Kamer kan altijd een ieder verbindende verdragen bespreken

7 juli 2016, initiatiefwetsvoorstel - Het Nederlandse parlement moet kunnen spreken over goedkeuring van internationale verdragen met een ieder verbindende bepalingen. De Kamer steunt in meerderheid het gewijzigde initiatiefwetsvoorstel van VVD-Kamerlid Taverne.

Omdat internationale verdragen boven nationale wetgeving gaan, moeten verdragen met een ieder verbindende bepalingen niet stilzwijgend worden verlengd, maar door de Staten-Generaal uitdrukkelijk worden goedgekeurd. Dat was het oorspronkelijke voorstel van initiatiefnemer Taverne. Met zijn gewijzigde voorstel hoeft dat niet meer altijd, bij alle verdragen, maar moet het parlement er wel over kúnnen spreken. Dat is volgens hem nog steeds de oplossing van een "fundamenteel, principieel probleem", waardoor de parlementaire betrokkenheid bij de goedkeuring van verdragen groter wordt. Minister Koenders (Buitenlandse Zaken) is er "niet geheel van overtuigd" dat hiervoor een aparte wet nodig is, maar vindt het voorstel een goede bijdrage aan de versterking van de rol van het parlement.

Expliciete bespreking versterkt de legitimiteit

Volgens Taverne is zijn voorstel bedoeld om het parlement, de rechterlijke macht en de regering hun werk beter te laten doen. Het parlement kan zijn rol als medewetgever beter invullen als over goedkeuring van een verdrag met een ieder verbindende bepalingen wordt doorgesproken. De rechter heeft dan, als hij een wet toetst aan verdragen, meer handvatten om vast te stellen wat Kamer en regering met verdragsbepalingen hebben bedoeld. Zo wordt duidelijk waaraan Nederland zich committeert als het een verdrag goedkeurt, bevestigt Teeven (VVD). Knops (CDA) vindt dat het voorstel bijdraagt aan de democratische legitimiteit van de goedkeuring van verdragen.

Met het gewijzigde voorstel blijft de kern overeind

De initiatiefnemer heeft zijn voorstel aangepast: de regering moet nu aangeven of een goed te keuren verdrag mogelijk een ieder verbindende bepalingen bevat, waarna de Kamer bepaalt hoe de goedkeuring wordt afgehandeld. Koenders staat hier positief tegenover. Verstandig, vindt ook Servaes (PvdA): het parlement kan prima zelf bepalen hoe het een verdrag wil goedkeuren. Met de wijziging komt de bedoeling van het oorspronkelijke voorstel misschien nog wel beter uit, meent Sjoerdsma (D66). Maar De Roon (PVV) vindt de wijziging een verzwakking: de verplichting tot voorlegging aan het parlement wordt nu doorgestreept, wat misschien "de deur openzet naar heimelijkheid en achterkamertjespolitiek".

De Kamer sprak eerder op 3 maart 2016 over het initiatiefwetsvoorstel. Zij stemt heden over de ingediende moties.

Zie ook:

• Het overzicht van de laatste debatten in het kort

• De geredigeerde woordelijke verslagen van Kamervergaderingen (het stenogram). Deze zijn maximaal vier uur na het uitspreken beschikbaar.