Kamer spreekt over de Europese top

10 december 2019, debat - Op 12 en 13 december komen de Europese leiders in Brussel samen voor topoverleg. De Tweede Kamer spreekt met minister-president Rutte over de Nederlandse inbreng.

Hoeveel geld mag er naar de Europese Unie gaan? Wat moet er in Europa op klimaatgebied gebeuren? En hoe ziet de toekomst van Europa er eigenlijk uit? Dat en meer wordt op 12 en 13 december besproken op de Europese top.

De Europese Unie moet de grote grensoverschrijdende problemen oplossen, stelt Mulder (VVD). Volgens Bisschop (SGP) is daarbij de vraag: is de EU er voor de lidstaten of zijn de lidstaten er voor de EU?

De minister-president wil een ambitieus en gemoderniseerd Europa, dat onder andere aandacht heeft voor het klimaat, rechtsstatelijkheid en transparantie. Tegelijkertijd zou de Nederlandse afdracht niet moeten stijgen.

Klimaat

Moet de Europese Unie in 2050 klimaatneutraal zijn? Die vraag ligt voor bij deze Europese top. Volgens Verhoeven (D66) liggen er nog drie landen dwars, namelijk Polen, Hongarije en Tsjechië. Gaat het lukken om die landen mee te krijgen? Daar doen wij ons uiterste best voor, reageert Rutte.

De Europese Commissie werkt ondertussen aan de zogenoemde Green Deal. Asscher (PvdA) is er trots op dat Frans Timmermans deze plannen presenteert, terwijl het volgens Maeijer (PVV) lijkt alsof Timmermans "een klap van een gesubsidieerde windmolen heeft gekregen".

De Green Deal draait om een nieuwe groeistrategie voor de economie, de mensen en de planeet, maar volgens Ouwehand (PvdD) kun je niet oneindig economische groei realiseren op een planeet met eindige hulpbronnen. Zij wil dat "deze denkfout" hersteld wordt.

Rutte vindt het te voorbarig om in te gaan op geruchten over de Green Deal. Hij komt op 16 december met een reactie op hoofdlijnen. Een uitgebreidere analyse volgt later.

Financiën

Van Ojik (GroenLinks) vindt dat de Nederlandse afdracht aan de EU-begroting omhoog kan indien er meer geld gaat naar door Nederland gewenste prioriteiten, zoals veiligheid, innovatie en migratie.

Het regeerakkoord is helder, zegt de premier: er komt geen afdrachtsstijging. Asscher (PvdA) vraagt zich af of zo'n harde lijn wel verstandig is. Van Otterloo (50PLUS) vindt van wel, want de Europese Unie moet een duidelijk gelimiteerd budget hebben.

Zijn er aanvullende kosten voor Europese projecten buiten de meerjarenbegroting, wil Maijer (PVV) weten. Wat eronder valt, blijft eronder vallen, zegt Rutte. Eventuele nieuwe fondsen mogen niet leiden tot een hogere Nederlandse afdracht.

Toekomst Europa

In Europa gaan stemmen op om een conferentie te organiseren over de toekomst van Europa. Leijten (SP) wil dat de minister-president daarbij duidelijk maakt dat Nederland geen "ever closer union" wil. Ook Bisschop (SGP) vreest al te grote Europese ambities: dat kan ten koste gaan van draagvlak en effectiviteit.

Volgens Rutte is het van belang dat de besluitvorming rondom de conferentie transparant is. Daarnaast wil hij inzetten op de door Nederland gewenste prioriteiten.

Rechtsstatelijkheid

Een succes van de Nederlandse diplomatie. Zo noemt Van Ojik (GroenLinks) de realisatie van een Europese wet waarmee sancties voor mensenrechtenschenders worden geregeld. Ook Omtzigt (CDA) ziet de meerwaarde: het kan een zeer nuttig instrument zijn om mensenrechtenschenders de toegang tot de EU ontzeggen.

Verhoeven (D66) vraagt aandacht voor de situatie in Malta. In dat land wordt de stafchef van de premier gelinkt aan de moord op een journaliste. Rutte is hier "buitengewoon bezorgd" over. Hij roept op tot een grondig en volledig onderzoek.

Brexit

Aanstaande donderdag gaan de Britten naar de stembus. Leijten (SP) wil weten hoe het na de verkiezingen verdergaat met de brexit. Mulder (VVD) vraagt: hoe zorgen we voor een zo soft mogelijke brexit? De minister-president antwoordt dat de uitslag afgewacht moet worden, "maar wat er ook gebeurt, het zal niet hetzelfde blijven".

Aardbeving Albanië

Omtzigt (CDA) vraagt aandacht voor Albanië, waar eind november een zware aardbeving plaatsvond met tientallen doden tot gevolg. Rutte geeft aan dat Nederland Albanië op alle mogelijke manieren probeert te helpen met de wederopbouw.

De Kamer stemt op woensdag 11 december over de tijdens het debat ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort
• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.
• Kijk debatten terug via Debat Gemist