Kamer rondt behandeling Onderwijsbegroting af

29 oktober 2015, begroting - De Kamer bespreekt met minister Bussemaker en staatssecretaris Dekker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap de begroting voor 2016.

"We must remember that intelligence is not enough. Intelligence plus character, that's the goal of true education." Met dit citaat van Martin Luther King begint Bussemaker haar beantwoording aan de Kamer. Zij benadrukt daarmee dat de huidige samenleving meer van ons vraagt dan alleen kennis, en wil het onderwijs toekomstbestendig maken. Daarbij is een rol weggelegd voor het Platform Onderwijs2032, dat adviseert over de inhoud van het curriculum. Dekker wil nog niet ingaan op de eerste bevindingen en wacht het eindrapport af. Krol (50PLUS) vraagt om meer aandacht voor volwassenenonderwijs.

Onderwijs is belangrijk voor emancipatie en burgerschap

Het onderwijs is de afgelopen eeuw een belangrijke emancipatiemotor geweest, benadrukt de minister. Maar volgens Van Meenen (D66) ligt er een "vernietigend OESO-rapport" over het Nederlandse onderwijsstelsel, dat te weinig de doorstroom naar hogere niveaus zou bevorderen. Onderzoek de toegankelijkheid van het onderwijs voor verschillende groepen, vraagt Kuzu (GrKÖ). Van Dijk (SP) vindt de aandacht voor verheffing en emancipatie te laat: het kabinet had de afgelopen jaren vooral aandacht voor excellentie. Duisenberg (VVD) is daar juist blij mee en pleit voor meer selectie aan de poort. Beertema (PVV) en Van Klaveren (GrBvK) benadrukken het belang van goed burgerschapsonderwijs om te voorkomen dat er parallelle samenlevingen ontstaan.

Vragen over het beroepsonderwijs

Geef scholen in het beroepsonderwijs de eindverantwoordelijkheid over stages, suggereert Jadnanansing (PvdA), zodat telkens afgewezen leerlingen alsnog een stageplek krijgen. De minister gaat onderzoek doen naar een scholingsfonds voor mbo-leerlingen die niet alle schoolkosten, onder meer voor schoolboeken en materialen voor praktijkvakken, zelf kunnen betalen. Grashoff (GroenLinks) bepleit harde normen over wanneer hierop een beroep kan worden gedaan, maar de minister wil dat scholen per leerling maatwerk leveren. Ondanks aandringen van onder anderen Schouten (ChristenUnie) en Rog (CDA) ziet Bussemaker geen aanleiding om de bekostiging van het "groen onderwijs" aan te passen.

Discussie over leenstelsel

Geneeskundestudenten klagen dat ze tijdens hun coschappen niet in staat zijn om naast hun studie te werken, terwijl dat door de introductie van het studievoorschot wel min of meer van hen verwacht wordt. De minister gaat hierover in gesprek met de ziekenhuizen, in samenspraak met haar collega van Volksgezondheid. Schouten stelt dat de medezeggenschap inspraak moet hebben in de besteding van extra gelden die door het leenstelsel vrijkomen en die naar onderwijskwaliteit zouden moeten gaan. De minister laat zich niet uit over een mogelijk verband tussen het gedaalde aantal hbo-studenten en de introductie van het studievoorschot. Zij komt begin 2016 met definitieve cijfers.

Flexibiliteit en maatwerk voor lerarenopleidingen

Het is belangrijk dat er in de toekomst voldoende leraren van voldoende kwaliteit zijn. Duisenberg (VVD) hecht aan flexibele leerroutes en wil meer mensen vanuit de praktijk opleiden. Flexibiliteit en maatwerk staan hoog op de agenda, verzekert Bussemaker. Zij gaat kijken naar de "dubbele masters": nu is om te mogen lesgeven een onderwijsmaster nodig bovenop een gewone master. Het idee van Rog over een praktijkbeurs voor leraren vindt zij interessant. Bisschop (SGP) suggereert de invoering van een duale opleiding voor eerstegraadsdocenten, net als voor tweedegraadsdocenten. De minister stuurt nog een voortgangsrapportage over de lerarenagenda naar de Kamer. Op basis daarvan kan verder over dit onderwerp worden gesproken.

Passend onderwijs kan beter worden uitgevoerd

Door de introductie van "passend onderwijs" zou er voor elke leerling met speciale behoeften in Nederland een plek op een school moeten zijn, maar in de praktijk zitten nog steeds zo'n 10.000 leerlingen thuis. 90% van de scholen komt volgens Siderius (SP) de zorgplicht voor deze kinderen niet na. Dik (ChristenUnie) zegt dat kinderen met een beperking vaak worden doorgeschoven naar het speciaal onderwijs, terwijl dat niet altijd nodig is. Ook Ypma (PvdA) vindt dat het passend onderwijs kan worden verbeterd. Er zijn problemen, erkent Dekker, maar die zitten vooral in de uitvoering en niet in de wet zelf. De staatssecretaris voelt onvoldoende urgentie, concludeert Grashoff.

De Kamer debatteerde eerder op 28 oktober over de begroting van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Zij stemt op 3 november over de ingediende moties en later dit jaar over de begroting.

Zie ook:

  • Het overzicht van de laatste debatten in het kort

  • De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.