wiebes hoog ingezet. Maar uit analyses van het PBL en het CPB blijkt dat die maatregelen nog wel concreter uitgewerkt moeten worden, ook via de zogenoemde sectortafels.

Mogelijke klimaatmaatregelen

Verschillende woordvoerders doen suggesties voor een effectief klimaatbeleid:

  • rekeningrijden, gebouwgebonden financiering en een CO2-belasting voor de industrie (Klaver, GroenLinks)

  • "groen gas", energieloketten voor goede adviezen (Mulder, CDA)

  • energiebesparing door particulieren, een stevige vliegbelasting (Stoffer, SGP)

  • versterking van het hogesnelheidsnetwerk voor treinen (Moorlag, PvdA)

  • een klimaatslim landbouwsysteem, geen biomassa (Dik, ChristenUnie)

Een CO2-heffing is volgens minister Wiebes een van de effectiefste, meest voor de hand liggende en efficiëntste manieren om verduurzaming gedaan te krijgen. Hij verklaart zich "een groot fan" van zo'n heffing.

Draagvlak

De klimaatmaatregelen moeten behapbaar en betaalbaar zijn voor iedereen en niet schadelijk voor bedrijven, zegt Yeşilgöz (VVD). Zij bepleit een "klimaatbeleid met gezond verstand".

Een breed draagvlak voor de klimaatmaatregelen is nodig om concreet te kunnen worden, meent Jetten (D66). Draagvlak krijg je alleen bij een eerlijke verdeling van lusten en lasten, vindt Mulder (CDA). Volgens Futselaar (SP) zou een financieel klimaatrechtvaardigheidsfonds het draagvlak kunnen versterken.

Het is technisch geen kunst om de klimaatdoelen te halen, zegt Wiebes. Hij benadrukt het belang van draagvlak, zodat de bevolking meedoet en kan meedoen. Daarom belooft de minister helder te zijn over wat van de mensen verwacht wordt.

Polderen

Polderen over een klimaatakkoord werkt niet, zegt Futselaar (SP): de grote vervuilers vertragen het overleg. En dus moet volgens hem de overheid maatregelen gaan opleggen. Van Raan (PvdD) stelt dat het poldermodel niet oplevert wat echt nodig is, maar wat binnen het poldermodel mogelijk is. De minister moet daarom actief sturen op duurzaam gedrag. Neem nu zelf de regie, maant ook Stoffer (SGP) de minister.

Polderen is een Nederlandse traditie, zegt Wiebes. Het gaat ook daarbij uiteindelijk om het behalen van de doelen. De minister wil in de tweede ronde van de sectortafels meer politiek gaan sturen. Het zal dan ook gaan over concretere dingen: normeren, subsidiëren, stimuleren, fiscale prikkels en beprijzen.

Kosten, betaalbaarheid

Baudet (FvD) vindt het absurd om "1.000 miljard" uit te geven aan CO2-reductie als Nederland daarmee maar heel miniem bijdraagt aan bestrijding van de opwarming van de aarde. Volgens Kops (PVV) is het klimaatbeleid, "dat nergens goed voor is", onbetaalbaar. Alleen al de energierekening stijgt enorm. Stop ermee, is zijn oproep.

De betaalbaarheid van de klimaatmaatregelen is ook voor Jetten (D66) van belang. Hij stelt voor om financiële hulp aan te bieden bij huisisolatie en bij betaalbaar schoon vervoer. Dik (ChristenUnie) wil dat iedereen meeprofiteert, bijvoorbeeld via de teruggave van de energiebelasting.

Voor de betaalbaarheid van de klimaatregelen is volgens Wiebes onder meer een juiste timing noodzakelijk. Hij wil voorkomen dat opties als het tijdelijk gebruik van biomassa in energiecentrales te vroeg worden afgeserveerd. De minister wil ook "het speelveld bewaken", zodat hij geen productie wegjaagt naar andere landen.

Urgenda-klimaatuitspraak

De rechter heeft in de zaak van Urgenda bepaald dat de Nederlandse regering moet zorgen voor 23% CO2-reductie in 2020. Op grond daarvan moeten volgens Klaver (GroenLinks) in ieder geval de oudste kolencentrales sluiten in 2019. "Daarmee maken we de echte klapper."

Ook voor Jetten (D66) is sluiting van de oudste kolencentrales een optie, afhankelijk van het geheel van maatregelen. De minister bevestigt dat die sluiting eventueel in beeld kan komen. Daarbij moet er wel voldoende aandacht zijn voor de werknemers in die kolencentrales, benadrukt Moorlag (PvdA).

De Kamer stemt op 6 november over de ingediende moties.

zie ook

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.

  • Kijk debatten terug via Debat Gemist